Wandalizm - jak pokryć jego koszty z polisy ubezpieczeniowej?

Aktów wandalizmu jest w Polsce coraz mniej, ale to wciąż ponad 30 tys. przypadków rocznie. W samym tylko 2020 r. policja stwierdziła 34140 zniszczeń lub uszkodzeń cudzej rzeczy. W statystykach rekordowy pod tym względem był rok 2009 z liczbą 75 058 tego typu przestępstw na mieniu.

Teoretycznie za udowodnienie wandalizmu grozi sprawcy pozbawienie wolności od 3 miesięcy do 5 lat, a w przypadku mniejszej szkody kara grzywny (art. 288 Kodeksu karnego). W praktyce wyegzekwowanie rekompensaty finansowej za zniszczone mienie (domu, mieszkania, innego budynku, ogrodu, altany) jest żmudne i kłopotliwe. Chyba że mamy polisę mieszkaniową z odpowiednim rozszerzeniem.

Co oznacza wandalizm w polisie mieszkaniowej?

Wandalizm lub akt wandalizmu to nic innego jak zniszczenie lub uszkodzenie ubezpieczonego mienia. Takiej szkody musi dokonać osoba trzecia lub zwierzę domowe. Często wandalizm łączy się z innymi ryzykami, jak dewastacja i graffiti lub występuje zamiennie w regulaminie polisy (dokument OWU).

Czego dotyczy ubezpieczenie mienia od wandalizmu?

Ryzyko wandalizmu dotyczy sytuacji związanych ze zniszczeniem lub uszkodzeniem mienia, np. celowego wybicia szyby czy graffiti na elewacji ubezpieczonego budynku.

Akt wandalizmu może być następstwem kradzieży z włamaniem czy rabunku – niektóre towarzystwa łączą te zdarzenia uznając za warunek do wypłaty odszkodowani

Inne z kolei łączą wandalizm z assistance. Przykładowo, TU Aviva obejmuje ochroną po stwierdzonym wandalizmie:

• demontaż uszkodzonych elementów;
• transport uszkodzonych elementów do miejsca naprawy;
• transport naprawionych elementów do ubezpieczonego mieszkania lub domu;
• montaż elementów naprawionych lub nowych;
• zabezpieczenie mieszkania lub domu do czasu zamontowania nowych elementów

Jak ubezpieczyć dom i mieszkanie od skutków wandalizmu?

Wandalizm występuje w różnych wariantach – jako ryzyko podstawowe, jako rozszerzenie do podstawy czy w pakiecie ryzyk wszystkich (All Risk).

Najszybciej można ubezpieczyć nieruchomość od skutków wandalizmu przez porównywarkę, a przy okazji sprawdzić ceny w kilku towarzystwach za tę samą polisę.

W kalkulatorze Rankomat wystarczy zaznaczyć mury i elementy oraz wyposażenie, a następnie wybrać proponowany zakres spośród: zdarzenia losowe, kradzież, powódź, przedmioty szklane i OC w życiu prywatnym. Wandalizm pojawi się w kilku z zaproponowanych wyników z porównywarki.

Gdzie kupić ubezpieczenie domu i mieszkania od wandalizmu?

Wandalizm i dewastację jako ryzyko w polisie mieszkaniowej proponuje większość ubezpieczycieli. Różnica w poszczególnych ofertach dotyczy zakresu ochrony, ograniczeń i wysokości odszkodowania. Zebraliśmy poniżej ubezpieczenia nieruchomości od wandalizmu i dewastacji 10 różnych TU. W każdym pokazujemy co najmniej jedną cechę wyróżniającą to ryzyko na tle pozostałych polis mieszkaniowych.

Tabela 1. Opracowanie własne. 

Od czego oprócz wandalizmu warto chronić dom i mieszkanie?

Wandalizm i dewastacja są z reguły konsekwencją innych zdarzeń, za które również można otrzymać skumulowaną kwotę odszkodowania. Przy ubezpieczaniu domu czy mieszkania warto pomyśleć o innych ryzykach, jak:

• kradzież z włamaniem – część TU uzależnia nawet wypłatę odszkodowania od wcześniejszego wykupienia tego ryzyka;
• OC w życiu prywatnym – to nic innego jak wandalizm niezamierzony, domowe OC przyda się tym lokatorom, którzy posiadają dzieci, a te wyrządza nieumyślnie szkodę na czyimś mieniu lub sami doprowadzą do zalania mieszkania z dołu;
• mienie ruchome – warto sprawdzić w warunkach umowy, co dokładnie obejmuje wandalizm, bo może się okazać, że tylko mury i elementy stałe;
• przedmioty szklane – jeśli wandalizm dotyczy już mienia ruchomego, to często bez przedmiotów wykonanych ze szkła, a także szklanych elementów zamontowanych na stałe;
• All Risk – formuła ubezpieczenia od ryzyk wszystkich, przyda się ze względu na szerszy zakres odpowiedzialności towarzystwa dla ryzyka wandalizmu (np. najemcy i zwierzęta).

