Samochód zastępczy z OC sprawcy – jak długo przysługuje poszkodowanemu?

Auto zastępcze z OC sprawcy na koszt ubezpieczyciela jest możliwy zarówno w przypadku wystąpienia szkody częściowej, jak i całkowitej. Jednak to, na jak długo kierowca otrzyma pojazd, zależy głównie od rozmiaru uszkodzeń jego auta.

Jak długo przysługuje samochód zastępczy z OC sprawcy po szkodzie częściowej?

W przypadku wystąpienia szkody częściowej, czyli takiej, która kwalifikuje pojazd do naprawy, auto zastępcze z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku przysługuje poszkodowanemu na cały okres naprawy. Co ważne, jeśli uszkodzenia samochodu są na tyle poważne, że wyłączają go z ruchu, okres ten obejmuje nie tylko faktyczny czas, w którym wykonywane są czynności naprawcze, ale również oczekiwanie na przystąpienie do naprawy, oczekiwanie na kosztorys, zamówione części oraz czas niezbędny do odbioru auta przez ubezpieczonego.

Jeśli ubezpieczyciel nie wyrazi zgody na wynajem auta na cały okres, w którym poszkodowany pozbawiony był możliwości korzystania z pojazdu, właściciel auta może wypożyczyć pojazd na własny koszt, a następnie zgłosić się do towarzystwa w celu rozliczenia faktury. Warto jednak pamiętać, że wypożyczone auto zastępcze musi być tej samej (lub niższej) klasy, co uszkodzony pojazd.

Jak długo przysługuje pojazd zastępczy z OC sprawcy, gdy auto po kolizji może być wykorzystane w ruchu drogowym?

Nieco inaczej wygląda kwestia wynajmu auta zastępczego, gdy uszkodzenia samochodu nie wyłączają go z ruchu. W takim przypadku ubezpieczyciel może zastrzec, że pokryje wyłącznie koszty wynajmu za uzasadniony okres naprawy. To znaczy, że nie zapłaci np. za korzystanie z samochodu zastępczego w okresie poprzedzającym oddanie auta do warsztatu, słusznie wnioskując, że kierowca mógł w tym czasie korzystać z własnego samochodu.

Jak powinien zachować się właściciel auta, aby nie narazić się na dopłatę do wynajmu samochodu zastępczego? Przykładowo, Link4 doradza, aby przed wypożyczeniem auta zorganizował on naprawę uszkodzonego pojazdu, tzn. wybrał warsztat, przekazał mu dokumenty z ustaloną przez ubezpieczyciela wysokością szkody, ustalił czy dysponuje niezbędnymi częściami i uzgodnił dogodny termin naprawy.  

- Jeżeli serwis nie pracuje w weekend, nie wstawiaj pojazdu w piątek. Jeżeli okazałoby się, że przygotowane przez nas wyliczenie wymaga uwzględnienia dodatkowych uszkodzeń, nie pozostawiaj pojazdu w warsztacie i niezwłocznie skontaktuj się z nami. Powyższe działania pozwolą na zmniejszenie kosztów najmu pojazdu zastępczego - instruuje na swojej stronie internetowej Link4

Jak uniknąć dopłaty do wynajętego samochodu z OC sprawcy?

Niektóre firmy ubezpieczeniowe zamieszczają informacje o maksymalnych stawkach najmu pojazdów zastępczych na swoich stronach internetowych. Należą do nich m.in. Link4, Ergo Hestia i Warta. Z tabelami warto zapoznać się jeszcze przed wynajęciem pojazdu – w przeciwnym razie dopłata może być wysoka. Przykładowo, w Warcie wspomniana Toyota Yaris jest zaliczana do klasy pojazdu B (pojazdy małe), podczas gdy Audi A6 do klasy E (klasa wyższa). Różnica w stawce wynajmu wynosi 180 zł brutto za dobę.

Uwaga! Różnice między maksymalnymi stawkami najmu nie powstają wyłącznie po przyporządkowaniu pojazdu do danej klasy. Stawka za wynajem auta zastępczego może zależeć także od sposobu użytkowania auta czy okresu korzystania z pojazdu (np. w Link4).

Przykładowo, Ergo Hestia za wypożyczenie samochodu klasy B, do której należy m.in. Hyundai i20, płaci 98 zł brutto za dobę. Jeśli ten sam model jest wykorzystywany do nauki jazdy ("L"), stawka wzrasta do 265 zł.

Stawki najmu dla przykładowych pojazdów zastępczych w Ergo Hestia w 2024 r.

Stawki najmu dla przykładowych pojazdów zastępczych w Warta w 2024 r.

Stawki najmu dla przykładowych pojazdów zastępczych w Link4 w 2024 r.

Kiedy muszę oddać auto zastępcze po szkodzie całkowitej?

