Zakup używanego samochodu przez pośrednika – na co zwrócić uwagę?

W 2020 roku do Polski sprowadzono blisko milion samochodów z zagranicy. Co miesiąc rejestruje się ok. 100 000 nowych oraz używanych aut. Większość samochodów pochodzi z Niemiec, na dalszych miejscach znajduje się Francja, Holandia i Wielka Brytania. 

Kim jest pośrednik w sprzedaży pojazdu?

Pośrednik, mówiąc w skrócie, to osoba, która reprezentuje jedną ze stron przy zawarciu umowy kupna-sprzedaży. Pośrednik może występować w dwóch rolach:

1. Jako reprezentant właściciela w sprzedaży samochodu. 
2. Jak osoba, która w naszym imieniu udaje się po zamówiony samochód. 

W pierwszej sytuacji różnica pomiędzy faktyczną ceną sprzedaży, a ceną na którą umówił się z właścicielem pojazdu, stanowi zysk pośrednika. W drugiej sytuacji działa to w drugą stronę - im taniej pośrednikowi uda się nabyć zamówione auto, tym więcej zostanie mu w kieszeni. 

Ewentualnie w obu przypadkach strona zlecająca może umówić się z pośrednikiem na określoną kwotę. 

Jakie dokumenty powinien mieć pośrednik w sprzedaży?

Jeżeli to pośrednik sprzedaje samochód w imieniu właściciela, powinien dysponować kompletem dokumentów i niezbędnych akcesoriów pojazdu. Wraz z pojazdem musi przekazać:

• dowód rejestracyjny,
• kartę pojazdu (jeśli została wydana),
• polisę OC,
• kluczyki,
• inne niezbędne dokumenty i akcesoria. 

Pośrednikiem nie musi być osoba zajmująca się handlem samochodami zawodowo. 

Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz: Co to jest umowa połówkowa i co grozi za jej podpisanie? 

Dlaczego warto zdecydować się na zakup auta przez pośrednika?

Niekwestionowaną zaletą takiego rozwiązania jest wygoda. Znajdujemy odpowiedniego człowieka, wpisujemy wszystkie potrzebne informacje na umowie pośrednictwa w zakupie i zostawiamy kupno auta pośrednikowi. Jedyne, co nam pozostaje, to czekać na nowe cztery kółka. 

Konieczność dalekiego wyjazdu

Niekiedy po dobry samochód trzeba się wypuścić bardzo daleko. Niektórzy z nas mają na to czas, inni wezmą wolne lub pojadą w weekend. Wiele osób jednak nie ma takiej możliwości lub po prostu się im nie chce. Wówczas korzystnym będzie dla nich wynajęcie pośrednika, który sprawdzi i sprowadzi samochód. 

Nie trzeba koniecznie wzorem pani Agnieszki szukać samochodu w Badenii-Wirtembergii. Trasa z Przemyśla do Gdańska, Szczecina lub Wrocławia też może być męcząca. 

Brak czasu lub wiedzy do sprawdzenia stanu technicznego

Historia niejednego samochodu nadaje się na materiał do filmu. Nic dziwnego więc, że dokładne sprawdzenie używanego auta zajmuje dużo czasu i wymaga posiadania specjalistycznej wiedzy, tym bardziej, że sztuczki, jakich używają handlarze, są coraz bardziej wyszukane.

W dzisiejszych czasach kupno samochodu używanego bez obecności mechanika jest właściwie niemożliwy. Gdy brakuje nam czasu lub wiedzy, by należycie sprawdzić dany pojazd (albo jednego i drugiego), możemy wynająć kogoś, kto się na tym zna, by sprawdził auto za nas. 

Na co trzeba uważać przy zakupie samochodu przez pośrednika?

Poszedłeś do komisu i nie znalazłeś niczego wartego zakupu. Od tygodni przeglądasz portale ogłoszeniowe w poszukiwaniu zastępstwa dla Twojego zmęczonego już auta. W końcu decydujesz się na zamówienie auta u pośrednika. Na co powinieneś zwrócić uwagę, żeby nie wpakować się w kłopoty i nie paść ofiarą oszustwa? 

Z zakupem samochodu używanego u pośrednika jest tak samo, jak z kupnem używanego auta osobiście. Jeśli cokolwiek wzbudzi Twoje podejrzenia - kontrahent zachowuje się nerwowo, ponagla, nie chce czegoś udostępnić, nie chce wspólnie jechać do mechanika - odstąp od zakupu. Na rynku jest wielu pośredników w sprzedaży. Z łatwością znajdziesz kogoś uczciwego.

- mówi  Stefania Stuglik, ekspert Rankomat.pl

Spisz umowę pośrednictwa w kupnie

To brzmi jak oczywistość, co nie zmienia faktu, że musimy o tym wspomnieć. To nic, że pośrednikiem jest twój kolega, szwagier lub brat. Każdy może Cię oszukać. Może kolega się więcej nie odezwie? Może brat zgłosi darowiznę i zatrzyma samochód? Nigdy nie wiesz. 

Spisz umowę pośrednictwa w kupnie i miej spokój. Z takim dokumentem w razie niewywiązania się drugiej strony z umowy możesz iść do sądu i będziesz mieć podkładkę. 

Pamiętaj, że sam wyrok nic Ci nie daje. Dopiero gdy odzyskasz pieniądze, możesz uznać sprawę za zakończoną, dlatego lepiej zapobiegać i być mądrym Polakiem przed szkodą. 

Zweryfikuj towar

Zasada ograniczonego zaufania nie obowiązuje tylko na drodze. Naturalnie pośrednik w zakupie samochodu, który dba o swoją reputację, nie będzie chciał nas oszukać. A przynajmniej nie powinien. Jaką jednak mamy gwarancję, że tego nie zrobi? 

