Kod 95 w prawie jazdy – co to jest? Jak zdobyć? Ile kosztuje?

Kierowcy przewożący osoby lub towary obarczeni są z dużą odpowiedzialnością. Muszą oni nie tylko świetnie orientować się w przepisach, ale także odpowiadają za przewożony ładunek. Sprawy nie ułatwia, że sprawne oraz bezpieczne manewrowanie ciężkimi i długimi pojazdami (często z przyczepą) wymaga umiejętności. Stąd też tak ważne jest odpowiednie przygotowanie kierowców zawodowych, a następnie systematyczne uzupełnianie przez nich wiedzy. 

Kod 95 w dokumencie prawa jazdy – co to jest? 

Z pojęciem kodu 95 w prawie jazdy spotyka się każdy, kto planuje karierę w branży TSL. Czym jest kod 95? To inaczej świadectwo kwalifikacji zawodowej, czyli potwierdzenie, że kierowca zdobył dodatkowe kwalifikacje – może podjąć pracę na stanowisku kierowcy zawodowego, czyli przewozić osoby lub towary.

Kod 95 w prawie jazdy jest potrzebny wyłącznie kierowcom planującym jeździć pojazdami o DMC powyżej 3,5 tony – nie jest on potrzebny w przypadku dostawczaka na kategorię B. 

Kod 95 w dokumencie prawa jazdy znajduje się w kolumnie nr 12. Poprzedza on datę ważności uprawnień – format zapisu jest następujący: 95.DD.MM.RRRR. O tym, jak długo jest ważne świadectwo kwalifikacji zawodowej, przeczytasz poniżej. 

Kto potrzebuje kodu 95 w dokumencie prawa jazdy w 2024 roku? 

W 2022 roku zmianie uległy przepisy dotyczące procesu uzyskiwania oraz odnawiania uprawnień dla kierowców zawodowych, które pozwalają na wykonywanie przewozów drogowych. Odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące zmian sprzed dwóch lat znajdziesz w krótkim instruktażu przygotowanym przez specjalistów z ABC Szkolenia.

W 2024 roku przepisy nie uległy zmianie względem stanu obowiązującego w latach poprzednich. Oznacza to, że kod 95 w prawie jazdy jest wymagany od kierowców wykonujących przewozy pojazdami, do prowadzenia których wymagane jest ważne prawo jazdy kategorii: C, C1+E, C1, C+E, D, D1, D+E i D1+E.

Wypowiedź eksperta

O kod 95 nie muszą ubiegać się kierowcy, którzy pracują, prowadząc m.in. pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej poniżej 3,5 tony. Nie oznacza to jednak, że nie mają oni żadnych obowiązków – muszą uzyskać m.in. licencję, jeżeli chcą przewozić osoby.

Natalia Tokarczyk-Jarocka, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Jak zdobyć kod 95 - prawo jazdy 

Praca w branży TSL może być atrakcyjna i opłacalna. Aby jednak uzyskać zatrudnienie, w pierwszej kolejności trzeba zdobyć uprawnienia. Otrzymanie świadectwa kwalifikacji zawodowej budzi pewne wątpliwości. Jak dopisać w dokumencie prawa jazdy kod 95? Jak wyglądają formalności? Sprowadzają się one do wykonania badań lekarskich i psychologicznych oraz uzyskania Profilu Kierowcy Zawodowego (PZK) w wydziale komunikacji. 

Jak otrzymać Profil Kierowcy Zawodowego? To dość proste – wystarczy wypełnić wniosek oraz dołączyć do niego następujące załączniki: 

• aktualne zdjęcie – musi być ono w kolorze (jest to takie samo zdjęcie jak do dowodu osobistego); 
• prawo jazdy (do wglądu) i kserokopia prawa jazdy – w dokumencie muszą być wpisane odpowiednie kategorie; 
• orzeczenie lekarskie, z którego wynika brak przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia pracy na stanowisku kierowcy – potrzebna będzie też kopia; 
• orzeczenie od psychologa – również z kopią; 
• dowód wniesienia opłaty. 

Kod 95 – kiedy kwalifikacja? 

Aby uzyskać świadectwo kwalifikacji zawodowej, kierowca musi ukończyć kwalifikację lub szkolenie okresowe. Kwalifikacja jest przeznaczona dla kierowców, którzy mają prawo jazdy kat. C lub kategorii D, przy czym ważna jest data uzyskania uprawnień.

W przypadku prawa jazdy kategorii C mowa o uzyskaniu uprawnień po 10 września 2009 roku, a w przypadku prawa jazdy kategorii D po 10 września 2008 roku. 

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie szkolenia i egzaminowania kierowców wykonujących przewóz drogowy w ramach kwalifikacji wyróżnia się następujące szkolenia: kwalifikacja wstępna, kwalifikacja wstępna przyspieszona, kwalifikacja uzupełniająca i kwalifikacja uzupełniająca przyspieszona. Jaka jest między nimi różnica? 

Kwalifikacja wstępna

Ten kurs jest przeznaczony dla osób, które chcą uzyskać uprawnienia kierowcy zawodowego do wykonywania przewozu drogowego. Kwalifikacja wstępna jest właściwa dla osób po 18. roku życia (ale przed 21. rokiem życia) starających się o kategorię C lub C+E. Na ten kurs powinni zapisać się również kandydaci na kierowcę zawodowego, którzy mają 21 lat (ale nie 24 lata) i chcą uzyskać kategorię D lub D+E. 

Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej trwa 280 godzin. Kurs kwalifikacji składa się z następujących części: 

• część podstawowa – jest to część teoretyczna, która musi trwać minimum 195 godzin;
• część specjalistyczna – jest ona prowadzona w formie zajęć teoretycznych i ćwiczeń (65 godzin), zajęć praktycznych w ruchu drogowym (minimum 16 godzin jazdy indywidualnej) oraz zajęć praktycznych z jazdy w warunkach specjalnych (minimum 4 godziny jazdy indywidualnej). 

Kwalifikacja wstępna przyspieszona 

Na to szkolenie mogą zapisać się kandydaci na kierowcę, którzy w wieku 18 lat chcą zatrudnić się jako kierowca kategorii C1 lub C1+E. Ale nie tylko. Kurs jest też dedykowany osobom w wieku 21 lat chcącym pracować w charakterze kierowcy kategorii C, C+E, D1, D1+E lub – jeżeli przewóz będzie wykonywany na regularnych liniach nie dłuższych niż 50 km – D i D+E.

Kurs kwalifikacji wstępnej przyspieszonej wybierają także osoby w wieku 23 lat, gdy zamierzają pracować jako kierowca kategorii D lub D+E. 

Nauka w ramach kwalifikacji wstępnej przyspieszonej obejmuje 97 godzin zajęć w części praktycznej i 43 godziny zajęć w części specjalistycznej. 

Kwalifikacja wstępna uzupełniająca 

To szkolenie jest dedykowane kierowcom, którzy posiadają już kwalifikację wstępną, ale zdecydowali o rozszerzeniu swoich kompetencji. Kwalifikacja wstępna uzupełniająca jest krótsza niż kwalifikacja wstępna – czas trwania szkolenia wynosi 70 godzin. W ramach kursu odbywają się następujące zajęcia: 

• teoretyczne i ćwiczenia – muszą one trwać minimum 65 godzin; 
• praktyczne w ruchu drogowym – to pozostałe godziny (minimum 5 godzin). 

Kwalifikacja wstępna uzupełniająca przyspieszona 

Z tej kwalifikacji korzystają kierowcy, którzy przeszli już np. kurs kwalifikacji wstępnej, ale uznali, że chcą otrzymać uprawnienia do zawodowego kierowania pojazdami, których nie dotyczyło szkolenie. Dzięki kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej mogą oni zwiększyć swoje umiejętności i tym samym stać się bardziej konkurencyjnymi na rynku pracy. 

Szkolenie kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej trwa 35 godzin i obejmuje następujące zajęcia: 

• teoretyczne i ćwiczenia – na tę część zarezerwować trzeba minimum 32,5 godziny;
• praktyczne w ruchu drogowym – trwają one minimum 2,5 godziny. 

Kod 95 – kiedy szkolenie okresowe? 

Ze względów bezpieczeństwa kod 95 ma ograniczoną ważność – wynosi ona 5 lat. Z ustawy o transporcie drogowym wynika, że okres ten liczy się od dnia uzyskania świadectwa kwalifikacji zawodowej. Jednocześnie do szkolenia okresowego może przystąpić jedynie osoba spełniająca następujące warunki:

• zapoznała się z programem szkolenia okresowego;
• przebywa co najmniej 185 dni w roku w Polsce albo studiuje od co najmniej 6 miesięcy;
• pracuje na rzecz podmiotu, który ma siedzibę w Polsce i wykonuje przewóz drogowy. 

Szkolenie może zostać przeprowadzone w formie zarówno kursu okresowego, jak i cyklu zajęć. W pierwszym przypadku szkolenie trwa 35 godzin i obejmuje zakres tematyczny wybranych 5 modułów z bloku C, C+E, C1 i C1+E lub D, D+E, D1 i D1+E.  

Ile kosztuje wyrobienie kodu 95 w prawie jazdy? 

Wyrobienie kodu 95 w prawie jazdy wiąże się z opłatą administracyjną w wysokości 100 zł. W starszych poradnikach można znaleźć informację o opłacie w wysokości 100,50 zł – wspomniane 0,50 zł nie jest już pobierane. Ale to nie wszystkie koszty związane z wyrobieniem kodu 95 – do tego dochodzi koszt kursu. Ten z kolei jest dużo wyższy.  

Ile konkretnie trzeba zapłacić za szkolenie? To zależy od ośrodka, który je organizuje. Pewną wskazówką mogą być ceny, na jakie można natrafić, przeglądając strony internetowe centrów szkoleniowych. Przykładowo jeden z ośrodków proponuje kwalifikację wstępną na kategorię C, C1, C+E lub C1+CE za 4999 zł. 

KKK – kiedy zastępuje kod 95 w dokumencie prawo jazdy? 

Karta kwalifikacji kierowcy (KKK) to odpowiednik kodu 95 w prawie jazdy dla kierowców z krajów, które nie należą do Unii Europejskiej. W karcie znajduje się szereg informacji, w tym przede wszystkim dane kierowcy i data uzyskania kwalifikacji. KKK potwierdza, że kierowca odbył niezbędne szkolenia i jest odpowiednio przygotowany do przewożenia osób lub towarów. 

Wydanie karty kwalifikacji kierowcy jest uzależnione od spełnienia przez kierowcę szeregu wymagań. Przede wszystkim musi on złożyć pisemny wniosek kierowcy wraz z licznymi załącznikami – są to choćby: 

• kopia orzeczenia lekarskiego, w którym lekarz stwierdza brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy; 
• orzeczenie psychologiczne; 
• kopia posiadanego prawa jazdy – musi ono zostać przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego; 
• zdjęcie o odpowiednich wymiarach; 
• potwierdzenie opłaty. 

Pełna lista załączników, jakie należy dołączyć do wniosku o kartę kwalifikacji kierowcy, została wymieniona w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie wydawania karty kwalifikacji kierowcy. Do rozpatrzenia wniosku właściwy jest starosta.