Osuwanie i zapadanie się ziemi może naruszyć konstrukcję budynku i przyczynić się do sporych strat, w tym całkowitych, jeśli konieczna będzie rozbiórka. Wyjaśniamy, jak zabezpieczyć się finansowo przed takimi zdarzeniami, jaki jest tego koszt i gdzie można kupić odpowiednią polisę mieszkaniową.

Domy zagrożone osuwaniem i zapadaniem się ziemi są położone głównie na terenach pokopalnianych, wzniesieniach i zboczach. Jednak erozja gleby nie musi być powiązana z lokalizacją – to także efekt długookresowej suszy, ulewnych deszczów lub powodzi. Naturalne trzęsienie ziemi może natomiast wystąpić praktycznie w każdym miejscu i chociaż w Polsce występuje bardzo rzadko, to ułożenie płyt tektonicznych się zmienia i w przyszłości zagrożenie ze strony wstrząsów sejsmicznych może wzrosnąć.

Takie zdarzenia są w stanie naruszyć konstrukcję budynków, w ostateczności doprowadzając do zawalenia lub rozbiórki. W razie szkody całkowitej można odzyskać poniesione straty z polisy mieszkaniowej. Sprawdzamy poniżej, ile to kosztuje i które towarzystwa proponują ochronę w zakresie, osuwania, zapadani i trzęsienia ziemi.

Osunięcie, zapadanie i trzęsienie ziemi – co oznaczają w polisie?

Osuwanie się ziemi w polisach mieszkaniowych najczęściej definiowane jest jako niewywołany działalnością człowieka ruch ziemi na stokach.

Zapadanie się ziemi towarzystwa ubezpieczeniowe rozumieją z kolei jako nagłe obniżenie poziomu terenu z powodu zawalenia się naturalnych, pustych przestrzeni w gruncie.

W obu przypadkach definicje wyraźnie podkreślają brak udziału w zdarzeniach człowieka, czyli po prostu ich naturalny charakter. Podobnie jest z trzęsieniem ziemi, które w polisie Proama Dom jest opisane w następujący sposób: niewywołane działalnością człowieka, zaburzenie systemu równowagi we wnętrzu ziemi, któremu towarzyszą wstrząsy i drgania gruntu.

Chociaż w przypadku trzech omawianych zdarzeń ubezpieczyciele są właściwie zgodni, co do ich definicji, to jednak mogą pojawić się pewne drobne rozbieżności u pojedynczych towarzystw. Zawsze warto więc dokładnie sprawdzić definicje w OWU polisy.

Jak ubezpieczyć nieruchomość od osuwania, zapadania i trzęsienia ziemi?

Omawiane ryzyka często znajdują się w podstawowej polisie, a jeśli ich tam nie ma, konieczne jest dokupienie odpowiednich dodatków. 

Podstawowa polisa nigdy nie chroni ruchomości domowych, czyli praktycznie całego wyposażenia domu lub mieszkania, które nie jest zamontowane na stałe. Zawsze jednak można poszerzyć ochronę polisową również o to mienie.

Co chroni ubezpieczenie od osunięcia i zapadania się ziemi?

Oprócz głównej nieruchomości, polisa zawierająca ryzyka osunięcia, zapadania i trzęsienia ziemi dotyczy także wielu zabudowań na posesji, o ile są na trwałe związane z gruntem, powstały w sposób zgodny z prawem budowlanym i nie są pustostanami lub obiektami przeznaczonymi do rozbiórki. W ubezpieczeniu możemy więc zawrzeć:

  • garaż wolnostojący;
  • budynki gospodarcze;
  • ogrodzenie wraz z bramami i furtkami;
  • altanę;
  • murowany grill;
  • utwardzone powierzchnie, np. boiska, chodniki i podjazdy;
  • oczka wodne i fontanny;
  • baseny;
  • stałe elementy wymienionych budowli oraz częściowo mienie ruchome znajdujące się na ich obszarze.

Do listy dodatkowych obiektów, które można ubezpieczyć w ramach polisy mieszkaniowej, trzeba również dodać znajdujące się poza posesją domy letniskowe, nagrobki oraz garaże w określonej odległości od domu.

