Masz prawo jazdy od niedawna? A może dopiero planujesz je zdobyć? Sprawdź, jakie przepisy i ograniczenia obowiązują młodych kierowców w Polsce. Zobacz też, jakie zmiany planuje wprowadzić ustawodawca i na co trzeba będzie przygotować się w najbliższych latach.
Choć obecnie przepisy dla młodych kierowców nie różnią się znacząco od tych, które obowiązują bardziej doświadczonych uczestników ruchu, w najbliższym czasie ma się to zmienić. Planowane przez rząd zmiany mają sprawić, że stawianie pierwszych kroków za kierownicą będzie bardziej bezpieczne - ale i bardziej wymagające. Zanim jednak przejdziemy do aktualnych przepisów i planowanych zmian, ustalmy kim tak właściwie jest młody kierowca.
Kim jest młody kierowca?
W polskim prawie nie ma aktualnie jednoznacznej definicji młodego kierowcy. Biorąc pod uwagę przepisy dotyczące zatrzymania praw jazdy za punkty karne (art. 135 ustawy Prawo o ruchu drogowym), można w ten sposób określać kierowcę, który ma prawo jazdy wydane po raz pierwszy, krócej niż rok.
Z kolei dla firm ubezpieczeniowych młody kierowca to zwykle osoba, która nie przekroczyła 30-tego roku życia i ma prawo jazdy krócej niż dwa lub trzy lata. W praktyce każda firma ubezpieczeniowa może oczywiście samodzielnie określać, kogo będzie uznawać za młodego kierowcę. Część ubezpieczycieli ustala np. górną granicę wieku dla młodych kierowców, inne firmy natomiast do każdego przypadku podchodzą indywidualnie. W poniższej tabeli prezentujemy, kogo mianem młodego kierowcy określają poszczególne firmy ubezpieczeniowe.
Firma ubezpieczeniowa | Kto jest uznawany za młodego kierowcę? |
Każdy kierowca oceniany jest indywidualnie | |
Balcia | Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 28 lat lub prawo jazdy krócej niż 24 miesiące |
Benefia | Każdy kierowca oceniany jest indywidualnie |
Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 25 lat | |
Generali | Każdy kierowca oceniany jest indywidualnie |
Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 23 lata | |
Proama | Każdy kierowca oceniany jest indywidualnie |
Wiener | Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 24 lata lub prawo jazdy krócej niż 24 miesiące |
Wefox | Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 25 lat lub prawo jazdy krócej niż 24 miesiące |
TUZ | Młody kierowca to osoba, która ma maksymalnie 25 lat |
Każdy kierowca oceniany jest indywidualnie |
Aktualne przepisy i ograniczenia dla młodych kierowców
Jak już wspomnieliśmy, prawo nie definiuje jednoznacznie kim jest młody kierowca, jednak możemy przyjść, że to osoba która ma prawo jazdy od niedawna. W aktualnych przepisach można znaleźć kilka wzmianek, które dotyczą ściśle osób z krótkim stażem za kierownicą lub tych, którzy dopiero planują nabyć uprawnienia do prowadzenia pojazdów. Jakie są więc aktualne ograniczenia dla młodych kierowców? Oto one:
1. Kurs na prawo jazdy można rozpocząć maksymalnie 3 miesiące przed osiemnastymi urodzinami
Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem, aby rozpocząć naukę jazdy, kandydat na kierowcę musi mieć min. 17 lat i 9 miesięcy.
2. Do egzaminu na prawo jazdy można przystąpić miesiąc przed osiemnastką
Kandydat na kierowcę może podejść do państwowego egzaminu na prawo jazdy miesiąc przed osiemnastymi urodzinami. Dokument prawa jazdy zostanie jednak wydany dopiero po osiągnięciu pełnoletności.
3. Limit punktów karnych dla kierowców z prawem jazdy krócej niż rok to 20 punktów
Kierowcy, którzy mają prawo jazdy dłużej niż rok mogą mieć maksymalnie 24 punkty karne na swoim koncie. W przypadku kierowców z krótszym stażem, limit ten wynosi 20 punktów karnych.
4. Młody kierowca może stracić prawo jazdy za poważne wykroczenia
Jeśli w ciągu pierwszych 2 lat po zdaniu egzaminu na prawo jazdy poważnie złamiesz przepisy, możesz stracić uprawnienia do kierowania samochodem. Jakie sytuacje mogą do tego doprowadzić? Może to być:
popełnienie przestępstwa drogowego (np. spowodowanie wypadku, jazda po alkoholu),
albo
trzykrotne złamanie poważnych przepisów (np. nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu, jazda z nadmierną prędkością, wyprzedzanie na pasach).
