Poprawny montaż opony na feldze będzie możliwy tylko wtedy, gdy znasz ET felgi oraz jej szerokość. Te dwie wartości są kluczowe, aby spełniała ona swoją funkcję i zapewniała najwyższe bezpieczeństwo jazdy. Jak obliczyć osadzenie felgi i jak dobrać odpowiednią do swojego samochodu? Szczegółowo omawiamy jej najważniejsze parametry!

Przygotowujesz się do zakupu nowych obręczy do samochodu? W opisie poszczególnych modeli spotkasz się z kilkoma wartościami, które finalnie wpływają na wygląd, ale i funkcjonowanie samochodu. 

Pod uwagę bierze się m.in. średnicę i rozstaw śrub, ale zwróć szczególną uwagę na ET felg oraz ich szerokość. To dzięki nim dowiesz się, czy daną felgę możesz zamontować w konkretnym modelu auta. ET, inaczej osadzenie felgi, może mieć wartość dodatnią, neutralną lub ujemną. Sprawdzamy, co to oznacza oraz w jakim stopniu parametr ET i szerokość felgi wpływają na prowadzenie samochodu.

Jaką funkcję pełnią felgi w samochodzie?

To za pomocą felg koła mocuje się do samochodu. To właśnie te obręcze przenoszą siłę napędową z jednostki bezpośrednio na opony. Felgi pełnią jednak także szereg innych, ważnych funkcji:

  • chłodzą układ hamulcowy (dzięki zapewnieniu cyrkulacji powietrza),
  • odprowadzają ciepło z urządzeń sterujących,
  • podnoszą walory estetyczne sylwetki samochodu.

Na rynku można znaleźć kilka rodzajów felg. Dzieli się je m.in. ze względu na materiał, z jakiego zostały wykonane:

  • felgi aluminiowe,
  • felgi stalowe.

Różnice mogą tkwić także w budowie:

  • felgi jednoczęściowe,
  • felgi dwuczęściowe
  • felgi hybrydowe.

Uwaga!

Felgi stalowe uchodzą za bardziej solidne, jednak są mniej estetyczne. Felgi aluminiowe są z kolei podatne na formowanie i obróbkę, dlatego gdy chodzi o wygląd - są chętniej wybierane przez producentów samochodów i samych użytkowników.

Dlaczego dobranie odpowiedniej felgi ma tak duże znaczenie?

Rozmiar i odsadzenie felgi mają duże znaczenie dla sposobu poruszania się samochodu. Odpowiednio dobrane felgi i koła wpływają na prowadzenie auta, jego prezencję, ale i komfort jazdy. Oczywiście wskazówki na ten temat przekazują sami producenci samochodów.

Odsadzenie felgi i jej szerokość są kluczowe dla naszego bezpieczeństwa. Zbyt szerokie lub zbyt wąskie obręcze mogą powodować, że opony nie będą w stanie pracować prawidłowo. Może to skutkować zmniejszeniem powierzchni styku koła z asfaltem, a w finalnie zaburzeniem trakcji jazdy i przyczepności do podłoża.

Porównaj ceny OC i AC

Choć przy doborze felgi można zdać się na pomoc fachowców, warto mieć świadomość jakie parametry są pożądane w przypadku Twojego samochodu i jak je odczytywać. Ta wiedza przyda Cię także wtedy, gdy zechcesz kupić nowe obręcze.

Jak oznaczone są wymiary felg?

Każda felga zawiera oznaczenie, pod którym kryje się jej specyfikacja. W zależności od producenta, marki felgi czy jej konstrukcji znaki mogą znajdować się w różnych miejscach. W przypadku felg aluminiowych najczęściej są to ramiona obręczy lub okolice otworu centralnego. 

Oznaczenia na felgach stalowych należy zwykle szukać na froncie i żeby je odczytać, nie trzeba demontować koła. Niektórzy producenci decydują się jednak na nadruk oznaczenia stalowej felgi od jej wewnętrznej strony.

