Sprawca bez ważnej polisy OC – co robić?

Polisa OC jest obowiązkiem każdego kierowcy. Jednak nie wszyscy mają polisy. Jedni świadomie nie wykupują, inni po prostu zapominają. Sama przerwa w ubezpieczeniu już przynosi przykre konsekwencje, a co dopiero kolizja z udziałem nieubezpieczonego pojazdu. 

Czy dostanę odszkodowanie, jeśli sprawca nie ma ważnego OC?

Nawet, jeżeli sprawca nie posiada ważnej polisy OC, nie musisz się martwić, że będziesz musiał naprawiać samochód z własnej kieszeni – otrzymasz pieniądze na naprawę samochodu. Wypłaci je Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. To właśnie ta jednostka odpowiada za gwarancję odszkodowania, jeżeli sprawca nie posiada OC. 

Czym jest Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny?

Do UFG trafiają informacje o wszystkich szkodach, zarówno w OC, jak i w AC. Dzięki temu wszystkie towarzystwa ubezpieczeniowe mogą weryfikować historię ubezpieczenia kierowcy. Zakłady ubezpieczeń mają obowiązek zgłosić dane o zawartych polisach. W portalu UFG można sprawdzić ważność polisy OC. UFG jest gwarantem wypłaty odszkodowania, jeżeli sprawca nie ma polisy lub jeżeli jest nieznany. UFG pozyskuje środki m.in. z kar za przerwy w ubezpieczeniu, wpłat zakładów ubezpieczeń. 

Jak sprawdzić, czy sprawca ma ważne OC?

Pamiętaj, aby po kolizji sprawdzić ważność polisy. Nawet jeżeli sprawca pokaże ci certyfikat ubezpieczenia, warto się upewnić, że polisa OC jest ważna. W przypadku, gdy sprawca nie ma przy sobie potwierdzenia, a deklaruje, że posiada polisę, od razu trzeba sprawdzić czy mówi prawdę. Masz taką możliwość.

Potrzebny ci będzie telefon komórkowy z dostępem do Internetu. Na stronie internetowej w zakładce Identyfikacja umowy OC na dzień możesz wpisać numer rejestracyjny lub numer VIN pojazdu sprawcy i system sam wskaże markę pojazdu, numer polisy oraz ubezpieczyciela. Wtedy masz pewność, że będziesz mógł zlikwidować szkodę w danym towarzystwie. Warto także zapamiętać, że ubezpieczyciele mają 14 dni na przesłanie informacji o polisie do UFG, czasem więc nie widać polisy w systemie. Wtedy, żeby potwierdzić ważność polisy można zadzwonić bezpośrednio do ubezpieczyciela. 

Jak spisać oświadczenie sprawcy kolizji?

Po kolizji bardzo ważne jest spisanie wspólnego oświadczenia sprawcy kolizji, jeżeli decydujecie się nie wzywać policji. Oświadczenie powinno zawierać niezbędne dane do sprawnej likwidacji szkody. Oto, co powinno znaleźć się na oświadczeniu:

• data, godzina i miejsce zdarzenia,
• dane poszkodowanego i sprawcy (imię, nazwisko, adres, telefon),
• dane pojazdu poszkodowanego i sprawcy (marka, model, numer rejestracyjny, numer VIN),
• dane polisy sprawcy (numer polisy i nazwa ubezpieczyciela),
• opis okoliczności, w jakich doszło do zdarzenia,
• opis uszkodzeń pojazdów,
• dane świadków zdarzenia (imię, nazwisko, adres, telefon),
• podpisy sprawcy i poszkodowanego.

Możesz przygotować sobie wzór oświadczenia i mieć go w samochodzie. Wtedy będziesz tylko wypełniać rubryki i o niczym nie zapomnisz. Oświadczenie możesz napisać także na zwykłej kartce, ważne aby znalazły się na nim wszystkie niezbędne dane. Jednak w stresie możesz o czymś zapomnieć, dlatego warto się wyposażyć w gotowy wzór.

Co zrobić, gdy sprawca jest nieznany?

Jeżeli sprawca jest znany i przyznaje się do winy, a nie ma polisy OC, dostaniesz odszkodowanie. Co zrobić, gdy nie można ustalić tożsamości winowajcy? Uzyskanie odszkodowania z UFG jest możliwe w następujących przypadkach:

• jeżeli w  wyniku wypadku poszkodowany doznał obrażeń ciała, może wnioskować do UFG o zadośćuczynienie,
• jeżeli zostało uszkodzony twój samochód, możesz wnioskować o odszkodowanie na naprawę, ale tylko w przypadku, gdy szkoda spowoduje śmierć, powstanie uszczerbku na zdrowiu, rozstrój zdrowia przez co najmniej 14 dni któregoś z uczestników wypadku. 

Najczęściej nieznani sprawcy dokonują szkód parkingowych. Wtedy przy wyłącznym uszkodzeniu mienia nie ma szans na otrzymanie odszkodowania. Chyba, że uda się odnaleźć sprawcę zdarzenia poprzez świadków lub monitoring. 