Nie oznacza to jednak, że my powinniśmy mu bezgranicznie ufać. Stan techniczny pojazdu należy sprawdzić niezależnie od tego, czy zakupu dokonujemy poprzez pośrednika, czy samodzielnie. 

Na początek możesz, a nawet powinieneś, skorzystać z darmowego raportu VIN. Raport VIN z rządowej strony da Ci informacje na temat tego, czy samochód był bity lub kradziony. Będziesz potrzebować numeru VIN, numeru rejestracyjnego i daty pierwszej rejestracji. Zbywca powinien Ci je udostępnić, a jeśli tego nie zrobi, powinna Ci się zapalić czerwona lampka. Ewentualnie zamów płatny raport. Lepiej zapłacić te kilkadziesiąt złotych, niż stracić kilka lub kilkanaście tysięcy. 

Nie płać z góry

Część pośredników może chcieć środki na zakup samochodu z góry, argumentując to pośpiechem. “Taka okazja! Nie kupię, to ktoś sprzątnie”. Nie daj się jednak zwieść. Zakup samochodu to nie zakupy spożywcze. Samo sporządzenie umowy kupna-sprzedaży chwilę trwa. Sprzedawca też będzie chciał sprzedać samochód najlepiej, jak się da.

Rzadziej praktykuje się sytuację, w której pośrednik finansuje zakup samochodu z własnych środków, a następnie nabywca dokonuje refundacji. Najuczciwsi pośrednicy nie mają z tym problemu. Ryzykują własnym majątkiem, ale nikt nigdy nie zarzuci im oszustwa. Jeżeli sporządziliście umowę właśnie w ten sposób, po zakupie samochodu przez pośrednika jesteś zobowiązany do jego zakupu. 

Możesz stanąć przed koniecznością przekazania części pieniędzy w formie zaliczki na pokrycie kosztów dojazdu i sprowadzenia samochodu. Jeżeli zostało to uwzględnione w umowie pośrednictwa, to nie masz powodów do zmartwień. 

Uważaj na umowy połówkowe

Widząc umowę z wstawionymi danymi sprzedającego, powinieneś zwiększyć czujność. Poproś o dokumenty sprzedawcy celem weryfikacji danych. Uczciwy sprzedawca okaże Ci je bez problemu, choć wcale nie musi tego robić. Nieuczciwy zacznie kręcić. W takim przypadku trzeba powiedzieć: “Trudno” i poszukać innego pojazdu. Umowa połówkowa może wyglądać np. tak:

Wylegitymuj pośrednika

Gdy w miejsce właściciela pojazdu pojawia się ktoś inny, by sprzedać Ci samochód, musi mieć do tego umocowanie. Słowne zapewnienia nie są wiele warte w tym kontekście. Umocowanie to pisemne oświadczenie woli sprzedającego, że pośrednik ma prawo zawrzeć umowę kupna-sprzedaży w jego imieniu. Dane sprzedającego na dokumencie pełnomocnictwa muszą pokrywać się z danymi właściciela pojazdu. Podobnie dane pełnomocnika muszą być jednakowe z danymi osoby, która właśnie próbuje nam sprzedać auto. Jakiekolwiek rozbieżności lub niechęć okazania stosownych dokumentów to oznaka nieuczciwości.

Zakup samochodu u pośrednika a ubezpieczenie OC

Każdy pojazd zarejestrowany w Polsce musi mieć ważne OC. Zakup używanego samochodu zawsze wiąże się z koniecznością załatwienia spraw z tym ubezpieczeniem, który to obowiązek spoczywa na właścicielu pojazdu. Pośrednik kupuje samochód używany w naszym imieniu i to my będziemy jego właścicielem. Można to zrobić na dwa sposoby.

Pośrednik kupuje pojazd na nas

To najczęściej spotykana sytuacja. Pośrednik, który posiada umocowanie od kupującego, jest w świetle prawa równoznaczny z obecnością osoby kupującego na miejscu zawarcia umowy. Z chwilą zawarcia umowy kupna-sprzedaży w naszym imieniu przez pośrednika, kupujący staje się właścicielem pojazdu. Oznacza to, że jako nowy właściciel jest obowiązany zawrzeć polisę OC na siebie. 

Ustawodawca dał nabywcy 30 dni na zgłoszenie zakupu i 14 dni na powiadomienie zakładu ubezpieczeń. Bez ważnej polisy OC nie zarejestrujemy auta na siebie. Radzimy nie zwlekać z formalnościami. Za niezgłoszenie zakupu pojazdu w terminie grozi kara administracyjna od 200 do 1000 zł. 

Czytaj także: Przerejestrowanie samochodu – co warto wiedzieć?

Pośrednik kupuje pojazd na siebie

To stosunkowo rzadka praktyka wśród pośredników, gdyż często dochodzi do sytuacji, że sprowadzony z zagranicy pojazd nie odpowiada wymaganiom zamawiającego i wówczas pośrednik zostaje z samochodem, na który może nie znaleźć kupca. Niemniej jednak niektóre firmy mogą zaproponować taką usługę. Wtedy pośrednik na krótki czas staje się właścicielem pojazdu i formalności związane z kwestią ubezpieczenia zostają po jego stronie. 

Pośrednik w handlu samochodami używanymi może skorzystać z OC krótkoterminowego, jeżeli ma odpowiedni numer PKD wpisany w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W takim wypadku nie musi wykupować całorocznego OC czy przepisywać obecnego na siebie. Jeżeli zaś nie ma PKD pozwalającego na zawarcie umowy OC krótkoterminowego lub w ogóle nie prowadzi działalności gospodarczej, będzie musiał najpierw przepisać OC na siebie, a dopiero potem nowy właściciel będzie mógł odkupić pojazd.