Jeśli włączymy dodatkowe mienie lub budowlę w ubezpieczenie, to z automatu majątek ten będzie chroniony przed takimi samymi zdarzeniami, jak dom lub mieszkanie. W omawianym przypadku ochrona będzie więc uwzględniała zapadanie i osuwania się ziemi, a także wstrząsy tektoniczne.

Osunięcie, zapadanie i trzęsienie ziemi definiowane są jako zjawiska naturalne. Ubezpieczenie nie obejmuje więc sytuacji, w których winę za zniszczenia ponosi człowiek. Chodzi tutaj m. in. o: 

  • erozję gleby spowodowaną pracami podziemnymi;
  • trzęsienia ziemi wynikające np. prac wydobywczych w pobliskiej kopalni;
  • osuwanie lub zapadanie się ziemi w następstwie zalania wodą wodociągową;
  • prowadzenie robót ziemnych; 
  • remonty;
  • budowy;
  • osuszanie gruntu;
  • wycinkę drzew.

Co zrobić, żeby otrzymać świadczenie za osunięcie i zapadanie się ziemi?

Każdy ubezpieczyciel nakłada na swoich klientów pewne obowiązki, które muszą zostać spełnione po wystąpieniu szkody. Jednym z nich jest zgłoszenie zdarzenia towarzystwu w określonym terminie. Lepiej z tym nie zwlekać, ponieważ czasami może to być nawet 12 godzin od momentu, w którym dowiedzieliśmy się o szkodzie. Zgłoszenie może nastąpić telefonicznie, mailowo, poprzez specjalny formularz na stronie lub osobiście w placówce ubezpieczyciela. Naszym obowiązkiem jest również dostarczenie listy zniszczonego mienia wraz z szacowaną wartością poszczególnych przedmiotów lub elementów konstrukcji. 

Niektóre zdarzenia, jak chociażby kradzież z włamaniem, musimy zgłosić także na policję, jednak w przypadku osuwania i zapadania się ziemi nie ma takiej konieczności. 

Od momentu zgłoszenia szkody ubezpieczyciel ma 14 dnia na wypłatę odszkodowania, a należna nam kwota przelana zostanie w całości. Jeśli pojawiają się wątpliwości co do np. skali zniszczeń, termin ten wydłuża się do 30 dni – w tym przypadku bezsporna część pieniędzy zostanie jednak wypłacona w przeciągu dwóch tygodni.

Ile kosztuje ubezpieczenie od osunięcia i zapadania się ziemi?

Obliczyliśmy koszt podstawowego ubezpieczenia 100-metrowego domu znajdującego się w Łodzi, którego wartość rynkową szacuje się na 700 000 zł. Przyjęliśmy zakres ochrony obejmujący zdarzenia losowe, w tym osunięcie, zapadnięcie oraz trzęsienie ziemi. Polisa chroni przed tymi ryzykami mury i elementy stałe nieruchomości.

Średni koszt omówionej polisy zamyka się w 464 zł, stawki rozpoczynają się od 392 zł, a kończą na 560 zł. Wszystkie kwoty odnoszą się do roku obowiązywania umowy polisowej.

W przykładowej kalkulacji za niemal identyczne ubezpieczenie domu, które zawiera ryzyko osunięcia i zapadania ziemi, zapłacimy rocznie o 168 zł mniej lub więcej. Każde towarzystwo ma nieco inną politykę cenową i inaczej szacuje ryzyko związane ze sprzedażą polisy. Warto więc porównywać ze sobą koszty ubezpieczenia i nie decydować się od razu na pierwszy wariant polisy, na jaki natrafiliśmy

Michał Ratajczak, ekspert ds. ubezpieczeń nieruchomości w rankomat.plMichał Ratajczak, ekspert ds. ubezpieczeń nieruchomości w rankomat.pl

Ubezpieczenie od zapadania, osuwania i trzęsienia ziemi – porównanie ofert

TU

W polisie dodatkowo

Roczna składka

Europa

home assistance, dewastacja392 zł

Benefia

399 zł

Link4

425 zł

Proama

448 zł

Inter Polska

495 zł

mtu24.pl

powódź529 zł

Generali

home assistance, dewastacja, pakiet medyczny560 zł

Ile odszkodowania z polisy za osunięcie i zapadanie się ziemi?

