Ubezpieczenie zabytkowego motocykla – co trzeba o nim wiedzieć?

Miłośnicy motocykli doskonale wiedzą, że klasyczne modele zwykle z wiekiem nabierają tylko na wartości i znaczeniu. Trzeba jednak odróżnić jednoślad zabytkowy od historycznego oraz pamiętać, że sam wiek nie zapewni nadania pojazdowi uprzywilejowanego statusu. Wyjaśniamy, kiedy stary pojazd może stać się zabytkiem i jakie formalności oraz korzyści się z tym wiążą. 

Motocykl zabytkowy i historyczny – czym się różnią?

Motocykl zabytkowy i historyczny to nie to samo, choć czasami używa się tych określeń zamiennie. W ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych można jednak znaleźć definicje, które pomogą wyjaśnić wszelkie wątpliwości w tej kwestii. Zgodnie z tym aktem prawnym, pojazdem historycznym można nazwać taki pojazd mechaniczny, który ma co najmniej 40 lat lub 25 lat, jeśli rzeczoznawca uznał go za unikatowy egzemplarz. Pojazdem historycznym jest również pojazd zabytkowy w rozumieniu przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym. To nazewnictwo jest zarezerwowane dla pojazdów wpisanych do rejestru zabytków, wojewódzkiej ewidencji zabytków lub do inwentarza muzealiów.

Każdy pojazd zabytkowy można więc spokojnie nazwać pojazdem historycznym. W drugą stronę nie działa to jednak tak samo. To bardzo ważne, ponieważ od kategorii zależą wymogi dotyczące chociażby homologacji czy badań technicznych. Pojazdy zabytkowe mają dużo więcej przywilejów w tym aspekcie.

Motocykl zabytkowy, czyli jaki?

Zabytkowy motocykl najłatwiej poznać po żółtych tablicach rejestracyjnych. Jeśli jesteś właścicielem pojazdu, który można uznać za zabytkowy, zdecydowanie warto się postarać o ich przyznanie. Żółte tablice nie tylko wyróżnią jednoślad na drodze, ale przede wszystkim zapewnią właścicielowi pewne istotne przywileje. Ich uzyskanie wymaga jednak przejścia przez pewne formalności.

Zgodnie z podanymi wyżej zasadami, pojazd zabytkowy musi być wpisany do:

• rejestru zabytków, 
• znajdować się w wojewódzkiej ewidencji zabytków, 
• być wpisany do inwentarza muzealiów.

Oznacza to spore utrudnienie, szczególnie, że jeszcze niedawno uznanie pojazdu za zabytek było znacznie łatwiejsze – wystarczyło, aby miał co najmniej 25 lat i nie był produkowany od 15 lat. Sprawiało to jednak, że dostęp do elitarnego statusu zabytku był nieco zbyt prosty. Dzięki zaostrzeniu przepisów jest on zarezerwowany faktycznie wyłącznie dla grupy wyróżniających się pojazdów. Oznacza to jednak, że o możliwość założenia żółtych tablic na motocykl trzeba się postarać.

Aby pojazd był uznany za zabytkowy, musi:

• mieć co najmniej 25 lat i nie być produkowany od 15 lat,
• być zachowany w oryginalnym stanie w przynajmniej 75%,
• być wpisany do rejestru zabytków.

Jednoślad może zostać zabytkiem również wtedy, gdy ma mniej niż 25 lat, ale wyłącznie wówczas, gdy zostanie uznany za unikalny ze względu na:

• rozwiązania konstrukcyjne,
• niewielką produkcję, 
• inne wyróżniające cechy – np. związek z ważnymi osiągnięciami sportowymi lub historycznymi albo użytkowanie przez osoby ważne dla społeczeństwa.

O wpisaniu pojazdu na listę zabytków decyduje najczęściej wojewódzki konserwator. Warto wiedzieć również, że w niektórych regionach kryteria uznania jednośladu za zabytkowy są jeszcze nieco surowsze. Niektórzy konserwatorzy stosują np. wyższe kryterium wiekowe pojazdu (30 lat).

Rejestracja zabytkowego motocykla – jak wyrobić żółte tablice?

Sama rejestracja zabytkowego pojazdu nie jest trudna – przebiega niemal tak samo, jak rejestracja w każdych innych warunkach. Wystarczy udać się do właściwego dla miejsca zamieszkania wydziału komunikacji i złożyć wniosek, przedstawiając następujące dokumenty:

• dowód własności motocykla,
• dowód tożsamości właściciela,
• decyzja w sprawie wpisania motocykla do rejestru zabytków lub centralnej ewidencji dóbr kultury,
• zaświadczenie ze stacji kontroli pojazdów.

Po wniesieniu opłaty rejestracyjnej otrzymasz nowe, żółte tablice. 

Znacznie trudniejsze jest to, co musi nastąpić wcześniej, czyli zdobycie wpisu do rejestru zabytków. Jak tego dokonać?

1. Najpierw trzeba na własną rękę skontaktować się z rzeczoznawcą, który sporządzi opinię i wyda tzw. białą kartę, czyli kartę ewidencyjną zabytku ruchomego. Koszt takiej operacji to ok. 500-1000 zł.
2. Uzyskaną w ten sposób białą kartę należy złożyć u wojewódzkiego konserwatora zabytków wraz z odpowiednim wnioskiem i dokumentacją fotograficzną jednośladu. Następnie należy czekać na rozpatrzenie wniosku.
3. Jeśli konserwator wyda pozytywną opinię, z otrzymanym od niego dokumentem należy udać się do stacji kontroli pojazdów w celu wykonania badań technicznych.

