Czym jest i jak działa napęd FWD?

Z uwagi na różne oczekiwania klientów, koncerny samochodowe w produkowanych modelach pojazdów stosują różne układy przeniesienia napędu. Tam, gdzie kluczowa jest funkcjonalność, bezpieczeństwo i niższe zużycie paliwa, prym wiedzie napęd na przednie koła – FWD. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o tym rozwiązaniu, przeczytaj poniższy poradnik.

Co charakteryzuje napęd FWD?

FWD, czyli Front Wheel Drive, to jeden z trzech stosowanych współcześnie rodzajów przeniesienia napędu w samochodach osobowych. W przypadku napędu FWD moment obrotowy jest przekazywany wyłącznie na przednie koła (przednią oś) – jest to zatem napęd na przednie koła. Ma to swoje konsekwencje – przednie koła, które są skrętne, odpowiadają jednocześnie za napędzanie pojazdu i kontrolę toru jego jazdy.

Mimo że eksperymenty z napędem FWD były prowadzone od zarania historii motoryzacji, to dopiero zmniejszenie rozmiarów samochodów i pojemności ich silników w drugiej połowie XX w. doprowadziły do rozpowszechnienia tego rozwiązania – napęd FWD zaczął być powszechnie stosowany przez firmy motoryzacyjne. Współcześnie ten rodzaj napędu jest standardem w przypadku samochodów osobowych.

Historia napędu FWD w skrócie – wybrane ciekawostki

1. Za pierwszy pojazd mechaniczny z napędem na przednie koła można uznać ciągnik artyleryjski Nicolasa-Josepha Cugnota. Powstały w 1769 r. prototyp to jednocześnie pierwszy znany pojazd z napędem parowym.
2. Jednym z pierwszych samochodów elektrycznych z napędem FWD był Lohner-Porsche „Chaise” z 1900 r. Zaprojektowany przez 25-letniego Ferdynanda Porsche pojazd nie posiadał układu przeniesienia napędu – dwa silniki elektryczne były zintegrowane bezpośrednio z przednimi kołami.
3. Pierwszym seryjnie produkowanym samochodem z napędem na przednie koła, który wykorzystywał przeguby homokinetyczne, był Cord L-29 z 1929 r. Jednocześnie było to pierwsze amerykańskie auto z napędem FWD dostępne dla konsumentów.
4. Produkowany w latach 1948-1990 Citroën 2CV to pierwsze auto z napędem na przednie koła, którego sprzedaż przekroczyła milion egzemplarzy. W trakcie całego okresu produkcji model ten znalazł ponad 3,8 miliona nabywców.
5. Stosowany dziś powszechnie w samochodach FWD układ przeniesienia napędu obejmujący poprzecznie montowany silnik z półosiami różnych długości i niezależne układy smarowania silnika oraz skrzyni biegów po raz pierwszy pojawił się w modelu Autobianchi Primula z 1964 r. Za innowację tę odpowiedzialni są inżynierowie firmy Fiat.

Czym napęd FWD różni się od napędu RWD i AWD?

Chociaż napęd FWD jest stosowany obecnie w większości aut, to nie we wszystkich – na rynku dostępne są też samochody z napędem RWD i AWD. Pierwszy skrót, czyli Rear Wheel Drive, oznacza napęd na tylną oś. AWD to z kolei All Wheel Drive – napęd na wszystkie osie pojazdu.

Napęd FWD a RWD

Różnica między FWD a RWD sprowadza się do tego, gdzie przekazywany jest moment obrotowy – w przypadku RWD są to tylne koła. W konsekwencji nie dochodzi do pełnienia dwóch funkcji przez koła przednie. To sprawia, że kąt skrętu kół przednich jest większy – samochód jest bardziej sterowny, ma mniejszy promień skrętu, a układ zawieszenia jest mniej skomplikowany.

Jednocześnie specjaliści mówią o zjawisku tzw. nadsterowności – nieumiejętne wejście kierowcy w zakręt może doprowadzić do tego, że tylne koła samochodu RWD stracą przyczepność, przez co tył pojazdu np. zacznie się niebezpiecznie zbliżać (lub nawet przekroczy) linię dzielącą pasy ruchu. Tył samochodów z napędem na tylne koła ma tendencję do obracania się wokół osi kół przednich.