Warto wiedzieć
Planowane zmiany w przepisach dla młodych kierowców w 2025 roku
Choć aktualnych obostrzeń w stosunku do młodych kierowców jest niewiele, już niedługo mogą czekać ich spore zmiany spore zmiany. Przepisy, o których mówi się już od kilku lat, mają szansę wejść w życie już w tym roku. Nowe zasady mają przede wszystkim zwiększyć bezpieczeństwo na drogach i sprawić, że osoby dopiero rozpoczynające swoją przygodę za kierownicą będą zdobywały doświadczenie w bardziej kontrolowanych warunkach.
Co się zmieni? Planowane przepisy zakładają m.in. wprowadzenie okresu próbnego, dodatkowych ograniczeń prędkości czy obowiązkowych szkoleń. Nowością ma być także możliwość uzyskania prawa jazdy już od 17. roku życia, ale pod pewnymi warunkami.
Jak dokładnie mają wyglądać te zmiany? Oto najważniejsze szczegóły:
1. Wprowadzenie okresu próbnego
Projekt ustawy zakłada wprowadzenie obowiązkowego okresu próbnego dla nowych kierowców kategorii B:
2 lata dla osób, które uzyskały prawo jazdy po ukończeniu 18. roku życia.
3 lata dla osób, które uzyskały prawo jazdy w wieku 17 lat.
W okresie próbnym młodzi kierowcy będą zobowiązani do przestrzegania dodatkowych ograniczeń i obowiązków.
Uwaga!
2. Obniżenie minimalnego wieku do uzyskania prawa jazdy
Nowelizacja przewiduje możliwość uzyskania prawa jazdy kategorii B przez osoby, które ukończyły 17 lat, pod warunkiem, że uzyskają oni pisemną zgodę rodziców lub opiekunów.
Każdy siedemnastolatek, który uzyska prawo jazdy będzie mógł prowadzić samochód wyłącznie w towarzystwie doświadczonego kierowcy przez pierwsze 6 miesięcy lub do ukończenia 18. roku życia. Osoba towarzysząca z kolei musi mieć co najmniej 24 lata i prawo jazdy kategorii B od minimum 5 lat, nie może mieć zakazu prowadzenia pojazdów w ciągu ostatnich 5 lat i nie może być także pod wpływem alkoholu ani innych środków odurzających.
Ciekawostka
3. Ograniczenia prędkości
W okresie próbnym młodzi kierowcy będą musieli przestrzegać niższych limitów prędkości:
50 km/h w obszarze zabudowanym.
80 km/h poza obszarem zabudowanym.
100 km/h na autostradach i drogach ekspresowych dwujezdniowych.
4. Obowiązkowe szkolenia
Między 4. a 12. miesiącem okresu próbnego, młodzi kierowcy będą zobowiązani do odbycia:
kursu dokształcającego w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego w Wojewódzkich Ośrodkach Ruchu Drogowego (WODR),
praktycznego szkolenia w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym w ośrodku doskonalenia techniki jazdy.
Zaświadczenia o ukończeniu szkolenia i kursu będzie trzeba będzie przedstawić właściwemu staroście przed upływem okresu próbnego.
5. Zerowy limit alkoholu
W dwuletnim okresie próbnym, młodego kierowcę będzie obowiązywał limit 0,0 promila alkoholu w organizmie.
6. Zakaz pracy zarobkowej jako kierowca
W okresie próbnym młodzi kierowcy nie będą mogli wykonywać pracy zarobkowej polegającej na kierowaniu pojazdem, w tym przewozu osób taksówką lub w ramach przewozu okazjonalnego.
Młody kierowca a polisa OC. Jak ubezpieczyciele podchodzą do młodych kierowców?
Dla towarzystw ubezpieczeniowych młody kierowca to przede wszystkim ryzyko - i to całkiem wysokie. Statystyki jasno pokazują, że osoby w wieku od 18 do 26 lat częściej powodują kolizje i wypadki drogowe. Nic więc dziwnego, że polisy OC dla tej grupy wiekowej należą do najdroższych na rynku.