Warto jednak pamiętać, że wydanie opinii przez rzeczoznawcę nie gwarantuje zgody konserwatora zabytków na wpisanie motocykla do rejestru. Wielu właścicieli historycznych jednośladów chętnie jednak ryzykuje, ponieważ zabytkowy pojazd zapewnia różne korzyści.

Rejestracja zabytkowego motocykla – czy warto?

Po zapoznaniu się z niezbędnymi formalnościami łatwo się zniechęcić do rejestracji zabytkowego motocykla. Jest to jednak krok, który przynosi pewne istotne korzyści. Należą do nich między innymi:

• większy prestiż dla motocyklisty,
• zwykle ulgowe traktowanie na drodze przez innych uczestników ruchu,
• wzrost wartości pojazdu,
• brak konieczności wykonywania okresowych badań technicznych motocykla – chyba że jest on wykorzystywany do zarobkowego transportu drogowego,
• przywileje w zakresie OC – brak konieczności zachowania ciągłości ubezpieczenia,
• brak konieczności dostosowywania importowanych pojazdów do polskich norm homologacyjnych.

Wszystko to sprawia, że żółte tablice są pożądane przez wielu motocyklistów lubujących się w klasycznych pojazdach lub pasjonujących się ich renowacją. Trzeba jednak również pamiętać, że wpis do rejestru zabytków wprowadza pewne ograniczenia. Właściciel pojazdu traci wówczas swobodę dotyczącą wprowadzania modyfikacji czy zmian konstrukcyjnych – każdy taki zamiar trzeba zgłosić konserwatorowi zabytków. Natomiast w przypadku chęci sprzedaży motocykla kupcowi z zagranicy trzeba uzyskać zgodę konserwatora.

OC zabytkowego motocykla – czy jest konieczne?

Do większości właścicieli pojazdów, które mogłyby być uznane za zabytkowe, przemawiają przede wszystkim ułatwienia związane z badaniami technicznymi i OC. Dla ubezpieczeniowych przywilejów warto przystąpić do skomplikowanej procedury uzyskania żółtych tablic. Jakie korzyści można odnotować? Wszystko zależy od sposobu, w jaki będziesz używał swojego jednośladu.

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, pojazd historyczny musi mieć ważne ubezpieczenie OC tylko wtedy, gdy jest używany w ruchu drogowym. Jeśli więc planujemy trzymać motocykl w garażu, nie musimy w tym czasie opłacać składek. Natomiast jeśli zechcemy okazjonalnie skorzystać z jednośladu, możemy wykupić krótkoterminową polisę OC – wyjaśnia Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Jednocześnie krótkoterminową polisę OC mogą wykupić tylko właściciele pojazdów historycznych. Umowę z towarzystwem ubezpieczeniowym można zawrzeć na okres od 30 do 365 dni, a ochrona wygasa automatycznie po upłynięciu czasu, na jaki ona opiewa.

Krótkoterminowe OC przyda się, gdy będziesz chciał udać się na zlot lub przejażdżkę. Jeśli na drodze zatrzyma Cię policja i wykryje, że nie masz ważnego ubezpieczenia, zapłacisz karę, tak jak właściciel każdego innego pojazdu. 

Ile kosztuje ubezpieczenie zabytkowego motocykla?

Krótkoterminowe polisy OC dla pojazdów historycznych są tańsze od tych całorocznych. Składka jest jednak wyliczana indywidualnie, tak jak w przypadku każdego innego ubezpieczenia komunikacyjnego. Najmniej zapłacą więc doświadczeni motocykliści z długą historią bezszkodowej jazdy. Każde towarzystwo ubezpieczeniowe stosuje własne kryteria obliczania składek, a niektóre z nich stosują też zniżki dla członków Polskiego Związku Motorowego.

Ubezpieczenie zabytkowego motocykla od kradzieży – co warto wiedzieć?

Pojazdy zabytkowe mają dużą wartość majątkową, a zwykle również sentymentalną. Nie dziwi więc chęć ich ochrony przed uszkodzeniem czy kradzieżą. To wymaga zawarcia polisy AC (autocasco). Nie jest to jednak tak proste, jak mogłoby się wydawać. 

O ile AC dla samochodów osobowych są powszechnie dostępne, o tyle dla motocykla, a w szczególności zabytkowego, dość trudno je znaleźć. Z zasady autocasco nie przysługuje bowiem pojazdom o okresie eksploatacji dłuższym niż 10 lub 15 lat. Ponadto towarzystwa ubezpieczeniowe raczej niechętnie oferują takie polisy również ze względu na znacznie większe ryzyko – motocykl łatwiej ukraść niż samochód.

Oferta AC dla zabytkowych motocykli jest więc dość ograniczona. Oznacza to niestety, że trzeba się liczyć z dość wysokimi kosztami zakupu autocasco. Do jego zawarcia potrzebna będzie profesjonalna wycena pojazdu (może być wydana np. przez Polski Związek Motorowy). Członkom PZM:

1. PZU zapewnia 70% zniżki na ubezpieczenie OC dla właścicieli motocykli zabytkowych w rozumieniu ustawowym, a także dla posiadaczy co najmniej 25 letnich pojazdów, które rzeczoznawca uznał za unikatowe. 
2. Compensa oferuje 70% zniżki właścicielom motocykli powyżej 25 lat, które posiadają żółte lub standardowe tablice rejestracyjne.

Pamiętaj również, by przed podpisaniem umowy zawsze dokładnie sprawdzić zakres polisy. W przypadku AC jest on bowiem ustalany indywidualnie przez ubezpieczyciela.