Zapadanie i osuwanie się ziemi najczęściej powoduje pękanie murów, a nawet naruszenie całej konstrukcji domu. Wstrząsy sejsmiczne również. Naprawienie tego typu szkód może być niezwykle kosztowne i wymagać generalnego remontu. W skrajnych sytuacjach inspekcja budowlana uzna, że budynek nie nadaje się już do zamieszkania i trzeba będzie go wyburzyć. Jakie odszkodowanie możemy uzyskać za szkody wywołane erozją gleby? Wszystko zależy od tego, jakie sumy ubezpieczenia ustaliliśmy przy nabywaniu polisy. 

Suma ubezpieczenia (SU) to maksymalna wysokość odszkodowania, jaką uzyskamy przy szkodzie całkowitej. SU ustala się oddzielnie dla murów, elementów stałych i ruchomości domowych, a ich wartość powinna być równa realnej wartości mienia. Niewłaściwe ustalenie SU może skutkować zbyt niskim odszkodowaniem (niedoubezpieczenie) lub zbyt wysoką składką (nadubezpieczenie).

Kiedy za osunięcie i zapadanie się ziemi nie będzie odszkodowania?

Przede wszystkim trzeba tutaj wyraźnie zaznaczyć, że odszkodowanie za osunięcie, zapadnięcie lub trzęsienie ziemi można uzyskać tylko wtedy, kiedy te zjawiska mają charakter naturalny. Towarzystwa praktycznie zawsze wyłączają z ochrony wszystkie te sytuacje, w których szkody wynikają z działalności człowieka. Na rekompensatę nie możemy więc liczyć m. in. gdy:

  • kiedy erozję gleby wywołają prace podziemne;
  • trzęsienie ziemi jest efektem prac wydobywczych w pobliskiej kopalni;
  • ziemia osunie się lub zapadnie w skutek zalania wodą z wodociągu;
  • szkoda powstanie przy okazji robót ziemnych;
  • ziemia obsunie się lub zapadnie podczas budowy lub większych prac remontowych (duże remonty ogólnie są wyłączone z ochrony, poza polisami dla budynków w budowie);
  • zniszczenia spowodowane są osuszaniem gruntów;
  • szkoda powstanie w skutek wycinki drzewa.

Zdarzają się też towarzystwa stosujące wyłączenia odpowiedzialności dla dodatkowych obiektów, które są uwzględnione w polisie. Przykładowo, polisa może nie obejmować uszkodzenia nagrobka, jeśli szkoda powstanie w skutek osuwania się ziemi, opadania gruntu czy też tąpnięcia sejsmicznego. W takiej sytuacji wyłączone są więc również zdarzenia naturalne, a nie tylko spowodowane przez człowieka. 

Oprócz wyłączeń zdarzają się też karencje dla niektórych ryzyk. Przykładowo, Inter Polska nie wypłaci nam odszkodowania za osuwanie się ziemi, jeśli do zdarzenia dojdzie w pierwszych 14 dniach od zawarcia umowy polisowej.

Trzeba tutaj również wspomnieć o obowiązkowych przeglądach, których brak może okazać się przesłanką do wstrzymania odszkodowania. Właściciel nieruchomości musi co pewien czas sprawdzać jej stan, np. co 5 lat zlecać generalny przegląd techniczny budynku. Kiedy dojdzie np. do szkody wywołanej trzęsieniem ziemi, a my nie będziemy mogli udokumentować posiadania aktualnych przeglądów, towarzystwo nie wypłaci nam pieniędzy. Konieczne jest więc nie tylko terminowe zlecanie takich kontroli, ale również przechowywanie protokołów z ich odbycia.

Gdzie kupić polisę od osuwania, zapadania i trzęsienia ziemi?

Ubezpieczenie od osuwania, zapadania i trzęsienia ziemi jest powszechnie dostępne, chociaż nie zawsze znajduje się w podstawowym zakresie ochrony. Zawsze warto to więc sprawdzić przed podpisaniem umowy z danym towarzystwem, podobnie zresztą jak listę wyłączeń odpowiedzialności, limitów czy definicji poszczególnych zdarzeń – w tych kwestiach mogą zdarzyć się mniejsze lub większe różnice pomiędzy towarzystwami.