Z ciągu znaków na obręczy można wyczytać:

  • szerokość felgi (wyrażona w calach),
  • średnicę felgi (również w calach),
  • odsadzenie felgi, czyli odległość powierzchni montażowej od powierzchni symetrii felgi (ten parametr wyrażony jest w milimetrach).

Dodatkowo istotną informacją będzie także rozstaw śrub - dowiemy się z niej ile otworów montażowych ma felga oraz ile wynosi druga średnica okręgu, na której się znajdują. 

Uwaga!

Rozmiary śrub także określa producent felgi, dlatego niekoniecznie musimy wiedzieć, jak mierzyć tę wartość samodzielnie.

Dla przykładu rozszyfrujmy następujące oznaczenie felgi:

7.5Jx16H2 ET35

Zgodnie z instrukcją kolejne znaki wskazują, że:

  • szerokość felgi wynosi 7,5 cala,

  • średnica felgi wynosi 16 cali,
  • ET felgi wynosi 35 milimetrów.

O ile szerokość czy średnica felgi nie sprawiają większych kłopotów w interpretacji, o tyle warto przyjrzeć się głębiej, czym jest wartość ET, czyli odsadzenie felgi i jakie ma znaczenie.

Czym jest ET felgi?

ET felgi to odległość powierzchni jej montażu (punktu, w którym styka się z osią pojazdu) od osi symetrii felgi (jej geometrycznego środka). Nazwa tego parametru pochodzi z języka niemieckiego (Einpress Tiefe) i w dosłownym tłumaczeniu oznacza "głębokość osadzenia/wcisku". W terminologii branżowej parametr ET określa się także anglojęzycznie jako "offset". 

Co do zasady, im wartość ET felgi jest wyższa, tym mocniej koło jest schowane w nadkolu samochodu. Kluczem jest jednak znalezienie optymalnej głębokości osadzenia felgi, aby obręcz nie wpływała negatywnie na właściwości jezdne auta.

Parametr ET felgi może być:

  • dodatni (gdy płaszczyzna montażowa felgi jest cofnięta do wnętrza nadkola względem osi symetrii przekroju),
  • ujemny (gdy płaszczyzna montażowa felgi jest wysunięta na zewnątrz nadkola względem osi symetrii przekroju),
  • neutralny (gdy oś symetrii pokrywa się z płaszczyzną montażową felgi.

Przykład

Jeśli w naszym samochodzie zamontowane są felgi z oznaczeniem 7.5Jx16H2 ET35, płaszczyzna montażowa felgi będzie wysunięta przed nadkole względem swojego geometrycznego środka o 35 mm. Gdyby jednak oś symetrii obręczy pokrywałaby się z jej płaszczyzną montażową, oznaczenie felgi wyglądałoby następująco: 7.5Jx16H2 ET0.

Jak obliczyć ET felgi?

Oznaczenie ET felgi jest kluczowe, jeśli po zamontowaniu nowych obręczy rozstaw kół ma pozostać niezmieniony. Jak obliczyć właściwą głębokość osadzenia? Możesz to zrobić za pomocą prostego wzoru. Potrzebna Ci będzie znajomość:

  • parametrów fabrycznej felgi w konkretnym modelu samochodu,
  • parametrów nowej felgi, którą zamierzasz zamontować.

Dzięki nim uzyskasz wskazówki co do odpowiednika pierwotnego zestawu zastosowanego przez producenta.

Powyższe wartości podstaw do równania:

Przykład

Parametr ET to nie jedyna wartość, która wpływa na prawidłowe umiejscowienie kół względem nadkoli. W równym stopniu liczy się bowiem szerokość felgi, czyli to, co znajduje się na początku każdego oznaczenia obręczy.

To właśnie szerokością obręczy należy się sugerować przy doborze opony. Zobaczmy, na czym polega zależność między ET felg a ich szerokością.

Odsadzenie ET a szerokość felgi

Szerokość felgi to wymiar wskazujący na rozmiar płaszczyzny między wewnętrznym a zewnętrznym obrzeżem obręczy. Mierzy się ją od tylnego do przedniego brzegu. Szerokość felgi wyrażona jest nie w milimetrach, jak ET, ale w calach. Co do zasady im większą średnicę ma felga, tym wyższa będzie jej szerokość.