Jak i gdzie zgłosić szkodę?

Szkoda, której sprawca nie miał wykupionej polisy musi zostać zgłoszona do dowolnego ubezpieczyciela, który oferuje sprzedaż ubezpieczeń komunikacyjnych, w tym obowiązkowego OC. Nie zgłasza się jej do UFG. Nie trzeba także zgłaszać do towarzystwa ubezpieczeniowego, w którym poszkodowany ma polisę. Sam może wybrać zakład ubezpieczeń, a ten zakład musi przyjąć zgłoszenie. Wyceni i wypłaci odszkodowanie, a potem wystąpi do UFG o zwrot całej kwoty. UFG potem zwróci się do sprawcy z roszczeniem regresowym, aby oddał wartość odszkodowania.  

Ile czasu zajmie wypłata odszkodowania?

Wypłata odszkodowania powinna nastąpić w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia, czyli tak samo jak przy likwidacji szkody z polisy OC sprawcy. Wypłata może się opóźnić, ale tylko w przypadku, gdy są wątpliwości, co do zdarzenia. Po ich wyjaśnieniu odszkodowanie powinno zostać wypłacone w ciągu 14 dni.

Czy likwidować szkodę ze swojego AC?

Jeżeli jesteś poszkodowany przez kierowcę pojazdu, który nie ma polisy OC, a ty wykupiłeś polisę AC na swój pojazd – szkodę musisz zlikwidować ze swojego ubezpieczenia. Szkoda z AC będzie widniała w systemach UFG i przy odnowieniu będzie naliczona dla ciebie zwyżka za zgłoszoną szkodę. Możesz wtedy wnioskować do UFG, aby pokryło różnicę w składce, tak abyś nie musiał dokładać za to, że musiałeś naprawić samochód ze swojej polisy, a nie z OC sprawcy.

Co grozi za brak OC?

Za brak ważnej polisy OC grożą dwie konsekwencje.

Pierwsza z nich to kara za brak ubezpieczenia OC. Karę nakłada Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Nie musi dojść do wypadku, aby brak ciągłości polisy wyszedł na jaw. UFG sprawdza nieustannie w systemach ważność polis i wychwytuje ich braki. Następnie nakłada kary finansowe za brak polisy, informując o tym właściciela samochodu. Od kary nie można się uchylić. Można wnioskować o umorzenie, ale tylko w przypadku uzasadnionej trudnej sytuacji życiowej, finansowej lub o rozłożenie płatności na raty. 

Wysokość kar zależy od minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Aktualnie w 2020 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 2600 zł brutto. Sprawdźmy jak wyglądają stawki za brak OC w poszczególnych pojazdach.

Druga konsekwencja jest poważniejsza. Za uszkodzenia pojazdu, a co gorsza uszczerbek na zdrowiu w wyniku wypadku, w którym ty jesteś sprawcą bez ważnego OC, będziesz musiał zapłacić z własnej kieszeni. Kwoty są dużo wyższe niż nawet największa kara za OC. UFG wypłaci odszkodowanie poszkodowanemu, ale wróci z roszczeniem regresowym do ciebie. W przypadku, gdy poszkodowany będzie w złym stanie fizycznym może mu zostać przyznana np. renta, którą będziesz musiał finansować.

Jak uchronić się przed brakiem polisy OC?

OC jest ubezpieczeniem obowiązkowym i na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym, Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych umowa wznawia się automatycznie na kolejny okres ochrony. Dzięki temu, można uniknąć przerwy w ubezpieczeniu OC. Są jednak wyjątki, kiedy polisa się nie wznowi automatycznie:

• jeżeli należność za polisę nie zostanie uregulowana w całości. Gdy nie opłacisz drugiej raty, polisa nie przedłuży się automatycznie,
• jeżeli korzystasz z polisy po zbywcy. Polisa po zmianie właściciela wygasa i nowy właściciel musi zawrzeć nową polisę. Dotyczy to także umów darowizny.
• jeżeli zakład, w którym wykupiłeś polisę ogłosi upadłość lub zostanie zarządzona jego likwidacja.
• jeżeli zakładowi, w którym wykupiłeś polisę zostanie cofnięte pozwolenie za wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego OC.

Najlepiej zaznaczyć sobie w kalendarzu datę zakończenia polisy. Wtedy unikniesz przerwy w ubezpieczeniu i będziesz mógł zawrzeć nową polisę.

Podsumowanie:

Po kolizji lub wypadku z osobą, która nie ma ważnej polisy w pojeździe, którym kierowała naprawisz swój samochód, zgłaszając szkodę do UFG lub ze swojej polisy AC, jeżeli taką posiadasz. Warto także pamiętać o tym, aby samemu nie zapomnieć o ważnej polisie. Konsekwencje braku ubezpieczenia mogą być bardzo poważne.