Masz prawo jazdy od niedawna? A może dopiero planujesz je zdobyć? Sprawdź, jakie przepisy i ograniczenia obowiązują młodych kierowców w Polsce. Zobacz też, jakie zmiany planuje wprowadzić ustawodawca i na co trzeba będzie przygotować się w najbliższych latach.
Masz prawo jazdy od niedawna? A może dopiero planujesz je zdobyć? Sprawdź, jakie przepisy i ograniczenia obowiązują młodych kierowców w Polsce. Zobacz też, jakie zmiany planuje wprowadzić ustawodawca i na co trzeba będzie przygotować się w najbliższych latach.
2 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy „Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw”. Nowe zasady mają przede wszystkim zwiększyć bezpieczeństwo ruchu drogowego i sprawić, że osoby dopiero rozpoczynające swoją przygodę za kierownicą będą zdobywały doświadczenie w bardziej kontrolowanych warunkach.
Aktualne obowiązki i ograniczenia dla młodych kierowców
W aktualnych przepisach można znaleźć kilka wzmianek, które dotyczą ściśle osób z krótkim stażem za kierownicą lub tych, którzy dopiero planują nabyć uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Jakie są więc aktualne ograniczenia dla młodych kierowców? Oto one:
1. Kurs na prawo jazdy można rozpocząć maksymalnie 3 miesiące przed osiemnastymi urodzinami
Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem, aby rozpocząć naukę jazdy, kandydat na kierowcę musi mieć min. 17 lat i 9 miesięcy.
2. Do egzaminu na prawo jazdy można przystąpić miesiąc przed osiemnastką
Kandydat na kierowcę może podejść do państwowego egzaminu na prawo jazdy miesiąc przed osiemnastymi urodzinami. Dokument prawa jazdy zostanie jednak wydany dopiero po osiągnięciu pełnoletności.
3. Limit punktów karnych dla kierowców z prawem jazdy krócej niż rok to 20 punktów
Kierowcy, którzy mają prawo jazdy dłużej niż rok mogą mieć maksymalnie 24 punkty karne na swoim koncie. W przypadku kierowców z krótszym stażem, limit ten wynosi 20 punktów karnych.
4. Młody kierowca może stracić prawo jazdy za poważne wykroczenia
Jeśli w ciągu pierwszych 2 lat po zdaniu egzaminu na prawo jazdy poważnie złamiesz przepisy, możesz stracić uprawnienia do kierowania samochodem. Jakie sytuacje mogą do tego doprowadzić? Może to być:
popełnienie przestępstwa drogowego (np. spowodowanie wypadku, jazda po alkoholu),
albo
trzykrotne złamanie poważnych przepisów (np. nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, jazda z nadmierną prędkością, wyprzedzanie na pasach).
Warto wiedzieć
Planowane zmiany w przepisach dla młodych kierowców w 2025 roku
Choć aktualnych obostrzeń w stosunku do młodych kierowców jest niewiele, już niedługo mogą czekać ich spore zmiany spore zmiany.
Co się zmieni? Planowane przepisy zakładają m.in. wprowadzenie okresu próbnego, niższy limit punktów karnych czy zerowy limit alkoholu. Nowością ma być także możliwość uzyskania prawa jazdy już od 17. roku życia, ale pod pewnymi warunkami.
Jak dokładnie mają wyglądać te zmiany? Oto najważniejsze szczegóły:
1. Wprowadzenie okresu próbnego
Projekt ustawy zakłada wprowadzenie obowiązkowego okresu próbnego dla nowych kierowców kategorii B:
2 lata od dnia otrzymania prawa jazdy dla osób, które uzyskały prawo jazdy po ukończeniu 18. roku życia.
3 lata od dnia otrzymania prawa jazdy dla osób, które uzyskały prawo jazdy w wieku 17 lat.
W okresie próbnym młodzi kierowcy będą zobowiązani do przestrzegania dodatkowych ograniczeń i obowiązków.
Uwaga!
2. Obniżenie minimalnego wieku do uzyskania prawa jazdy
Nowelizacja przewiduje możliwość uzyskania prawa jazdy kategorii B przez osoby, które ukończyły 17 lat, pod warunkiem, że uzyskają oni pisemną zgodę rodziców lub opiekunów.