Wypowiedź eksperta
Stefania Stuglik, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych
Na szczęście, istnieje kilka sprawdzonych sposobów, na obniżenie kosztów ubezpieczenia swojego samochodu. Jeśli chcesz płacić mniej za obowiązkowe OC auta:
zdecyduj się na współwłasność pojazdu z doświadczonym kierowcą (np. z rodzicem),
unikaj modeli aut uznawanych za sportowe lub tuningowane (np. BMW, Audi)
kup ubezpieczenie przez porównywarki, które znajdują najtańszą ofertę.
W rankomat.pl nie tylko znajdziemy dla Ciebie tanią polisę, ale pomożemy jeszcze bardziej obniżyć jej koszty! Kupując OC w naszej porównywarce online lub z telefonicznie z pomocą naszego agenta, zyskasz nawet 300 zł zwrotu na swoje konto!
Sprawdź warunki promocji "OC na start"!
Zobacz, ile może kosztować polisa na Twój samochód!
Warto wiedzieć:
Młody kierowca to nie tylko nastolatek. Dla ubezpieczycieli to zazwyczaj osoba do 30. roku życia, a dla ustawodawcy kierowca, który ma prawo jazdy krócej niż rok lub dwa.
Obecnie nie obowiązuje formalny okres próbny. Młodzi kierowcy nie muszą dziś odbywać dodatkowych szkoleń, przestrzegać osobnych limitów prędkości czy oznaczać auta zielonym listkiem.
W najbliższym czasie dla młodych kierowców szykują się spore zmiany. Rząd chce wprowadzić m.in. dwuletni okres próbny, szkolenia doszkalające, zakaz pracy zarobkowej oraz możliwość zdawania prawa jazdy od 17. roku życia.
Za poważne wykroczenia można stracić prawo jazdy. Trzy poważne wykroczenia lub jedno przestępstwo drogowe w ciągu pierwszych dwóch lat mogą oznaczać konieczność zdawania egzaminu od nowa.
OC dla młodych kierowców jest droższe. Brak historii ubezpieczeniowej i większe ryzyko wypadku powodują, że młodzi płacą nawet pięć razy więcej niż doświadczeni kierowcy, ale istnieją sposoby, by obniżyć składkę.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jakie kary grożą młodemu kierowcy za złamanie przepisów?
Młodemu kierowcy (czyli osobie która ma prawo jazdy krócej niż dwa lata) grozi mandat karny, punkty karne, a w niektórych przypadkach nawet cofnięcie prawa jazdy i konieczność ponownego zdawania egzaminu.
Czy muszę oznaczać samochód "zielonym listkiem"?
Nie, obecnie nie ma takiego obowiązku. Oznacza to, że młodzi kierowcy, nawet ci, którzy dopiero co zdali egzamin, nie muszą umieszczać żadnych naklejek na swoim pojeździe.
Zielony listek może być jednak dobrą, dobrowolną formą sygnału dla innych uczestników ruchu, że za kierownicą siedzi osoba z niewielkim doświadczeniem. Niektórzy kierowcy mogą dzięki temu zachować większą ostrożność i wyrozumiałość.
Co grozi za jazdę po alkoholu w okresie pierwszych 2 lat od zdania egzaminu?
Konsekwencje są bardzo poważne, niezależnie od tego, jak długo masz prawo jazdy. Ale w przypadku młodego kierowcy mogą być jeszcze dotkliwsze. Jeśli prowadzisz pojazd mając we krwi więcej niż 0,2 promila alkoholu, popełniasz wykroczenie lub przestępstwo - kara będzie zależała od stężenia alkoholu w Twojej krwi:
od 0,2 do 0,5 promila (stan po użyciu alkoholu):
→ mandat lub grzywna do 30 000 zł,
→ 15 punktów karnych,
→ zakaz prowadzenia pojazdów (najczęściej od 6 miesięcy do 3 lat).
powyżej 0,5 promila (stan nietrzeźwości):
→ kara pozbawienia wolności do 3 lat,
→ kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat (recydywa),
→ zakaz prowadzenia pojazdów na min 3 lata,
→ obowiązek zapłaty świadczenia na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym - minimum 5 000 zł.
Jeśli masz prawo jazdy krócej niż 2 lata, to po takim przewinieniu najpewniej zostanie ono cofnięte. W praktyce oznacza to, że będziesz musiał ponownie odbyć cały kurs, zdać egzaminy i przejść badania psychologiczne.