Napęd FWD a AWD

AWD to kolejne oznaczenie napędu. Napęd AWD oznacza, że moment obrotowy jest przekazywany na wszystkie osie (cztery koła) – a nie tylko na oś przednią albo oś tylną. Zaletą tego rozwiązania jest to, że pojazd ma dużo większą przyczepność podczas jazdy drogą w trudnych warunkach, łatwiej też radzi sobie na drogach nieutwardzonych. Wadą z kolei jest zwiększone zużycie paliwa.

Cztery koła napędowe mają ograniczone zastosowanie. Spotykane są przede wszystkim w pojazdach terenowych, które z uwagi na swoje przeznaczenie muszą poradzić sobie z pokonaniem trudnego terenu. Jednocześnie oznaczenie AWD jest charakterystyczne m.in. dla pojazdów marki Audi – inni producenci mogą stosować np. skrót 4WD.

FWD, RWD i AWD – kluczowe różnice

Jakie zalety ma napęd na przednie koła?

Nieprzypadkowo konstruktorzy pojazdów dość szybko zaczęli eksperymentować z przeniesieniem napędu na przednią oś – dostrzegano zalety tego rozwiązania. Dziś, gdy napęd FWD jest standardem, użytkownik pojazdu niemal nie zauważa korzyści płynących z przekazania momentu obrotowego na przednią oś. Tymczasem zalety napędu FWD są nie do przecenienia, gdy mowa o komforcie podróżowania – wymienić wystarczy:

• Więcej miejsca w kabinie pasażerskiej. W przypadku napędu FWD możliwe jest umiejscowienie silnika równolegle do przedniej osi. W rezultacie samochód nie musi być wyposażony w dodatkowe podzespoły. Odczuwają to zwłaszcza pasażerowie podróżujący na tylnej kanapie – mają więcej miejsca na nogi.
• Większy bagażnik. Zwłaszcza w małych autach miejskich już 100 litrów pojemności bagażnika oznacza dużą różnicę. Wyeliminowanie wału napędowego i tylnego dyferencjału sprawia, że nie tylko na nogi pasażerów tylnej kanapy jest więcej miejsca – zwiększeniu ulega też przestrzeń bagażnika.
• Lepsze właściwości jezdne. Napęd FWD ułatwia prowadzenie pojazdu, zwłaszcza w trudnych warunkach atmosferycznych. Przednie opony są dobrze dociążone, co ma przełożenie na ich optymalną przyczepność do jezdni. W konsekwencji auto jest też bardziej odporne m.in. na boczne podmuchy wiatru.

Wysoki komfort podróżowania w samochodzie z napędem FWD to nie wszystko – wskazać trzeba jeszcze na aspekt finansowy. Auta z napędem FWD są tańsze w eksploatacji oraz mniej awaryjne. Przyczyną jest mniej skomplikowana budowa samochodu – napęd FWD wyklucza konieczność stosowania elementów, które przenoszą moc na tylną oś (wału napędowego i tylnej przekładni różnicowej), a które muszą być regularnie poddawane konserwacji i z czasem mogą ulec uszkodzeniu.

Czy napęd FWD ma wady?

Chociaż powszechność zastosowania napędu FWD nie jest przypadkowa, to trzeba pamiętać, że rozwiązanie to nie jest pozbawione wad. Wiążą się one z podwójną rolą odgrywaną przez przednie koła – odpowiadają one zarówno za kontrolę ruchu pojazdu, jak i napęd auta. Ma to swoje konsekwencje, które można zaobserwować podczas pokonywania zakrętów. 

Zjawisko podsterowności polega na tendencji samochodu do poszerzania zakrętu. Co to oznacza? Samochód, w którym napędzana jest przednia oś, w pewnych sytuacjach (np. gdy kierowca doda gazu, wchodząc w zakręt) będzie wyraźnie dążył do kontynuowania jazdy na wprost – nawet gdy koła są skręcone. Skutkiem jest niebezpieczeństwo wypadnięcia auta z drogi. To jeden z powodów, dla których napęd FWD jest rzadko spotykany w autach sportowych – pojazdy, w których napędzana jest tylna oś, lepiej pokonują zakręty.

Inne wady napędu FWD:

• Bardziej skomplikowana konstrukcja i trudniejsza naprawa w porównaniu do napędu RWD.
• Szybsze zużycie opon na przedniej osi ze względu na podwójną funkcję kół przednich.
• Nierównomierne rozłożenie masy pojazdu, co przekłada się na gorsze osiągi podczas pokonywania zakrętów.