Okazuje się więc, że o wysunięciu felgi nie decyduje wyłącznie parametr ET. Wyobraź sobie, że do wyboru masz dwie obręcze - jedną o szerokości 9 cali i drugą 6-calową, natomiast ich osadzenie będzie identyczne. Ze względu na różnicę w szerokości, większa felga będzie bardziej przylegać do zewnętrznej krawędzi nadkola niż felga mniejsza, nawet przy niezmiennym ET.

Jak dobrać szerokość felgi do opony?

Jeśli opona ma być do niej właściwie dopasowana, musi być nieco węższa od felgi. Co to oznacza w praktyce? Jeśli przykładowo opona jest szeroka na 205 mm, zostanie ona zamontowana na feldze w rozmiarze 6,5 cala, choć w teorii powinna pasować do felgi 7,5-calowej.

Być może masz już felgi w samochodzie i stoisz przed zakupem odpowiednich opon. Znajomość szerokości opony oraz felgi pomoże Ci także, jeśli zamierasz wymienić cały komplet kół. W poniższej tabeli znajdziesz wskazówki co do wyboru obręczy i ogumienia.

Szerokość profilu opony (mm)Możliwy zakres szerokości felgi względem szerokości opony (cal)Szerokość felgi zalecana do danej opony (cal)
1353.5-4.54.0
1454.0-5.04.5
1554.0-5.04.5
1654.0-5.55.0
1754.5-6.05.0
1855.0-6.55.5
1955.5-7.06.0
2055.5-7.56.5
2156.0-8.07.0
2256.0-8.57.5
2357.0-9.08.0
2458.5-10.09.0
2558.5-10.09.0
2659.0-10.59.5
2759.0-11.010.0
2859.0-11.510.5
*źródło: intercars.pl

Jeśli zadbasz o kompatybilność tych dwóch elementów, unikniesz problemów z ogumieniem, które może zwyczajnie nie mieścić się na obręczy (gdy będzie zbyt szerokie lub jego średnica będzie za duża).Poza tym opona powinna pasować do konkretnego modelu samochodu - nie może wychodzić poza obrys karoserii! Taka sytuacja może skończyć się nawet mandatem. 

Więcej o tym przeczytasz tutaj:Ile lat mogą mieć opony?

Przy wyborze felg i opon najbezpieczniej stosować się do zaleceń producenta samochodu. Na rynku dostępne są także zamienniki. Należy jednak pamiętać, aby w tym ostatnim przypadku wybierać modele, które mieszczą się w dopuszczalnych rozbieżnościach.

Czy da się zmienić parametr ET felgi?

Można zmienić fabryczne ET felgi, choć jest to możliwe w ograniczonym zakresie. Idealną sytuacją jest wybór obręczy o parametrach identycznych jak zamontowane orygialne w pojeździe. Jeśli to jednak niemożliwe lub z innych względów chcesz dokonać modyfikacji w konstrukcji, rozstaw kół możesz przesuwać w nieznacznym stopniu, ale w dowolną stronę. Zasadniczo tego typu przeróbki są możliwe z uwzględnieniem marginesu 2 procent.

Przykład

Bartek jest właścicielem samochodu Subaru Impreza III generacji w sedanie. Rozstaw kół w tym modelu wynosi 1 500 milimetrów. Jeśli zechce zmodyfikować ten parametr, musi zmieścić się w przedziale 1470-1530 milimetrów.

Warto pamiętać, że w większości samochodów rozstaw kół z przodu może się nieco różnić od tylnej osi.

Uwaga!

Jeśli zmieniasz obręcz na szerszą, zmienić musisz także jej osadzenie - jego wartość powinna odpowiednio wzrosnąć. Dzięki temu unikniesz ryzyka, że nowa felga będzie za szeroka i w efekcie będzie wystawać poza obrys karoserii samochodu, co w Polsce jest niezgodnie z prawem.

