Firmy ubezpieczeniowe nie mogą dowolnie wyznaczać terminów wypłaty odszkodowań z polis komunikacyjnych. Jeżeli zgłosiłeś szkodę i czekasz na wpływ gotówki na swoje konto, sprawdź, czy towarzystwo nie przekroczyło ustawowego terminu.

Zgodnie z obowiązującym prawem, ubezpieczyciel w zakresie obowiązkowego OC ma 30 dni na wypłatę bezspornej części odszkodowania osobie poszkodowanej. W przypadku AC sytuacja jest bardziej skomplikowana, a terminy mogą ustalać same towarzystwa. Jeżeli więc czekasz na wypłatę, powinieneś się zorientować w prawach, jakie ci przysługują i dowiedzieć się, z czym należy się liczyć.

Znajdź OC już od 333zł!
Bez wychodzenia z domu

  • Ceny OC w 3 minuty
  • Oferty 19 towarzystw ubezpieczeniowych
  • Pomoc 200 agentów

Jaki jest termin wypłaty odszkodowania z OC?

Termin wypłaty odszkodowania z polisy OC został ustalony ustawowo. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie:

  • w terminie 30 dni - licząc od dnia zawiadomienia o szkodzie,
  • po kolejnych 14 dniach  - jeżeli w terminie 30 dni wyjaśnienie pewnych okoliczności wypadku było niemożliwe),
  • najpóźniej do 90 dni od zawiadomienia o szkodzie - jeżeli w trakcie prowadzonej likwidacji szkód pojawiły się okoliczności utrudniające wydanie decyzji przez ubezpieczyciela.

Ubezpieczyciel może nie wypłacić odszkodowania (przekraczając termin 90 dni) jedynie wówczas, gdy toczy się postępowanie karne lub cywilne. Dotyczy to jednak szczególnych sytuacji, np. gdy ubezpieczyciel nie może ustalić swojej odpowiedzialności.

W sprawach, w których sprawca zdarzenia jest znany i odpowiedzialność firmy ubezpieczeniowej nie budzi żadnych zastrzeżeń, poszkodowany powinien otrzymać odszkodowanie w ciągu 30 dni.

Zdarzają się takie sytuacje, które uniemożliwiają ustalenie zarówno odpowiedzialności ubezpieczyciela, jak i wysokości odszkodowania. W takiej sytuacji do obowiązku firmy ubezpieczeniowej należy wykazanie, że zrobiła wszystko co było możliwe, aby wyjaśnić tę sprawę.

Przykład:  W dniu 4 listopada 2023 r. pan Sławomir został poszkodowany w kolizji drogowej. Mężczyzna wraz ze sprawcą spisali wspólne oświadczenie o zdarzeniu drogowym. Dwa dni później, czyli 6 listopada 2020 r., poszkodowany zgłosił szkodę firmie ubezpieczeniowej. W dniu 17 listopada 2020 r. pan Sławomir odebrał korespondencję od ubezpieczyciela, z której wynikało, że po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego firma ubezpieczeniowa wypłaci mu odszkodowanie w wysokości 2750 zł. Pieniądze na rachunku bankowym mężczyzny zostały zaksięgowane 25 listopada 2023 r. W rezultacie ubezpieczyciel dotrzymał 30-dniowego terminu wypłaty odszkodowania.

Jakie obowiązki ma ubezpieczyciel, gdy nie może wypłacić odszkodowania w ciągu 30 dni?

Część spraw trafiających do firm ubezpieczeniowych wcale nie jest oczywista. Z tego względu ustawodawca przewidział, że likwidacja szkody może potrwać dłużej niż 30 dni. Jeżeli pracownik firmy ubezpieczeniowej po zapoznaniu się ze zgromadzoną dokumentacją uzna, że ma do czynienia właśnie z taką sprawą, musi o tym powiadomić poszkodowanego. W tej sytuacji nie wystarczy jednak pismo jedynie z informacją, że wyjaśnienie okoliczności zdarzenia będzie trwało dłużej.