Każdy siedemnastolatek, który uzyska prawo jazdy będzie mógł prowadzić samochód wyłącznie w towarzystwie doświadczonego kierowcy przez pierwsze 6 miesięcy lub do ukończenia 18. roku życia. Osoba towarzysząca z kolei musi mieć co najmniej 25 lat i prawo jazdy kategorii B od minimum 5 lat, nie może mieć zakazu prowadzenia pojazdów w ciągu ostatnich 5 lat i nie może być także pod wpływem alkoholu ani innych środków odurzających.
3. Prawo jazdy dla 17-latków ważne tylko na terytorium Polski
Prawo jazdy kategorii B wydane osobom niepełnoletnim będzie ważne tylko na terytorium naszego kraju. Na podstawie tego dokumentu poza granicami Polski samochód będzie można prowadzić dopiero po osiągnięciu pełnoletności.
4. Zatrzymanie uprawnień za łamanie ograniczenia prędkości
W znowelizowanych przepisach pojawił się również zapis, zgodnie z którym przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 50 km/h na drodze jezdniowej dwukierunkowej poza obszarem zabudowanym może skutkować zatrzymaniem prawa jazdy. Jeśli natomiast kierowca zdecyduje się prowadzić pojazd pomimo zatrzymania prawa jazdy, może to doprowadzić do cofnięcia uprawnień.
Aktualnie obowiązujące w Polsce limity prędkości to:
50 km/h w obszarze zabudowanym (chyba że znaki drogowe wskazują inaczej),
90 km/h poza obszarem zabudowanym na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej,
100 km/h na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej,
120 km/h na drogach ekspresowych dwujezdniowych,
140 km/h na autostradach.
5. Dodatkowe szkolenia za punkty karne
Kierowca, który w okresie próbnym, zgromadzi na swoim koncie więcej niż 12 punktów karnych, będzie zobowiązany do odbycia praktycznego szkolenia w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym w ośrodku doskonalenia techniki jazdy.
6. Zerowy limit alkoholu
W dwuletnim okresie próbnym, młodego kierowcę będzie obowiązywał limit 0,0 promila alkoholu w organizmie.
7. Zakaz pracy zarobkowej jako kierowca
W okresie próbnym młodzi kierowcy nie będą mogli wykonywać pracy zarobkowej polegającej na kierowaniu pojazdem w charakterze kierowcy pojazdu określonego w prawie jazdy, w tym przewozu osób taksówką lub w ramach przewozu okazjonalnego.
8. Zakaz przewożenia pasażerów
W okresie próbnym młodzi kierowcy nie będą mogli także przewozić niepełnoletnich pasażerów.
Kim jest młody kierowca?
W polskim prawie nie ma aktualnie jednoznacznej definicji młodego kierowcy. Biorąc pod uwagę przepisy dotyczące zatrzymania praw jazdy za punkty karne (art. 135 ustawy Prawo o ruchu drogowym), można w ten sposób określać kierowcę, który ma prawo jazdy wydane po raz pierwszy, krócej niż rok.
Z kolei dla firm ubezpieczeniowych młody kierowca to zwykle osoba, która nie przekroczyła 30-tego roku życia i ma prawo jazdy krócej niż dwa lub trzy lata. W praktyce każda firma ubezpieczeniowa może oczywiście samodzielnie określać, kogo będzie uznawać za młodego kierowcę. Część ubezpieczycieli ustala np. górną granicę wieku dla młodych kierowców, inne firmy natomiast do każdego przypadku podchodzą indywidualnie. W poniższej tabeli prezentujemy, kogo mianem młodego kierowcy określają poszczególne firmy ubezpieczeniowe.
Firma ubezpieczeniowa | Kto jest uznawany za młodego kierowcę? |
Każdy kierowca oceniany jest indywidualnie | |
Balcia | Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 28 lat lub prawo jazdy krócej niż 24 miesiące |
Benefia | Każdy kierowca oceniany jest indywidualnie |
Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 25 lat | |
Generali | Każdy kierowca oceniany jest indywidualnie |
Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 23 lata | |
Proama | Każdy kierowca oceniany jest indywidualnie |
Wiener | Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 24 lata lub prawo jazdy krócej niż 24 miesiące |
Wefox | Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 25 lat lub prawo jazdy krócej niż 24 miesiące |
TUZ | Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 25 lat |
Każdy kierowca oceniany jest indywidualnie |
Młody kierowca a polisa OC. Jak ubezpieczyciele podchodzą do młodych kierowców?
