Kiedy nie dostaniesz pieniędzy z polisy mieszkaniowej za szkodę?

Polisę mieszkaniową kupujemy po to, aby w razie przykrego zdarzenia mieć gwarancję pomocy finansowej ze strony ubezpieczyciela. Jednak nie zawsze tak będzie ze względu na wyłączenia odpowiedzialności, które są integralną częścią każdego ubezpieczenia, nie tylko nieruchomości.

Czym są wyłączenia odpowiedzialności?

Wyłączenia odpowiedzialności to wykaz sytuacji i ryzyk, za które ubezpieczony lokator nie otrzyma świadczenia. Ich liczba uzależniona jest od wybranego zakresu ochrony. Wyłączenia odpowiedzialności dotyczą umowy podstawowej, a także każdej umowy dodatkowej.

Wielu ubezpieczonych decyduje się na polisę mieszkaniową od ryzyk wszystkich. Tyle że wykupienie ubezpieczenia w formule All Risk nie oznacza uniknięcia wyłączeń odpowiedzialności. To właśnie wyłączenia w OWU są tymi wyjątkami, za które towarzystwo nie wypłaci pieniędzy z polisy.

W innej wersji polisy – od ryzyk nazwanych – wyłączeń jest znacznie więcej. Ich liczba zależy od wybranej oferty ubezpieczenia, a łącznie to nawet kilkadziesiąt sytuacji zajścia szkody.

Kiedy nie dostaniemy odszkodowania?

Brak odszkodowania wynika ma kilka przyczyn. To m.in. rodzaj mienia, karencja, limity, stan nietrzeźwości lokatora w momencie zdarzenia czy zły stan nieruchomości, w której doszło do szkody. 

Odszkodowania z polisy mieszkaniowej nie dostaniemy w wielu różnych sytuacjach wymienionych w OWU. Co ważne, wyłączenia odpowiedzialności dotyczą zarówno zdarzeń losowych w podstawie, jak i każdego z rozszerzeń.

W przypadku zdarzeń losowych odszkodowanie zwykle nie przysługuje, gdy:

• zalanie domu miało miejsce na terenie zalewowym (powódź),
• ogień został podłożony przez jednego z lokatorów (pożar),
• lokator zniszczył ogrodzenie (uderzenie samochodu),
• sadza z komina zabrudziła elewację po sezonie grzewczym (dym i sadza),
• lokator samodzielnie naprawiał kuchenkę gazową (wybuch),
• szkoda miała miejsce w nieruchomości bez lokatorów (ponad 90 dni).

Jakich przedmiotów nie chroni polisa mieszkaniowa?

Brak odszkodowania dotyczy nie tylko zdarzeń, ale też konkretnych przedmiotów, które w wyniku szkody uległy zniszczeniu lub kradzieży. Nawet jeśli wykupiliśmy odpowiedni zakres ochrony, np. kradzież z włamaniem.

To najczęściej karty płatnicze, papiery wartościowe, bilety komunikacji miejskiej, rękopisy, trofea myśliwskie, zwierzęta egzotyczne, dane cyfrowe, antyki, wybrane rasy psów, dzikie zwierzęta, złoto w sztabach.

Wyłączenia odpowiedzialności dotyczą też miejsca przechowywania przedmiotów. Zwykle z ochrony wyłączone są niektóre przedmioty trzymane na otwartym balkonie, tarasie lub loggi, garażu, piwnicy, budynku gospodarczym, altanie czy domku letniskowym.

W końcu też polisa mieszkaniowa nie chroni samych konstrukcji. To najczęściej garaż blaszany, namiot, szklarnia i wszystkie budynki, które nie posiadają fundamentów.

Jakie wyłączenia odpowiedzialności u ubezpieczycieli?

Każda polisa mieszkaniowa zawiera co najmniej kilkadziesiąt wyłączeń odpowiedzialności, więc nie sposób wymienić je wszystkie. Dlatego odsyłamy do poniżej tabeli, w której zebraliśmy te najciekawsze. Wszystkie znajdują się z kolei w dokumencie OWU polisy.

Tabela 1. Opracowanie własne.

Jakie inne ograniczenia w polisie mieszkaniowej?

Wyłączenia odpowiedzialności to tylko jedne z ograniczeń w polisie mieszkaniowej. Do pozostałych należą opisane niżej karencje, czyli czasowe wyłączenia odpowiedzialności i limity.

Ubezpieczyciele stosują też różnego rodzaju zapisy, przez które możemy dostać niższe odszkodowanie lub brak. To np.

• franszyza redukcyjna – oznacza kwotę wskazaną w umowie polisy, o którą TU każdorazowo pomniejszy naliczone odszkodowanie,
• franszyza integralna – to brak pieniędzy za szkodę o małej wartości (100-200 zł). Właściwą kwotę TU wskazuje w umowie polisowej.

Kiedy nie otrzymamy odszkodowania w przypadku karencji?

Jeśli do szkody doszło zbyt wcześnie po zawarciu umowy, ubezpieczyciel odmówi wypłaty pieniędzy. Stanie się tak za sprawą karencji. Dotyczy ona jednak tylko niektórych zdarzeń w polisie mieszkaniowej.

Najczęściej karencją objęta jest powódź – jeśli wydarzy się w ciągu pierwszych 30 dni od zawarcia umowy polisowej, towarzystwo nie wypłaci świadczenia. Karencja na powódź może być zniesiona, jeśli ubezpieczony będzie kontynuował umowę w tej samej firmie.