Jeżeli ubezpieczyciel nie wypłaci Ci odszkodowania w terminie do 30 dni od dnia zgłoszenia szkody, to w tym okresie musi:

  • powiadomić Cię o tym pisemnie,
  • wyjaśnić w piśmie przyczynę opóźnienia,
  • poinformować o planowanym terminie wyjaśnienia sprawy.

Mimo że firma ubezpieczeniowa może otrzymać dodatkowy czas na ustalenie jej odpowiedzialności czy wysokości odszkodowania, to we wspomnianym terminie 30 dni powinna wypłacić bezsporną część odszkodowania.

Przykład:  W dniu 1 marca 2023 r. doszło do kolizji, w której poszkodowana została pani Daria. Na miejsce zdarzenia została wezwana policja, gdyż sprawca nie przyznał się do winy. Kobieta zgłosiła szkodę już następnego dnia, ale odszkodowanie otrzymała dopiero 15 maja 2023 r. Wcześniej, bo 19 marca 2023 r., pani Daria odebrała wiadomość od firmy ubezpieczeniowej z informacją, że ubezpieczyciel oczekuje na dokumenty z policji i w związku z tym odszkodowanie wypłaci najpóźniej w ciągu 90 dni.

Czym jest bezsporna część odszkodowania?

To kwota, która – niezależnie od wyjaśnień, które ubezpieczyciel będzie prowadzić w związku ze zgłoszoną szkodą – należy się Tobie, jako osobie poszkodowanej. Nie musisz się obawiać, że przyjęcie tej kwoty uniemożliwi Ci dalsze dochodzenie należnego odszkodowania. Co do zasady bezsporna część odszkodowania powinna zostać wypłacona przez firmę ubezpieczeniową bez wzywania poszkodowanego do dostarczenia rachunków czy faktur.

Z reguły kwota wypłacana tytułem bezspornej części odszkodowania jest niewielka. Powód jest prosty – firmy ubezpieczeniowe opierają się na kalkulacjach przeprowadzanych w oparciu o dane niespersonalizowane. W rezultacie kalkulacje te są niedokładne.

Informację o wypłacie bezspornej części świadczenia można znaleźć w „Wytycznych dotyczących likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych”. To dokument przygotowany przez KNF, w którym można przeczytać: „Zakład ubezpieczeń, w każdym przypadku, gdy jest to zasadne, powinien (...) spełnić bezsporną część świadczenia, w wysokości odpowiadającej rozmiarowi szkody ustalonemu na dzień podjęcia decyzji o wypłacie bezspornej części świadczenia”.

Przykład:  2 lutego 2023 r. pan Artur został poszkodowany w kolizji, gdy wracał z pracy. Samochód mężczyzny został unieruchomiony i w związku z tym wezwał on na miejsce zdarzenia pomoc drogową. Za usługę zapłacił 280 zł, a fakturę dołączył do zawiadomienia o szkodzie. Po dwóch tygodniach od zgłoszenia szkody pan Artur otrzymał od ubezpieczyciela informację o niemożności wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni. Jednocześnie firma ubezpieczeniowa przelała na rachunek bankowy mężczyzny 280 zł jako bezsporną część odszkodowania.

Jakie kary mogą zostać nałożone na ubezpieczyciela za nieterminową wypłatę odszkodowania z OC?

Przywołana ustawa przewiduje, że w takim przypadku firma ubezpieczeniowa może zostać ukarana finansowo przez organ nadzorczy, czyli Komisję Nadzoru Finansowego. Kary mogą zostać nałożone na:

  • członka zarządu firmy ubezpieczeniowej – do wysokości 3 mln zł;
  • firmę ubezpieczeniową – do wysokości 20 mln zł albo kwoty stanowiącej równowartość 0,5% składki przypisanej brutto wykazanej przez zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji w ostatnim sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy (z określonymi warunkami).

Poszkodowany może też żądać wypłaty odsetek ustawowych za czas opóźnienia, powołując się na art. 481 Kodeksu cywilnego.

Firma ubezpieczeniowa, która nie wypłaca odszkodowania w terminie 30 dni, licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku, dopuszcza się zwłoki – tak uznał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 9 czerwca 1995 r. (sygn. akt III CZP 69/95).

Jaki jest termin wypłaty odszkodowania z AC?

W przypadku autocasco ubezpieczycieli obowiązują przepisy zawarte w Kodeksie cywilnym (art. 817 § 1). Generalna zasada jest taka, że wypłacają oni odszkodowanie (bądź podejmują decyzję o odmowie jego wypłaty) najpóźniej w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody. Nie jest to jednak termin bezwzględnie obowiązujący, jak ma to miejsce w przypadku ubezpieczeń OC.

Standardowy termin wypłaty odszkodowania z polisy AC na podstawie Kodeksu cywilnego wynosi 30 dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.

Firmy ubezpieczeniowe mają większą dowolność w ustalaniu terminu wypłaty odszkodowania z AC – w umowie mogą zawrzeć termin korzystniejszy dla klienta. To prokonsumenckie działanie, które ma na celu zwiększyć atrakcyjność oferty ubezpieczyciela. 

Firmy ubezpieczeniowe oferujące autocasco mogą zaoferować klientom krótszy termin wypłaty odszkodowania, ale nie mogą go wydłużyć. Powód jest prosty – muszą działać na podstawie obowiązujących przepisów, a te z kolei precyzują, że co do zasady termin wypłaty świadczenia wynosi 30 dni
Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Czy ubezpieczyciel zawsze wypłaca odszkodowanie z AC w ciągu 30 dni?

Likwidując szkody z ubezpieczenia AC, firmy ubezpieczeniowe również mogą zetknąć się z bardzo skomplikowanymi sprawami. Może się zdarzyć, że wypłata odszkodowania w deklarowanym 30-dniowym terminie nie będzie możliwa. Co wówczas? Ubezpieczyciel ma wtedy obowiązek:

  • w terminie do 30 dni powiadomić pisemnie osobę ubiegającą się o odszkodowanie o przyczynach niemożności zaspokojenia roszczeń,
  • w ciągu 14 dni od kiedy ustalenie wszystkich okoliczności wypadku było możliwe, wypłacić odszkodowanie lub odmówić (z uzasadnieniem) uznania roszczenia,
  • w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody wypłacić bezsporną część odszkodowania.

W przypadku ubezpieczeń dobrowolnych firma ubezpieczeniowa musi postępować analogicznie jak przy wypłacie świadczenia z OC. Jeżeli nie zachowa terminu wypłaty odszkodowania przewidzianego w umowie lub w Kodeksie cywilnym, jest zobowiązana do pisemnego zawiadomienia osoby zgłaszającej roszczenie o odszkodowanie o przyczynach jego niewypłacenia.

W przypadku AC o terminie pamiętać musi nie tylko firma ubezpieczeniowa – obowiązki w tym zakresie ma również ubezpieczony. Dla przykładu Uniqa wymaga niezwłocznego zawiadomienia o zajściu zdarzenia, ale nie później niż w ciągu 7 dni od uszkodzenia lub zniszczenia pojazdu. Jeżeli doszło do kradzieży ubezpieczonego auta, to klient ma jeszcze mniej czasu, bo 2 dni, licząc od dnia, w którym dowiedział się o kradzieży.

Jak postępować w przypadku odmowy wypłaty odszkodowania?

Nie zawsze ubezpieczyciel musi uznać swoją odpowiedzialność – zdarza się, że zamiast wypłacić odszkodowanie, odmawia on wypłaty jego części lub całości. Co wówczas? Na tę okoliczność również zostały przewidziane procedury.

Art. 14 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych przewiduje, że w takiej sytuacji ma on obowiązek o tym poinformować na piśmie. Jeżeli ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialność tylko częściowo (wypłacił część odszkodowania), to ma obowiązek podać:

  • podstawę prawną uzasadniającą częściową odmowę wypłaty odszkodowania,
  • przyczyny, dla których odmówił wiarygodności okolicznościom dowodowym, które zostały zaprezentowane przez osobę zgłaszającą roszczenie.

Pismo przygotowane przez firmę ubezpieczeniową powinno zawierać pouczenie o możliwości dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.

Poszkodowany, który nie zgadza się ze stanowiskiem ubezpieczyciela, powinien złożyć odwołanie (najlepiej na piśmie).

Przeczytaj: Jak napisać odwołanie od decyzji ubezpieczyciela

Ostatecznie, może wnieść pozew do sądu i przed sądem ubiegać się o uznanie odpowiedzialności firmy ubezpieczeniowej.

Co warto wiedzieć

  • Standardowy termin wypłaty odszkodowań z ubezpieczeń OC i AC wynosi 30 dni. Terminy te regulują odpowiednio ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK oraz Kodeks cywilny.
  • W skomplikowanych sprawach wypłata odszkodowania może odbyć się w ciągu 14 dni od ustalenia wszystkich okoliczności sprawy. Ubezpieczyciel musi jednak poinformować o tym poszkodowanego i wypłacić bezsporną część świadczenia.
  • W przypadku ubezpieczeń AC firma ubezpieczeniowa może skrócić termin wypłaty odszkodowania na korzystniejszy dla klienta, czyli krótszy niż 30 dni.
  • Jeżeli firma ubezpieczeniowa odmawia wypłaty świadczenia, poszkodowany może złożyć odwołanie lub dochodzić roszczenia na drodze sądowej.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Dlaczego firmy ubezpieczeniowe mają na wypłatę odszkodowania tylko 30 dni?

    Podstawowy 30-dniowy termin wypłaty odszkodowania podyktowany jest m.in. faktem, że firmy ubezpieczeniowe to podmioty wyspecjalizowane. Zatrudniają one pracowników merytorycznych (w tym prawników) i współpracują z biegłymi. W rezultacie w prostych sprawach, jakich jest najwięcej, są w stanie przeprowadzić postępowanie likwidacyjne w krótkim okresie.

  2. Kto powinien poinformować ubezpieczyciela o szkodzie?

    Może to zrobić każdy. Z reguły jednak szkodę zgłasza poszkodowany – jako osoba najbardziej zainteresowana wypłatą odszkodowania i dysponująca dokumentami (np. oświadczeniem sprawcy kolizji drogowej). Zdarza się jednak, że o kolizji czy wypadku firmę ubezpieczeniową informuje bliski poszkodowanego, np. małżonek czy rodzic.

  3. Czym jest system Bezpośredniej Likwidacji Szkód i czy dzięki niemu można szybciej otrzymać odszkodowanie?

    System Bezpośredniej Likwidacji Szkód (BLS) pozwala poszkodowanemu szybciej otrzymać należne świadczenie, gdyż postępowanie likwidacyjne prowadzi firma ubezpieczeniowa, w której kupił on polisę. Z BLS można jednak skorzystać tylko w przypadku likwidacji szkód w mieniu. Wartość szkody nie może przy tym przekraczać 30 000 zł.

  4. W jakim terminie wypłaca odszkodowanie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny?

    Jeżeli np. sprawca wypadku nie jest znany, odszkodowanie wypłaca Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG). Ma on na to 30 dni, licząc od dnia otrzymania akt sprawy od firmy ubezpieczeniowej. Jeżeli jednak wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności UFG nie było możliwe w tym terminie, to Fundusz wypłaci świadczenie w terminie 14 dni od ich wyjaśnienia.