Jeśli zdecydujesz się na zmianę ET felgi, być może będziesz musiał także zmienić jej rodzaj, np. z aluminiowej na stalową lub odwrotnie (felgi aluminiowe są co do zasady szersze).

Czym skutkują źle dobrane ET i szerokość felgi?

Koła samochodu nie mogą zahaczać o żaden z pozostałych elementów w nadkolu, ale także wystawać poza jego obrys. Jeśli jesteś właścicielem pojazdu z niskim zawieszeniem, zbyt szerokie felgi będą powodować ocieranie się opony o błotniki. 

W takim przypadku duża głębokość osadzenia felgi może stwarzać ryzyko, że będzie ocierać się z kolei o zacisk hamulca. To wszystko negatywnie wpływa na właściwości jezdne samochodu, a tym samym bezpieczeństwo podróżujących oraz eksploatację samochodu (utrudniony manewr skrętu, zużycie układu kierowniczego)

Co ważne, źle dopasowana szerokość felgi może poskutkować jej uszkodzeniem w trakcie jazdy.

Opony i felgi a  bezpieczeństwo jazdy - co jeszcze ma znaczenie?

Odpowiednia regulacja oraz konserwacja opon i felg mają znaczenie dla bezpiecznej, ale i optymalnej eksploatacji tych elementów. W artykule skupiliśmy się na wskaźniku et, jednak jest szereg innych aspektów, na które należy zwrócić uwagę podczas kontroli stanu kół i ogumienia.

Głębokość bieżnika opony

Bieżnik opony odpowiada za właściwy stopień przyczepności kół do nawierzchni drogi. Wpływa także na manewr hamowania oraz odprowadzanie wody z opony. Nowe opony mają bieżnik na głębokość 8 mm, a w trakcie eksploatacji parametr ten ulega zmniejszeniu. 

Zgodnie z polskimi przepisami oponę należy wymienić na nową, gdy głębokość jej bieżnika wynosi minimalnie 1,6 mm (to absolutne minimum, ale wymianę zaleca się znacznie wcześniej, no. przy 3 mm głębokości). 

Zobacz więcej: Minimalna głębokość bieżnika opony

Uwaga!

Obecnie producenci opon umieszczają na nich specjalne wskaźniki, które pomagają ocenić stopień zużycia bieżnika.

Wyważenie kół

Zarówno opony, jak i felgi muszą być odpowiednio wyważone. Co to oznacza? Ich masa powinna być rozłożona równomiernie wokół osi obrotu.

Brak wyważenia może doprowadzić do:

  • drgania kierownicy,
  • zarzucania tyłem samochodu przy pokonywaniu zakrętów, 
  • szybkiej eksploatacji amortyzatorów, drążków kierowniczych czy łożysk,
  • nierównomiernego ścierania się bieżnika,
  • wyższego spalania samochodu.

Zobacz też: Spalanie samochodu – jak obliczyć średnie zużycie paliwa auta?

Geometria kół

Idealnie ustawione koła samochodu są ustawione do siebie równolegle na każdej osi. Między nimi a powierzchnią drogi znajduje się kąt 90 stopni. Geometrię kół sprawdza się przy użyciu specjalistycznego sprzętu, dlatego jeśli masz co do tego wątpliwości - koniecznie umów się na wizytę w warsztacie.

Nieprawidłowo ustawione koła mogą powodować:

  • obniżenie komfortu jazdy,
  • zwiększenie spalania paliwa, 
  • nierównomierne zużywanie się opon.

Ciśnienie w oponach

Od ciśnienia w oponach w dużym stopniu zależą bezpieczeństwo jazdy oraz prawidłowa eksploatacja samochodu. Jeśli ciśnienie w ogumieniu będzie zbyt wysokie, możesz mieć kłopoty z płynnym prowadzeniem pojazdu. Opony będą się również nierówno zużywać.

Z kolei opony ze zbyt małym ciśnieniem negatywnie wpływają na pracę układu kierowniczego, szybciej się niszczą i podnoszą zużycie paliwa. Za optymalną  i uniwersalną wartość ciśnienia uznaje się 2,2 b.