Przed zakupem ubezpieczenia nieruchomości w danym towarzystwie warto też sprawdzić, jak interesująca nas oferta wypada cenowo na tle konkurencyjnych. Pomoże nam w tym kalkulator ubezpieczeń, intuicyjne i darmowe narzędzie, dzięki któremu w dosłownie kilka minut sprawdzimy ceny u większej liczby ubezpieczycieli. Z poziomu kalkulatora można też płynnie przejść do zakupów online, co pozwoli nam objąć nasz majątek ochroną przed osuwaniem, zapadaniem i trzęsieniem ziemi, a także przed innymi ryzykami, praktycznie od zaraz.

Ważne informacje

1. Dla ubezpieczycieli zapadanie i osuwanie się ziemi, a także wstrząsy sejsmiczne to zdarzenia naturalne, zachodzące bez udziału człowieka

2. Najczęściej wszystkie trzy omawiane zdarzenia są obecne w podstawie polisy, ale nie jest to żelazna reguła

3. Bezsporną część odszkodowania otrzymamy po 14 dniach od wystąpienia szkody, a sporną po 30

4. Jeśli za zniszczenia wynikłe z osuwania lub zapadania się ziemi odpowiedzialność ponoszą osoby trzecie, to nasz ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania

FAQ – najczęściej zadawane pytania o ubezpieczenie nieruchomości od osunięcia, zapadania i trzęsienia ziemi

  1. Czy dostanę pieniądze za szkody spowodowane pracami ziemnymi w pobliżu domu?

    Skoro winnym takiej szkody jest firma realizująca prace podziemne, to z jej ubezpieczenia powinno zostać wypłacone odszkodowanie. Brak polisy nie zwalnia jej z odpowiedzialności za szkodę.

  2. Czy ubezpieczę nieruchomość w miejscowości, w której znajduje się kopalnia?

    Raczej nie powinno być z tym problemów. Mimo że szkody górnicze są najczęściej wyłączone z ochrony ubezpieczeniowej, to za ich powstanie odpowiada zarządca kopalni.

  3. Czy mogę liczyć na mieszkanie zastępcze w razie szkody?

    Tak, ale wszystko zależy od wielkości szkody (czy miejsce ubezpieczenia nadaje się do mieszkania) oraz zakresu ochrony, który wykupiliśmy. Lokal zastępczy przysługuje osobom, które posiadają pakiet Home Assistance z taką opcją.

  4. Do kiedy najpóźniej mogę zgłosić w TU osunięcie i zapadanie się nieruchomości?

    Na zgłoszenie szkody ubezpieczony ma najczęściej od 3 do 7 dni od jej zaistnienia lub wykrycia. Termin powinien być podany w umowie, którą podpisujemy z towarzystwem.

  5. Czy na miejsce szkody mam wezwać rzeczoznawcę?

    Za wezwanie rzeczoznawcy oraz opłacenie jego pracy odpowiada towarzystwo, ubezpieczony ma jedynie udostępnić mu miejsce zdarzenia w niezmienionym stanie. Można też powołać własnego rzeczoznawcę, ale wcześniej należy ustalić szczegóły z TU.

  6. Na jaki okres można ubezpieczyć się od trzęsienia ziemi?

    Polisy mieszkaniowe wykupuje się najczęściej na rok, czasem na dwa lub trzy lata, rzadko kiedy na kilka miesięcy. Długość okresu ochrony zależy od indywidualnych ustaleń z towarzystwem – nie jest narzucona żadnymi odgórnymi przepisami.

  7. Jakie nieruchomości można ubezpieczyć od zapadania się ziemi?

    Polisa może chronić dom, mieszkanie i budynek w budowie, a także liczne zabudowania na posesji (m. n. budynek gospodarczy, garaż wolnostojący, altanę, ogrodzenie), o ile są one na trwałe związane z gruntem, a także poza nią (dom letniskowy, nagrobek, garaż w określonej odległości od posesji).