Ile kosztuje ubezpieczenie nieruchomości od wandalizmu?

Wandalizm jako ryzyko kupujemy w pakiecie razem z innymi zdarzeniami (tzw. podstawa). Jeśli wandalizm jest rozszerzeniem, wtedy trzeba mieć co najmniej podstawę, czyli ochronę murów i elementów stałych od pożaru, zalania, wybuchu itp.

Dzięki porównywarce polis mieszkaniowych możemy w kilka chwil sprawdzić ile kosztuje ubezpieczenie domu od wandalizmu. Dla przykładu wybraliśmy oferty dotyczące domu 100 m2 wartego 600 000 zł zawierające ryzyko wandalizmu.

Tabela 2. Kalkulacja przeprowadzona na rankmat.pl z 08.10.2021 r. 

Ochrona tej samej nieruchomości od wandalizmu to nawet trzy razy większy wydatek niż w konkurencyjnym towarzystwie. Oczywiście, różnica w wysokości składki wynika z zakresu ochrony i sum ubezpieczenia, ale także od polityki cenowej danego ubezpieczyciela. Jednak czynnikiem decydującym o zakupie polisy będzie dokument OWU, w którym znajdują się wszystkie wytyczne odnośnie wandalizmu i innych ryzyk 

- ocenia Małgorzata Przybyszewska, ekspert Rankomat.

Jak otrzymać odszkodowanie po skutkach wandalizmu i dewastacji?        

Procedura związana z przyznaniem odszkodowania za zniszczenie lub uszkodzenie mienia w razie wandalizmu i dewastacji nie jest skomplikowana. Wystarczy pamiętać tylko o kilku czynnościach i o kolejności.

1. Zgłoszenie wandalizmu na policję – należy to zrobić niezwłocznie także w przypadku kradzieży z włamaniem czy rabunku. Tylko niektórzy ubezpieczyciele precyzują ten okres, np. w Generali to nie później jak 3 dni robocze;

2. Notatka służbowa – poszkodowany powinien uzyskać pisemne potwierdzenie zgłoszenia, jeżeli szkoda powstała w wyniku przestępstwa lub czynu niedozwolonego (w tym wandalizmu, dewastacji, graffiti);

3. Zawiadomienie ubezpieczyciela – np. Link4 precyzuje, że chodzi o udzielenie wszelkich wyjaśnień i umożliwienie ustalenia przyczyn powstania szkody oraz jej rozmiarów w celu określenia wysokości należnego odszkodowania;

4. Wykonanie dokumentacji – zdjęcia mogą okazać się niezbędne przy staraniu się o odszkodowanie. Ubezpieczyciel będzie chciał również spisu utraconego, zniszczonego lub uszkodzonego mienia wraz z podaniem jego przybliżonej wartości;

5. Nie dokonywanie zmian w zniszczonym mieniu – przynajmniej do czasu przybycia przedstawiciela TU w celu dokonania oględzin, chyba że konieczne jest zabezpieczenie mienia przed zwiększaniem się rozmiarów szkody.

Kiedy nie będzie odszkodowania za wandalizm?

Rozszerzenie ochrony o ryzyko wandalizmu i dewastacji daje sporo korzyści i zwiększa szansę na wypłatę odszkodowania, ale nie w każdej sytuacji TU uznaje szkodę za zasadną. W zależności od polisy mieszkaniowej różne są wyłączenia odpowiedzialności dla wandalizmu.

Odszkodowania za wandalizm nie będzie w przypadku:

• stłuczenia, uszkodzenia lub pęknięcia szyb i elementów szklanych (jeśli pojawia się takie wyłączenie, to zwykle wystarczy rozszerzyć polisę o ryzyko „stłuczenie przedmiotów szklanych”),
• uszkodzenia wartości pieniężnych,
• uszkodzenia przedmiotów wartościowych,
• szkód wyrządzonych przez osobę trzecią, która przebywała w miejscu ubezpieczenia za zgodą lokatora,
• szkód powstałych w siłownikach do napędu bramy wjazdowej na teren ubezpieczonej nieruchomości, jeżeli zostały zamontowane w sposób umożliwiający ich zniszczenie z zewnątrz bez użycia siły lub narzędzi.

Limity odpowiedzialności dla wandalizmu i dewastacji to inny rodzaj ograniczeń przy wypłacie odszkodowania. Przykładowo, za szkodę w wyniku graffiti można dostać maksymalnie 20% dla ryzyka dewastacji, ale nie więcej niż 5000 zł. Podobnie dla samego wandalizmu – 10% sumy ubezpieczenia mienia ruchomego, ale nie więcej niż 5000 zł.

Wandalizm z reguły nie jest objęty karencją. To oznacza, że nieruchomość można chronić od wandalizmu i dewastacji już od pierwszego dnia ważności polisy mieszkaniowej.