Czy rowerzysta ma pierwszeństwo? Nie zawsze, a mandat to nawet 2000 zł [Taryfikator]

Bycie rowerzystą nie jest łatwe. Użytkownik dwóch kółek musi uważać na innych rowerzystów, pieszych, a przede wszystkim samochody, które są niebezpieczne nawet przy minimalnej prędkości. Takich sytuacji jak ta poniżej są z pewnością dziennie setki.

Oprócz narażenia życia i zdrowia rowerzyści ryzykują zapłacenie wysokiego mandatu, jeśli to oni wymuszą pierwszeństwo przejazdu.

Ile wypadków z udziałem rowerzystów?

Statystyki policyjne pokazują, że jazda na rowerze jest z roku na rok coraz bardziej bezpieczna. W 2019 r. doszło do 4426 wypadków z udziałem rowerzystów, a w 2023 r. było to 3596, a więc o 18,7 proc. mniej.

Jedną z przyczyn bezpieczniejszej jazdy jest polepszająca się infrastruktura drogowa. Obecnie każda budowa czy przebudowa większej drogi przewiduje wydzielenie w jej obrębie drogi dla rowerów lub co najmniej autonomicznego pasa względem samochodów.

Z kolei powody wypadków rowerzystów wciąż pozostają te same – nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu, gwałtowne wjeżdżania na przejazd dla rowerów, kłopoty z prawidłowym wyprzedzaniem, zachowaniem bezpiecznej odległości i skręcaniem.

Źródło: Raport Biura Ruchu Drogowego KGP “Wypadki drogowe w Polsce w 2023 roku”.

Rowerzysta vs. kierowca – kto ma pierwszeństwo?

W ustaleniu pierwszeństwa na drodze czy drodze dla rowerów (DDR) pomagają przepisy prawne, a dokładnie Kodeks drogowy. Nie bez znaczenia jest też interpretacja policji wezwanej na miejsce, gdy wymuszenie pierwszeństwa skończyło się kolizją czy wypadkiem.

Rower w starciu z samochodem nie ma większych szans, dlatego zawsze należy zachować zdrowy rozsądek i przewidywać zachowanie kierowcy. W niektórych sytuacjach warto też wiedzieć, co można, a czego nie można. Opisujemy 3 takie sytuacje.

Sytuacja 1.

Rowerzysta ma pierwszeństwo na przejeździe dla rowerów

Pod warunkiem, że rowerzysta znajduje się już na przejeździe. Wtedy kierowca samochodu czy innego pojazdu ma obowiązek mu ustąpić. Jeśli rowerzysta dopiero zbliża się do przejazdu, kierowca wcale nie musi wyhamowywać, choć zapewne zrobi to dla uniknięcia zderzenia. Jeśli do niego dojdzie, winny będzie poruszający się jednośladem. Problem prawny pojawia się, gdy i rowerzysta, i kierowca wjadą na przejazd równocześnie i dojdzie do wypadku – tu pomocne mogą być zeznania świadków, ustalenie prędkości czy nagrania monitoringu.

Sytuacja 2.

Rowerzysta ma pierwszeństwo jadąc na wprost

A dokładnie w sytuacji, gdy w tym czasie kierowca samochodu chce skręcić w lewo lub prawo, przecinając tym samym  drogę jadącemu na wprost rowerzyście. Tym razem nie ma znaczenia, kto pierwszy znajduje się na przejeździe dla rowerów czy naj jezdni w razie braku wydzielonego przejazdu.

Sytuacja 3.

Rowerzysta ma pierwszeństwo na drodze dla rowerów (DDR)

Na wytyczonej drodze dla rowerów, z wytyczonym znakiem pionowym i namalowanym na powierzchni piktogramem, rowerzysta ma zawsze pierwszeństwo przed samochodem przecinającym taką drogę. Warto jednak zawsze zachować ostrożność ze względu choćby na gabaryty roweru i samochodu.

Rowerzysta vs. pieszy – kto ma pierwszeństwo?

Podobnie jest w starciu rowerzysty z pieszym, czyli pierwszeństwo zależy od konkretnej sytuacji. Sprawdzamy 3 możliwości pod kątem miejsca zdarzenia.

Sytuacja 1.

Rowerzysta nie ma pierwszeństwa na drodze pieszo-rowerowej

Niektóre drogi dla rowerów uwzględniają ruch mieszany razem z pieszymi i w takich miejscach to ci drudzy mają bezwzględne pierwszeństwo. Z kolei na drogach dla rowerów (DDR) piesi muszą ustąpić rowerzystom.

Sytuacja 2.

Rowerzysta nie ma pierwszeństwa na przejściu dla pieszych drogi rowerowej

Kierujący rowerem musi wyhamować i ustąpić pierwszeństwa pieszym przechodzącym przez drogę rowerową, ale tylko w specjalnie oznaczonych do tego miejscach. Co ciekawe, kluczowy jest znak drogowy D-6 (przejście dla pieszych). Gdy na drodze rowerowej namalowana jest sama zebra, a brakuje znaku D-6, wtedy pierwszeństwo ma rowerzysta.

Sytuacja 3.

Rowerzysta nie ma pierwszeństwa na chodniku

Jak sama nazwa sugeruje, chodnik służy do chodzenia. Jednak w niektórych sytuacjach chodnikiem mogą poruszać się również rowerzyści:

• gdy warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty,
• gdy rowerzysta lub pieszy opiekuje się osobą do lat 10 kierującą rowerem,
• gdy chodnik ma więcej niż 2 m szerokości i jednocześnie brakuje drogi dla rowerów, a ruch pojazdów po jezdni jest dozwolony z prędkością powyżej 50 km/h.

Bez względu na powód korzystania z chodnika przez rowerzystę musi on zawsze ustąpić pierwszeństwa pieszemu.

Co grozi rowerzyście za nieustąpienie pierwszeństwa?

Wymuszenie pierwszeństwa przez rowerzystę poza drogą dla rowerów może słono kosztować. Takie przekroczenia mają zastosowanie w stosunku do innych uczestników ruchu, w tym przede wszystkim pieszych i kierowców. Ale mandat może przytrafić się również… na pustej drodze, a właściwie na przejeździe kolejowym, gdy rowerzysta postanowi wjechać na niego przed podniesieniem się szlabanu i ustaniem czerwonej sygnalizacji.

Sprawdź taryfikator mandatów dla rowerzystów i wysokość możliwego mandatu za wykroczenie, w tym nieustąpienie pierwszeństwa. Dla porównania zobacz, co grozi kierowcy samochodu za nieustąpienie pieszemu na przejściu dla pieszych.

PORÓWNAJ CENY

Okazuje się, że maksymalna kara za wymuszenie pierwszeństwa przez rowerzystę może wynieść 500 zł, a minimalna to 50 zł. Ryzyko otrzymania mandatu zachodzi w co najmniej kilkunastu sytuacjach z udziałem pieszych i kierowców, których spotyka na swojej drodze rowerzysta.

Na podstawie taryfikatora mandatów 2024.

Znacznie więcej, bo aż 2000 zł, grozi rowerzyście za przejazd po torach kolejowych, jeśli szlaban nie podniósł się do końca i miga jeszcze sygnalizacja ostrzegawcza. Minimalna kara (50 zł) grozi za jazdę rowerem bez trzymanki czy przewożenie dziecka do lat 7 bez odpowiedniego siodełka.

Na podstawie taryfikatora mandatów 2024.