W ciągu ostatnich trzech lat liczba pojazdów elektrycznych w Polsce wzrosła pięciokrotnie. Niestety, nie szło to w parze z rozbudową sieci stacji ładowania. Obecnie na 1 punkt stacji ogólnodostępnej przypada ok. 13 samochodów. Jeśli taka tendencja utrzyma się w przyszłości, kolejki do ładowarek mogą się wydłużyć. Zapobiec temu mają przepisy UE w sprawie infrastruktury paliw alternatywnych. 

Przyjęte pod koniec lipca 2023 r. przez Radę Unii Europejskiej rozporządzenie AFIR (Alternative Fuels Infrastructure Regulation)* reguluje m.in. kwestię rozbudowy sieci stacji ładowania i tankowania paliw alternatywnych. Zgodnie z nim, w najbliższych latach nie tylko w Polsce, ale i na terenie innych państw członkowskich powstanie znacznie więcej publicznych punktów ładowania. Plan na najbliższe 7 lat (do 2030 roku) zakłada m.in. rozmieszczenie stacji co 60 km wzdłuż głównych tras i w każdym kierunku (na transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T) oraz zwiększenie mocy wyjściowej.

Znajdź OC już od 333zł!
Bez wychodzenia z domu

  • Ceny OC w 3 minuty
  • Oferty 19 towarzystw ubezpieczeniowych
  • Pomoc 200 agentów

Założenie Unii Europejskiej jest niezwykle optymistyczne – w niedalekiej przyszłości kierowcy będą mogli ładować pojazdy elektryczne tak łatwo jak tankują dziś auta spalinowe na tradycyjnych stacjach benzynowych.

Gdzie powstaną nowe stacje ładowania elektryków? Plan na lata 2025 - 2030 

Rozporządzenie o infrastrukturze paliw alternatywnych jest elementem polityki „Fit for 55”. Określa ono konkretne cele wdrożeniowe, które będą realizowane do 2025 r. lub 2030 r. Przepisy dotyczą nie tylko dostępności różnych stacji ładowania dla samochodów osobowych, ale również pojazdów ciężarowych, statków pasażerskich i powietrznych.

Stacje ładowania - nowe przepisy dla transportu drogowego

Nowe unijne regulacje rozszerzające sieć ładowania elektryków zakładają, że:

  • do 2025 r. wzdłuż głównych dróg (korytarzy transportowych UE TEN-T) powinny być zainstalowane stacje szybkiego ładowania o mocy co najmniej 150 kW dla samochodów osobowych i dostawczych;
  • w latach 2025 - 2030 powstaną także stacje ładowania samochodów ciężarowych (ich moc wyjściowa to 350 kW) - w odległości co 60 km wzdłuż sieci bazowej TEN-T oraz co 100 km wzdłuż sieci kompleksowej;
  • do 2030 roku we wszystkich węzłach miejskich oraz co 200 km wzdłuż sieci bazowej TEN-T mają zostać uruchomione stacje tankowania wodoru dla samochodów osobowych i ciężarówek.

Nowe przepisy UE w sektorze transportu morskiego i lotniczego

Cele wdrożeniowe dotyczą także infrastruktury dla statków i samolotów.

  • Porty morskie przyjmujące duże statki pasażerskie lub kontenerowce muszą przygotować i zapewnić jednostkom dostęp do ładowarek energii elektrycznej z lądu do 2030 r.
  • Do 2025 r. lotniska mają dostarczać energię elektryczną do nieruchomych statków powietrznych (podczas postoju) przy wszystkich bramkach, a do 2030 r. także na wszystkich odległych stanowiskach.

Stacje ładowania elektryków z ułatwionymi formami płatności

Rozporządzenie o infrastrukturze paliw alternatywnych nie pozostawia także wątpliwości co do regulowania należności w punktach ładowania lub tankowania. Użytkownicy pojazdów elektrycznych oraz napędzanych wodorem mają mieć dostęp do szybkich form płatności, np. urządzeniami zbliżeniowymi oraz za pomocą kart płatniczych. Nie muszą przy tym posiadać abonamentu.

Obsługa stacji powinna zapewnić im także pełną przejrzystość cen - sposób wyświetlania cen paliw alternatywnych ma być podobny jak na stacjach benzynowych. Ponadto, operatorzy poszczególnych stacji ładowania samochodów elektrycznych i stacji tankowania powinni przekazywać klientom drogą elektroniczną pełne informacje o dostępności paliw alternatywnych, czasie oczekiwania oraz opłatach na stacjach.

Po co UE więcej stacji ładowania pojazdów elektrycznych?