Innym zdarzeniem losowym z karencją jest poważne zachorowanie w ramach pakietu NNW lokatora. Tu brak odpowiedzialności towarzystwa może wynosić aż 60 dni. Krótsza karencja, bo 15-dniowa, stosowana jest też w przypadku szkód spowodowanych spływem wód po zboczach, naporem śniegu czy zalaniem nieruchomości osoby trzeciej (OC w życiu prywatnym).

Czy za przebywanie pod wpływem alkoholu też nie będzie odszkodowania?

Stan nietrzeźwości w wyniku spożycia alkoholu, narkotyków i innych środków odurzających ma wpływ na przyznanie odszkodowania. Oczywiście, pod warunkiem, że wymienione używki miały związek z zaistnieniem szkody.

Alkohol czy narkotyki odnoszą się do tych szkód, które możliwe są do wyrządzenia przez lokatorów ubezpieczonej nieruchomości. Nie dotyczą natomiast szkód wyrządzonych przez tzw. osoby trzecie (sąsiadów, przechodniów itp.).

Kiedy nie otrzymamy odszkodowania za zły stan nieruchomości?

Brak odszkodowania jest możliwy również za zły stan techniczny budynku, w  którym doszło do szkody. Z ubezpieczenia automatycznie są wyłączone budynki przeznaczone do rozbiórki.

Podstawą do niewypłacenia środków z polisy będzie również nieobecność lokatorów w domu czy mieszkaniu podczas zdarzenia – np. powyżej 90 dni.

Kolejny powód to brak regularnych przeglądów technicznych. Szczególnie właściciele domów powinni pamiętać o zlecaniu przeglądów:

• przewody kominowe – raz na 12 miesięcy,
• instalacja gazowa i wentylacyjna – raz na 12 miesięcy,
• stan techniczny domu i poszczególnych instalacji – raz na 5 lat,
• instalacja elektryczna z piorunochronami – raz na 5 lat,
• kotły grzewcze – raz na 2 lub 4 lata.

Przykładowo, jeśli zapomnimy o przeglądzie kominiarskim, a w kominie zapalą się sadze, to żaden ubezpieczyciel nie zapłaci nam za straty wywołane przez pożar.

Kiedy nie otrzymamy odszkodowania za pożar?

Pożar to jedna z głównych przyczyn szkód w nieruchomości, a tym samym częsty powód do wypłaty odszkodowania. Jednak w kilku sytuacjach ubezpieczyciel może nie wypłacić ani złotówki.

Stanie się tak, jeśli:

• ubezpieczony lub inni lokatorzy celowo podłożyli ogień,
• doszło do spięcie urządzenia elektrycznego użytkowanego niezgodnie z jego przeznaczeniem,
• zapaliła się sadza w kominie, który nie miał wymaganego przeglądu.

Kiedy nie otrzymamy odszkodowania za włamanie?

Innym ważnym powodem do wypłaty odszkodowania jest kradzież. I tu trzeba od razu wyróżnić dwa zdarzenia – kradzież zwykłą i kradzież ze śladami włamania. Większość TU ma w ofercie kradzież z włamaniem, co oznacza, że do wypłaty odszkodowania będą potrzebne odpowiednie okoliczności zdarzenia, np. wyłamany zamek w drzwiach, wybita szyba czy przecięta krata.

Za kradzież zwykłą, czyli bez widocznych śladów włamania, też otrzymamy odszkodowanie, ale z reguły jest ono niższe, tzn. posiada górny limit odpowiedzialności finansowej, np. 30 000 zł.

Z kolei przeszkodą w otrzymaniu odszkodowania za kradzież zwykłą czy z włamaniem może być też rodzaj skradzionego mienia typu broń, trofea myśliwskie, złoto i srebro w sztabach, materiał opałowy czy papiery wartościowe.

Kradzież, nawet z włamaniem, nie liczy się też w przypadku niektórych pomieszczeń, jak niezabudowane balkony i tarasy, garaże blaszane czy nieruchomości gospodarcze (chlew, kurnik, stodoła). Problemy z uzyskaniem wypłaty z polisy mogą pojawić się również w razie kradzieży przedmiotów z domku letniskowego.

Czy są jakieś limity w odszkodowaniach?

Oprócz wyłaczeń odpowiedzialności i karencji, polisa mieszkaniowa to także limity. Te mogą dotyczyć różnych wartości – pieniężnej, wagowej, odległościowej, pojemnościowej czy procentowej. Wybrane przykłady zebraliśmy w tabelce poniżej. Każde TU posiada własne limity na różne zdarzenia ubezpieczeniowe.   

Z limitami mamy najczęściej do czynienia w pakiecie Home Assistance. Ale limitem jest też suma ubezpieczenia (dla murów, stałych elementów i wyposażenia), do której maksymalnie ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie.

Tabela 2.  Na podstawie OWU różnych ubezpieczycieli.

Czy można się odwołać od decyzji firmy ubezpieczeniowej?

Jeśli ubezpieczyciel przyznał nam zbyt niskie odszkodowanie lub nie przyznał go wcale, możemy napisać odwołanie od tej decyzji.

Reklamację należy złożyć jak najszybciej, ale nie zawsze warto się spieszyć. Skuteczność odwołania zależy bowiem od posiadanych argumentów, których zebranie może zająć kilka dni czy tygodni. O terminie na złożenie odwołania powiadamia TU, które ponadto ma obowiązek poinformować uprawnionego o przysługującej reklamacji, miejscu jej złożenia, czasie rozpatrywania i sposobie powiadomienia o decyzji.

Reklamację może złożyć osoba poszkodowana czy pełnomocnik osoby poszkodowanej