Dla towarzystw ubezpieczeniowych młody kierowca to przede wszystkim ryzyko - i to całkiem wysokie. Statystyki jasno pokazują, że osoby w wieku od 18 do 26 lat częściej powodują kolizje i wypadki drogowe. Nic więc dziwnego, że polisy OC dla tej grupy wiekowej należą do najdroższych na rynku.
Naszym okiem
Z uwagi na powyższe, warto więc porównywać oferty różnych ubezpieczycieli. Dzięki temu szybko znajdziesz towarzystwo, w którym OC będzie dla Ciebie najtańsze. Zobacz sam, ile może kosztować polisa na Twój samochód!
Warto wiedzieć:
Młody kierowca to nie tylko nastolatek. Dla ubezpieczycieli to zazwyczaj osoba do 30. roku życia, a dla ustawodawcy kierowca, który ma prawo jazdy krócej niż rok lub dwa.
Obecnie nie obowiązuje formalny okres próbny. Młodzi kierowcy nie muszą dziś odbywać dodatkowych szkoleń, przestrzegać osobnych limitów prędkości czy oznaczać auta zielonym listkiem.
W najbliższym czasie dla młodych kierowców szykują się spore zmiany. Rząd chce wprowadzić m.in. dwuletni okres próbny, szkolenia doszkalające, zakaz pracy zarobkowej oraz możliwość zdawania prawa jazdy od 17. roku życia.
Za poważne wykroczenia można stracić prawo jazdy. Trzy poważne wykroczenia lub jedno przestępstwo drogowe w ciągu pierwszych dwóch lat mogą oznaczać konieczność zdawania egzaminu od nowa.
OC dla młodych kierowców jest droższe. Brak historii ubezpieczeniowej i większe ryzyko wypadku powodują, że młodzi płacą nawet pięć razy więcej niż doświadczeni kierowcy, ale istnieją sposoby, by obniżyć składkę.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czego nie wolno nowemu kierowcy?
Jeśli nowelizacja przepisów wejdzie w życie, będziesz musiał liczyć się z dodatkowymi ograniczeniami. W okresie próbnym nie będziesz mógł pracować jako kierowca, przewozić niepełnoletnich pasażerów ani prowadzić auta po alkoholu – obowiązywał Cię będzie zerowy limit promili. Jeżeli złamiesz poważnie przepisy, np. spowodujesz wypadek, możesz stracić uprawnienia jeszcze zanim na dobre przyzwyczaisz się do jazdy.
Czy muszę oznaczać samochód "zielonym listkiem"?
Nie, obecnie nie ma takiego obowiązku. Oznacza to, że młodzi kierowcy, nawet ci, którzy dopiero co zdali egzamin, nie muszą umieszczać żadnych naklejek na swoim pojeździe.
Zielony listek może być jednak dobrą, dobrowolną formą sygnału dla innych uczestników ruchu, że za kierownicą siedzi osoba z niewielkim doświadczeniem. Niektórzy kierowcy mogą dzięki temu zachować większą ostrożność i wyrozumiałość.
Jakie ograniczenia ma młody kierowca 2025?
Po zmianie przpisów młodych kierowców czeka obowiązkowy okres próbny – 2 lata dla osób pełnoletnich i 3 lata dla tych, którzy zdali egzamin w wieku 17 lat. W tym czasie trzeba przestrzegać dodatkowych zasad: nie wolno pracować jako kierowca, przewozić niepełnoletnich pasażerów, a nawet niewielka ilość alkoholu oznacza złamanie prawa. Do tego dochodzą szkolenia doszkalające i niższy limit punktów karnych.
Czy nowy kierowca może jeździć sam?
Tak, jeśli masz już 18 lat i prawo jazdy w kieszeni, możesz prowadzić auto samodzielnie. Po zmianie przepisów wyjątek będzie dotyczył 17-latków – przez pierwsze 6 miesięcy albo do ukończenia 18. roku życia będą mogli jeździć tylko z doświadczonym kierowcą obok.
Ile PKT może mieć nowy kierowca?
Jeśli masz prawo jazdy krócej niż rok, możesz uzbierać maksymalnie 20 punktów karnych. Po ich przekroczeniu prawo jazdy zostanie zatrzymane.