Do 2050 roku Unia Europejska chce osiągnąć neutralność klimatyczną. Dokonać tego może zmniejszając m.in. zużycie paliw kopalnych w transporcie. Szybkie zastąpienie samochodów z silnikami spalinowymi autami elektrycznymi nie byłoby jednak możliwe bez zapewnienia kierowcom wystarczającej liczby punktów tankowania i ładowania pojazdów zasilanych paliwami alternatywnymi.

Wystarczy spojrzeć na „własne podwórko”, aby zauważyć, że Rada UE z nowymi przepisami zwiększającymi liczbę stacji ładowania elektryków przyjęła właściwy kierunek działania. Z licznika elektromobilności opracowanego przez Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego i Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (dane publikowane przez NIK) wynika, że w 2022 roku liczba pojazdów elektrycznych w naszym kraju wzrosła w stosunku do 2019 roku aż pięciokrotnie (z 15830 szt. na 82536 szt.). W tym czasie kierowcom udostępniono tylko 1554 nowe stacje ładowania.

Liczba pojazdów elektrycznych i stacji ładowania w latach 2019 - 2022   

Stan na koniec2019 r.2020 r.2021 r.2022 r.
Elektryczne samochody osobowe BEV 5 09110 04118 79531 249
Wodorowe samochody osobowe FCEVb.d.b.d.79 125
Hybrydowe samochody osobowe PHEV3 5468 83419 20630 321
Elektryczne samochody dostawcze i ciężarowe 5198391 6573 135
Elektryczne autobusy224430651821
Elektryczne motocykle i motorowery6 2398 94110 65016 274
Elektryczne pojazdy mikro i inne211367441611
Stacje ładowania1 0111 3641 9322 565

Źródło: Za mało pojazdów elektrycznych, a pieniądze niewykorzystane - Najwyższa Izba Kontroli (nik.gov.pl) 

Bez nowych stacji ładowania nie będzie możliwości swobodnego podróżowania autem elektrycznym

W raporcie „Rok 2022 w polskiej elektromobilności” Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (PSPA) zwraca uwagę na zbyt wolno rozwijającą się infrastrukturę ładowania. Jak zauważa, wprawdzie w 2022 zainstalowano więcej niż w latach ubiegłych nowych stacji ładowania, ale wynik jest nadal niewystarczający.

Nowo uruchomione stacje ładowania od 2020 r.

Mapę stacji ładowania oraz więcej informacji na ten temat znajdziesz w artykule Mapa stacji ładowania samochodów elektrycznych

Rozwój floty pojazdów zasilanych energią elektryczną jest znacznie szybszy niż rozwój sieci ładowarek. Pod koniec 2019 r. na jeden punkt ładowania przypadało 5,6 samochodów elektrycznych. W listopadzie 2022 r. ta proporcja wzrosła już do poziomu 12,8. Powstaje więc realne ryzyko, że w przyszłości przed ładowarkami zaczną tworzyć się kolejki - szczególnie w lokalizacjach o dużym natężeniu ruchu. Konsekwencją tego może być z kolei ograniczenie popytu na rynku elektromobilności.

Stacje ładowania a liczba pojazdów elektrycznych

Aby osiągnąć ambitne cele unijne wynikające z rozporządzenia AFIR, zmienić musi się w Polsce nie tylko liczba ogólnodostępnych stacji ładowania, ale również ich rozmieszczenie.

Udział Warszawy w polskiej sieci infrastruktury ładowania wynosi prawie 10%. Oznacza to, że kierowcy samochodów elektrycznych w stolicy mają do dyspozycji więcej publicznych ładowarek niż łącznie w całym województwie opolskim, lubuskim, podlaskim, lubelskim oraz świętokrzyskim. Oczywiście stacje ładowania powstają przede wszystkim w lokalizacjach charakteryzujących się największym zagęszczeniem floty EV, jednak pod kątem rozwoju polskiej elektromobilności na szerszą skalę w kolejnych latach konieczne będzie stopniowe wyrównywanie różnic pomiędzy poszczególnymi regionami kraju

Albert Kania Centrum Badań i Analiz PSPA

Bardzo istotne jest także podniesienie łącznej mocy polskich ładowarek. Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych zakłada, że w latach 2023 - 2025 powinna ona wzrosnąć co najmniej 5-krotnie.    

*Rozporządzenie w sprawie infrastruktury paliw alternatywnych (AFIR) stanowi część pakietu Fit for 55. Ma on na celu umożliwienie redukcji emisji gazów cieplarnianych netto do 2030 r. o co najmniej 55% w porównaniu z poziomem z 1990 r., a także osiągnięcie neutralności klimatycznej w 2050 r. Pakiet został zaprezentowany przez Komisję Europejską 14 lipca 2021 r.