W przypadku wystąpienia szkody całkowitej, czyli takiej, gdy przywrócenie stanu auta sprzed powstania szkody jest niemożliwe lub gdy likwidacja szkody wiąże się z nadmiernymi trudnościami lub kosztami, ubezpieczony również ma prawo do wynajmu auta zastępczego.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 r. poszkodowany może korzystać z auta zastępczego przez cały czas, od dnia zniszczenia pojazdu, do momentu, gdy będzie mógł nabyć nowy samochód. Co istotne, odpowiedzialność towarzystwa nie kończy się w chwili wypłaty odszkodowania. Jeśli mimo otrzymania pieniędzy poszkodowany z uzasadnionych przyczyn nie jest w stanie kupić nowego pojazdu, firma ubezpieczeniowa wciąż powinna opłacać koszty wynajmu auta zastępczego

Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Ile czasu ubezpieczyciele zazwyczaj dają poszkodowanym na nabycie nowego pojazdu? Przykładowo Ergo Hestia przyjmuje zazwyczaj 7-dniowy okres na zakup auta. Jak można przeczytać na stronie ubezpieczyciela, termin ten może być wydłużony maksymalnie do dnia wypłaty bezspornej kwoty odszkodowania.

Z kolei Link4 informuje, że jeżeli została stwierdzona szkoda całkowita, właściciel pojazdu otrzyma zwrot kosztów najmu za okres od dnia zgłoszenia szkody do momentu nabycia innego pojazdu, przy zachowaniu zasady minimalizacji następstw szkody.

Komu przysługuje samochód zastępczy z OC sprawcy?

Orzecznictwo sądowe nigdy nie pozostawiało wątpliwości, co do możliwości korzystania z auta zastępczego na koszt ubezpieczyciela przez właścicieli aut, wykorzystujących pojazdy do działalności gospodarczej. Użytkowanie samochodu zastępczego w celach prywatnych budziło jednak sporo wątpliwości.

Uchwała nakłada na ubezpieczycieli obowiązek pokrycia kosztów następstw szkody, a wynajęcie auta zastępczego jest jednym z nich. Warto przy tym zaznaczyć, że zwrotowi podlegają wyłącznie uzasadnione wydatki.

Jeśli więc poszkodowany posiada drugi pojazd, z którego może korzystać podczas naprawy, ubezpieczyciel ma prawo odmówić pokrycia kosztów wynajmu samochodu zastępczego. Towarzystwo nie opłaci również najmu pojazdu, jeśli uszkodzony samochód wykorzystywany był sporadycznie.

Jak wynająć samochód zastępczy z OC sprawcy?

Wynajem samochodu zastępczego z OC sprawcy nie jest skomplikowany. Poszkodowany może wybrać jedno spośród kilku rozwiązań, czyli:

• przy zgłoszeniu szkody deklaruje chęć skorzystania z auta przedstawicielowi ubezpieczyciela – niektóre firmy ubezpieczeniowe posiadają własną flotę pojazdów lub współpracują z firmami zajmującymi się wynajmem,
• korzysta z samochodu zastępczego zaoferowanego przez warsztat samochodowy, który likwiduje szkodę,
• wypożycza samochód w wybranej wypożyczalni – w tym przypadku warto pamiętać o wspomnianych wyżej limitach.

Wiele wypożyczalni współpracuje z firmami ubezpieczeniowymi. Wybierając wypożyczalnię, która podpisała umowy z ubezpieczycielami, kierowca nie będzie musiał tracić czasu na formalności – zajmą się nimi pracownicy wypożyczalni.

Jak postępować, gdy ubezpieczyciel domaga się zwrotu auta zastępczego?

Spory pomiędzy poszkodowanymi a ubezpieczycielami, które dotyczą korzystania z samochodu zastępczego z OC sprawcy, wcale nie należą do rzadkości. Co można zrobić, jeżeli firma ubezpieczeniowa odmawia pokrycia kosztów wynajmu pojazdu lub żąda odstawienia go do wypożyczalni, mimo że auto, które brało udział w kolizji, wciąż znajduje się w naprawie?

Korzystając z pojazdu zastępczego można wykazać się przezornością i gromadzić wszelkie dokumenty dotyczące likwidacji szkody. Będą one istotnymi dowodami, np. podczas składania odwołania do towarzystwa. 

Opieszałość pracowników firmy ubezpieczeniowej czy konieczność oczekiwania na sprowadzenie części do samochodu nie są podstawą do odmowy pokrycia kosztów wynajmu samochodu.

Jeżeli reklamacja nie przyniesie oczekiwanego skutku i poszkodowany nadal nie zgadza się ze stanowiskiem ubezpieczyciela, może skorzystać z pomocy Rzecznika Finansowego, który w uzasadnionych przypadkach pomaga w sporze z firmą ubezpieczeniową. Jeżeli sprawy nie uda się załatwić polubownie, pozostaje wkroczenie na drogę sądową i przedstawienie swoich argumentów przed sądem.