W jakich autach występuje napęd FWD?

Współcześnie na rynku dominują modele samochodów z napędem FWD – jest on stosowany w autach zaliczanych do segmentów od A do D. Oznacza to, że rozwiązanie w postaci pełnienia przez koła przednie podwójnej funkcji można spotkać w różnych samochodach: mini (małych), miejskich, kompaktowych i rodzinnych – chociaż nie we wszystkich modelach. Rzadziej napęd FWD jest stosowany w pojazdach luksusowych (segment F), a niemal nigdy w sportowych (segment G lub S).

Przykładowe modele z napędem na przednie koła:

• Honda Civic 1.5 T Elegance
• Volkswagen Passat CC 1.8 TSI
• Dacia Sandero SCe 75 Comfort
• Toyota Corolla 1.5 Comfort
• Opel Insignia 2.0 CDTI Exclusive
• Mazda 6 SKYACTIV-D 150 i-ELOOP
• Volkswagen Arteon 2.0 TDI Elegance
• Opel Astra IV 1.4 T Active
• FSO Syrena

Jak sprawdzić, czy auto ma napęd FWD?

To, czy auto ma napęd FWD, najłatwiej sprawdzić podczas jego oględzin. Nie zawsze jednak trzeba zaglądać pod spód samochodu, aby ustalić, czy znajduje się tam wał napędowy i dyferencjał – są też alternatywne sposoby, które docenią zwłaszcza kierowcy bez dostępu do kanału warsztatowego lub podnośnika. O czym mowa?

Aby sprawdzić, czy auto ma napęd FWD, możesz:

• Otworzyć maskę auta i sprawdzić położenie silnika. Jeżeli jednostka napędowa jest w pozycji równoległej do osi przedniej (silnik jest ułożony poprzecznie), to śmiało można założyć, że w samochodzie został zamontowany napęd FWD.
• Zajrzeć do instrukcji obsługi pojazdu. Jeżeli samochód jest w miarę nowy, informacji możesz też poszukać na stronie internetowej producenta – większość producentów tworzy witryny dedykowane poszczególnym modelom.
• Upewnić się, czy silnik znajduje się z przodu, czy z tyłu pojazdu. W drugim przypadku można mieć pewność, że napęd przenoszony jest na tylne koła.

Czy samochód z napędem FWD to dobry wybór?

Samochody z napędem na przednie koła to dobry wybór dla początkującego kierowcy – prowadzenie takiego pojazdu wymaga nieco mniej umiejętności niż jazda autem RWD, którym łatwiej wpaść w poślizg. Ale nie tylko. Mniejsze silniki oznaczają, że auta wyposażone w przedni napęd są tańsze – również na etapie eksploatacji. W konsekwencji wśród modeli FWD auta dla siebie powinny poszukać osoby, dla których koszty mają znaczenie.

Sposób budowy samochodów z napędem FWD zmniejsza ilość miejsca potrzebnego na montaż elementów układu napędowego. To powoduje, że auta z przednim napędem – w porównaniu do aut z napędem na drugą oś – często są bardziej komfortowe podczas długich podróży. Ale nie wszystkie. Trzeba pamiętać, że segmenty od A do D są mocno zróżnicowane, gdy mowa o wielkości kabiny pasażerskiej.

Ile kosztuje ubezpieczenie samochodu z napędem FWD?

Samochody z napędem na przednią oś są tańsze i wygodne na dłuższych trasach. A jak wygląda kwestia ubezpieczenia auta z takim napędem? Czy w tym przypadku kierowca również może liczyć na tak pożądane oszczędności? Odpowiedzi na to pytanie mogą udzielić specjaliści, którzy zajmują się tematyką ubezpieczeniową.

Wypowiedź eksperta

Co do zasady obowiązkowe ubezpieczenie samochodu z napędem FWD może być tańsze niż polisa dla auta z napędem na cztery koła. Ale czynników uwzględnianych przez firmy ubezpieczeniowe podczas wyliczania składki jest tak wiele, że czasami oferty mogą zaskoczyć. Właśnie dlatego rekomendujemy indywidualne kalkulacje. Można je przeprowadzić jeszcze przed zakupem auta i w ten sposób sprawdzić ewentualne różnice w cenach ubezpieczeń.

Stefania Stuglik, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych