Ubezpieczenie OC e-hulajnogi obowiązuje już m.in. w Niemczech, Francji i Norwegii, a niedługo zostanie wprowadzone także w Czechach. Tymczasem w Polsce prawo wciąż jest dość liberalne w stosunku do właścicieli elektrycznych hulajnóg. Czy polski ustawodawca rozważa możliwość wprowadzenia obligatoryjnego ubezpieczenia? I czy byłoby to słuszne?
- Jakie kraje wprowadziły OC obowiązkowe na e-hulajnogi?
- Czy ubezpieczenie hulajnogi elektrycznej będzie obowiązkowe w Polsce?
- Czy wprowadzenie obowiązku ubezpieczenia e-hulajnogi w Polsce byłoby słuszne?
- Dlaczego warto wykupić ubezpieczenie OC hulajnogi elektrycznej?
- Gdzie kupić ubezpieczenie hulajnogi elektrycznej?
Najprawdopodobniej jeszcze w tym roku czeski rząd wprowadzi obowiązkowe ubezpieczenie OC nie tylko na hulajnogi elektryczne, a również na segwaye, skutery śnieżne czy wózki golfowe. Na zagranicznym rynku OC nie jest to nowe rozwiązanie, choć jak na razie tylko kilka państw zdecydowało się na tak radykalne zaostrzenie przepisów. Powodem tego są m.in. niepokojące dane na temat liczby wypadków spowodowanych przez użytkowników e-hulajnóg i UTO. Niestety, polskie statystyki wypadkowe też nie przedstawiają się różowo.
Z naszego artykułu dowiesz się, w którym kraju ubezpieczenie hulajnogi elektrycznej jest obowiązkowe i kto może poruszać się po drodze publicznej takim pojazdem. Poznasz także skalę wypadków z udziałem e-hulajnóg i UTO w naszym kraju.
Jakie kraje wprowadziły OC obowiązkowe na e-hulajnogi?
W Europie nie ma obecnie jednolitych przepisów dotyczących ubezpieczenia dla osób korzystających z e-hulajnóg. W większości państw (w tym w Polsce) obowiązują tylko normy prawne dotyczące ich użytkowania. Są też kraje, gdzie nie został nawet uregulowany status takich urządzeń i nadal są one klasyfikowane jako rowery (np. w Szwecji, pod warunkiem, że nie zostanie przekroczona maksymalna prędkość oraz moc silnika).
Na obowiązkowe ubezpieczenie hulajnogi elektrycznej zdecydowało się tylko kilka państw, m.in. Malta, Austria, Finlandia, Niemcy i Francja. Ostatnie dwa kraje poszły nieco dalej podczas ustalania wzajemnych stosunków. Przykładowo, we Francji można jeździć e-hulajnogą zarejestrowaną i ubezpieczoną w Niemczech. Z kolei w Danii czy Hiszpanii obowiązkowe OC hulajnogi elektrycznej muszą posiadać tylko wypożyczalnie.
Jakie przepisy o hulajnogach elektrycznych obowiązują w 2023 roku w wybranych krajach?
Minimalny wiek kierowcy na drogach publicznych | Obowiązkowy kask | Dopuszczalna maksymalna prędkość | Czy OC jest obowiązkowe? | |
Austria | 12 lat lub 9 lat z „rowerowym karnetem” | poniżej 12 lat | 25 km/h | tak - hulajnogi o mocy 600W i prędkości konstrukcyjnej powyżej 25 km/h |
Belgia | 16 lat | nie | 25 km/h | nie |
Bułgaria | 14 lat (14 lat - 16 lat tylko po ścieżkach rowerowych) | poniżej 18 lat | 25 km/h | nie |
Chorwacja | 14 lat | tak - wszyscy | 25 km/h | nie |
Czechy | 15 lat | zalecany | 25 km/h | nie Planowana zmiana: OC obowiązkowe na e-hulajnogi osiągające prędkość powyżej 25 km/h lub powyżej 14 km/h i o masie powyżej 25 kg |
Dania | 15 lat | tak – kask rowerowy | 20 km/h |
|
Finlandia | Przepisy nie określają wieku minimalnego, ale w wypożyczalni najczęściej od 18 lat | zalecany |
| tak - hulajnogi o mocy silnika powyżej 1000 W lub prędkości maksymalnej powyżej 25 km/h (powinny być także zarejestrowane) |
Francja (można też jeździć hulajnogą zarejestrowaną i ubezpieczoną w Niemczech) | 12 lat | zalecany | 25 km/h | tak |
Hiszpania | Granica wieku może się różnić w zależności od miasta, np. w Madrycie 15 lat, w Barcelonie 16 lat | Decydują lokalne przepisy | Z reguły 25 km/h - może się różnić w zależności od miasta |
|
Malta - hulajnogi elektryczne muszą być zatwierdzone przez Malta Transport Authority | 16 lat - prawo jazdy AM lub zdany egzamin teoretyczny | 20 km/h | tak | |
Niemcy | 14 lat | nie | 20 km/h | tak - do e-hulajnogi musi być dołączona naklejka ubezpieczeniowa (ważna przez 12 miesięcy) |
Niderlandy (Holandia) Po drogach publicznych mogą poruszać się wyłącznie hulajnogi elektryczne zatwierdzone przez Ministerstwo Infrastruktury i Gospodarki Wodnej | 16 lat | 25 km/h | tak - obowiązkowo OC i numer VIN oraz naklejka W Holandii nie wolno prowadzić hulajnogi elektrycznej zarejestrowanej w Niemczech | |
Norwegia |
| do 15 lat | 20 km/h | tak |
Polska |
| zalecany | 20 km/h | nie |
Słowacja | 15 lat | zalecany | 25 km/h | nie |
Szwecja |
| do 15 lat | 20 km/h | nie e-hulajnoga jest klasyfikowana jako rower (jeśli jej maksymalna prędkość to 20 km/h i moc silnika 250 W) |
- używanie prywatnej hulajnogi elektrycznej na drodze publicznej jest zabronione | Możliwa jazda na wypożyczonych hulajnogach elektrycznych w ramach prób na wybranych obszarach - należy posiadać prawo jazdy kat. Q lub kat. AM, A lub B, które obejmuje uprawnienia Q* | Zalecany kask rowerowy | 25,5 mil na godzinę | Wypożyczalnia musi mieć OC |
Włochy | 14 lat na pasach rowerowych i drogach z ograniczeniem prędkości do 30 km/h | 14 lat - 18 lat |
| nie |
Źródło: https://konsument.gov.pl/przeglad-przepisow-dla-e-hulajnog-w-europie/ Rozkład jazdy dla e-hulajnóg w UE - Europejskie Centrum Konsumenckie, informacja prasowa z 20/04/2023 *Posiadacze zagranicznych praw jazdy powinni posiadać uprawnienia wydane w kraju należącym do UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) - o ile nie zabrania prowadzenia wolnobieżnych motorowerów i motocykli lub prawo jazdy wydane w innym kraju, które uprawnia do kierowania małym pojazdem (np. samochodem, motorowerem lub motocyklem). |
Ważne! Zestawienie ECK zostało opracowane na podstawie ankiety uzupełnionej przez centra ECC-Net w lutym 2023 r. Niektóre przepisy mogły się zmienić. Zachęcamy do sprawdzenia lokalnych przepisów przed skorzystaniem z e-hulajnogi za granicą.
Czy ubezpieczenie hulajnogi elektrycznej będzie obowiązkowe w Polsce?
Na dzień dzisiejszy nic nie wskazuje na to, aby w polskich przepisach miał pojawić się zapis o obowiązkowym OC dla hulajnóg elektrycznych. Warto jednak dodać, że instytucje odpowiedzialne za bezpieczeństwo ruchu drogowego nie lekceważą coraz większej popularności takich pojazdów i związanego z tym ryzyka wystąpienia kolizji czy wypadku.
Dwa lata temu (20 maja 2021 r.) weszły w życie nowe przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, które regulują m.in. status prawny urządzeń napędzanych elektrycznie. Był to pierwszy krok w stronę zwiększenia ochrony użytkowników dróg i niekoniecznie ostatni.
Do tej pory stan prawny hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego pozostawał nieuregulowany. Stwarzało to realne zagrożenie bezpieczeństwa na drogach i chodnikach. Dlatego przygotowaliśmy rozwiązania, które zwiększą bezpieczeństwo, w szczególności najmniej chronionych uczestników ruchu drogowego
Uwaga! W Polsce, obowiązku ubezpieczenia e-hulajnogi nie mają także wypożyczalnie. Tylko w niektórych taka ochrona zostaje automatycznie uwzględniona w cenie wynajmu. Dlatego, przed skorzystaniem z usług danego przedsiębiorcy, warto zapoznać się z jego regulaminem.
Czy wprowadzenie obowiązku ubezpieczenia e-hulajnogi w Polsce byłoby słuszne?
Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, zgodnie z którą podczas zderzenia z pieszym czy rowerzystą praktycznie z góry zakłada się, że winnym zdarzenia jest użytkownik hulajnogi, a przy tym coraz wyższe koszty usług medycznych i napraw (za które musiałby zapłacić sprawca kolizji), to główne powody, dla których warto ubezpieczyć hulajnogę elektryczną lub wykupić OC w życiu prywatnym.
Im więcej osób korzysta z hulajnóg elektrycznych i wyjeżdża nimi na drogę publiczną, tym większe istnieje ryzyko wypadku czy kolizji z ich udziałem. Z danych policji wynika, że w 2022 roku kierujący elektrycznymi hulajnogami lub UTO spowodowali 274 wypadki. Z ich winy trzy osoby zmarły a 280 zostało rannych. W sumie wszystkich kolizji i wypadków z udziałem użytkowników e-hulajnóg odnotowano aż 1682.
Niepokojący jest także odsetek kierujących pod działaniem alkoholu. Okazuje się, że aż 21% sprawców wypadków spożywało alkohol przed jazdą na e-hulajnodze. Dla porównania, w przypadku rowerzystów ten odsetek wynosił 12%.
Amatorzy jazdy na hulajnodze elektrycznej mają także większe tendencje niż rowerzyści do przekraczania dozwolonej prędkości (uwaga! w badaniu Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego przyjęto umowny limit 20 km/h dla rowerzystów, aby możliwe było zestawienie wyników z szacunkami uzyskanymi dla użytkowników e-hulajnóg i UTO). W ubiegłym roku ten problem dotyczył aż 58% osób poruszających się e-hulajnogą lub UTO na drodze dla rowerów i 50,5% osób jadących chodnikiem.
Statystyki policyjne dotyczące wypadków z udziałem hulajnóg elektrycznych oraz UTO są prowadzone dopiero od 2022 roku. Trudno więc jeszcze ocenić czy (a jeśli tak, to w jakim tempie) będzie zwiększać się liczba zdarzeń drogowych z ich udziałem oraz jakie w związku z tym dalsze kroki podejmie polski ustawodawca.
Dlaczego warto wykupić ubezpieczenie OC hulajnogi elektrycznej?
Jeżeli użytkownik e-hulajnogi spowoduje kolizję lub wypadek, jego odpowiedzialność będzie rozpatrywana na zasadzie ryzyka lub na zasadzie winy. Bez względu jednak na charakter przewinienia, brak ubezpieczenia będzie oznaczał dla niego konieczność pokrycia z własnej kieszeni wszystkich kosztów związanych ze szkodą. Warto dodać, że takie sumy mogą być ogromne, np. gdy w wyniku wypadku poszkodowana osoba dozna trwałego kalectwa i sprawca wypadku będzie zobowiązany do zapłaty za koszty jej leczenia czy comiesięcznej renty.
Odpowiedzialność kierowcy hulajnogi elektrycznej po potrąceniu pieszego lub rowerzysty
W związku z nowelizacją w 2021 r., w przepisach o ruchu drogowym pojawiły się m.in. dwie nowe kategorie pojazdów: hulajnoga elektryczna oraz urządzenie transportu osobistego. Każde z nich jest napędzane elektrycznie. Wobec tego, zakres i podstawy odpowiedzialności użytkownika takiego sprzętu za zdarzenia powstałe w związku z ruchem pojazdów są oparte o zasadę ryzyka. Co to oznacza dla sprawcy kolizji lub wypadku?
Zwolnienie kierowcy e-hulajnogi czy UTO z odpowiedzialności za szkodę jest także możliwe w przypadku działania siły wyższej albo wtedy, gdy do wypadku doszło wyłącznie z winy osoby trzeciej, za którą nie ponosił on odpowiedzialności.
Odpowiedzialność kierowcy e-hulajnogi po zderzeniu z innym pojazdem
Nieco większe szanse na unikniecie odpowiedzialności za szkodę mają użytkownicy pojazdów napędzanych elektrycznie, jeżeli dojdzie do zderzenia z innym pojazdem. Co istotne, nie ma tutaj znaczenia czy będzie to motocykl, samochód, UTO, czy też inna elektryczna hulajnoga. W każdym przypadku konieczne jest wykazanie winy kierowcy.
W związku z tym, jeśli kierujący samochodem czy innym pojazdem dozna szkody podczas zderzenia z e-hulajnogą, odszkodowanie uzyska dopiero wtedy, gdy zostanie udowodniona wina użytkownika hulajnogi.
Odpowiedzialność producenta lub wynajmującego za szkodę wyrządzoną e-hulajnogą
Warto wspomnieć także o sytuacjach, w których do kolizji czy wypadku przyczyniła się wada sprzętu. Wówczas za szkodę może odpowiadać producent (np. za wady konstrukcyjne) lub wynajmujący (nieodpowiednio serwisowany pojazd). Podobnie będzie, gdy sam użytkownik e-hulajnogi (wynajmujący) dozna uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku.
W każdym z wymienionych przypadków warto jednak zadbać o dowody winy wypożyczalni czy producenta hulajnogi i np. zgromadzić dokumentację fotograficzną, dane świadków lub - przy poważnych obrażeniach ciała – powiadomić policję.
Gdzie kupić ubezpieczenie hulajnogi elektrycznej?
Choć w Polsce nie ma obecnie obowiązku ubezpieczenia hulajnogi, to znalezienie odpowiedniego ubezpieczenia wcale nie stanowi problemu. Większość towarzystw oferuje ochronę e-hulajnóg i UTO w ramach polisy mieszkaniowej z dodatkiem OC w życiu prywatnym. Co istotne, w zdecydowanej większości firm elektryczna hulajnoga nie musi być nawet naszą własnością, aby ubezpieczyciel odpowiadał za szkodę.
Ciekawą propozycję ubezpieczenia posiada także LINK4.Ubezpieczenie OC dla Ekocyklistów przygotowano w tej firmie nie tylko z myślą o osobach preferujących jazdę na hulajnogach zwykłych i elektrycznych, ale także innych urządzeniach jedno lub wielośladowych przeznaczonych do transportu lądowego osób, napędzanych za pomocą silnika elektrycznego, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 25 km/h lub napędzanych siłą mięśni poruszającej się nim osoby (czyli np. na rowerach, wrotkach, łyżworolkach, deskorolkach czy monocyklach).
Polisa OC hulajnogi chroni w Polsce i innych krajach europejskich w przypadku szkód rzeczowych oraz osobowych, nie tylko podczas jazdy hulajnogą elektryczną, ale również wsiadania, zsiadania i prowadzenia pojazdu. Można ją kupić wraz z obowiązkowym ubezpieczeniem OC komunikacyjnym (np. samochodu) Link4.
Sprawdź cenę OC w Link4 i porównaj z ofertami kilkunastu ubezpieczycieli
Ile kosztuje ubezpieczenie hulajnogi elektrycznej?
Okazuje się, że w większości przypadków cena polisy zamyka się w kwocie kilkudziesięciu złotych. Możesz ją sprawdzić na stronie rankomat.pl, obliczając równocześnie składkę za najtańsze ubezpieczenie mieszkania lub domu.