Rotacja opon

Rotowanie opon to inaczej zamiana ich między osiami. W ten sposób możesz wydłużyć okres ich przydatności - bieżnik będzie zużywał się równomiernie. Warto pamiętać, że opony na przedniej osi naturalnie zużywają się szybciej niż tylnej.

Źle dobrane felgi a ubezpieczenie 

Awaria ogumienia na drodze może przydarzyć się każdemu - o likwidację szkody lub pomoc można starać się w ramach polisy assistance czy specjalnego ubezpieczenia opon. Są jednak sytuację, w których nie otrzymasz wsparcia ze strony ubezpieczyciela. 

Więcej dowiesz się tutaj: Ubezpieczenie opon - Jak działa ubezpieczenie opon i ile kosztuje?

Do listy wyłączeń zalicza się także zaniedbanie ze strony kierowcy i złe dobranie opon czy felg. Jeśli dojdzie do awarii lub dojdzie do wypadku lub kolizji, a policja uzna, że przyczyną mógł być błąd związany z doborem lub montażem felg, ubezpieczenie nie zadziała.

Warto jednak mieć świadomość, że nawet idealnie dobrane opony i felgi mogą ulegać awarii, więc zakup ubezpieczenia opon czy assistance obejmującego wsparcie w takim przypadku - opłaca się bardziej niż myślisz. Co istotne, ubezpieczenie opon to produkt dostępny włącznie w pakiecie z OC lub AC - nie można dokupić go osobno w dowolnej chwili.

Niezależnie od zakresu, jaki Cię interesuje, warto porównać propozycję od kilkunastu ubezpieczycieli - to możliwe w kilka minut w kalkulatorze OC i AC online.

Co warto wiedzieć?

  1. Felgi pełnią w samochodzie kilka istotnych funkcji: chłodzą układ hamulcowy (dzięki zapewnieniu cyrkulacji powietrza),odprowadzają ciepło z urządzeń sterujących, podnoszą walory estetyczne sylwetki samochodu.
  2. ET felgi to odległość powierzchni jej montażu (punktu, w którym styka się z osią pojazdu) od osi symetrii felgi (jej geometrycznego środka).Co do zasady, im wartość ET felgi jest wyższa, tym mocniej koło jest schowane w nadkolu samochodu.
  3. Dobrze dopasowana opona powinna być niewiele węższa od felgi.
  4. Na feldze aluminiowej jej oznaczenie będzie ukryte ze względów estetycznych. Felga stalowa o wiele częściej znakowana jest na froncie.
  5. Felgi stalowe uważa się za bardziej trwałe i solidne, ale mniej estetyczne - w przeciwieństwie do aluminiowych. Wielu kierowców stosuje dwa komplety felg - aluminiowe na sezon letni oraz stalowe zimą.

FAQ - najczęściej zadawane pytania

  1. Jak zmierzyć ET felgi?

    Aby określić ET felgi, zmierz dowolną odległość między wybranym punktem na powierzchni montażowej obręczy a jej osią symetrii (środkowy punkt szerokości). Wartość ET podaje się w milimetrach (może być dodatnia, ujemna lub neutralna).

  2. Co to jest ET felgi?

    ET, inaczej odsadzenie felgi, jest to odległość powierzchni montażu obręczy od jej geometrycznego środka. Parametr ten pozwala ocenić, jak głęboko felga ma zostać osadzona w nadkolu.

  3. Czy dobranie felg do samochodu poprawia komfort jazdy?

    Zdecydowanie tak - felgi dopasowane do samochodu zapewniają wysokie właściwości jezdne ale także komfort podróżowania.

  4. Na co zwrócić uwagę, kupując nowe felgi?

    Kupując nowe felgi, zwrócić uwagę na ich podstawowe parametry: szerokość i średnicę, rozstaw śrub czy głębokość osadzenia. To dzięki nim ocenisz, czy dana obręcz będzie pasować do konkretnego modelu samochodu. Idealnie byłoby kupić dokładnie taki sam model czy rozmiar felg, jakie obecnie są zamontowane w pojeździe.