Przerwa w ubezpieczeniu OC - co Ci grozi? Czy stracisz zniżki?

Właściciele samochodów zarejestrowanych w Polsce mają obowiązek zachowania ciągłości ubezpieczenia OC. Dotyczy to również osób, które posiadają auta niesprawne i nieużytkowane. Wspomniana reguła przestaje obowiązywać dopiero po wyrejestrowaniu lub sprzedaży pojazdu. Jednak nawet wtedy kierowca może stracić przywileje wynikające z opłacania polisy OC.

Kiedy najczęściej dochodzi do przerwy w OC?

Z danych Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG) wynika, że najczęstsze przyczyny przerwania ciągłości ubezpieczenia i w konsekwencji braku OC, to nieznajomość przepisów. Trzy najczęściej wymieniane przez Fundusz to:

1. Wygaśnięcie OC zbywcy pojazdu

Warto pamiętać, że nowy właściciel samochodu może korzystać z ubezpieczenia poprzedniego posiadacza pojazdu tylko do końca okresu obowiązywania umowy. Później polisa wygasa i nabywca auta powinien wykupić własne OC.

2. Brak automatyzmu z powodu nieopłacenia wszystkich rat składki OC

Jeżeli właściciel pojazdu nie opłaci choćby jednej raty za obowiązkowe ubezpieczenie, jego polisa OC nie zostanie przedłużona na kolejne dwanaście miesięcy.

3. Brak zapłaty OC nieużywanego samochodu

Kolejnym częstym powodem braku OC jest przekonanie, że dla nieużytkowanego i niesprawnego technicznie pojazdu nie ma potrzeby zakupu ubezpieczenia. Tymczasem, zgodnie z Ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, właściciel pojazdu powinien posiadać ważne OC przez cały okres, w którym pojazd jest zarejestrowany.

Posiadacz pojazdu, który znajdzie się w jednej z wyżej wymienionych sytuacji i zauważy brak OC, powinien jak najszybciej wykupić polisę. Niestety, jeśli dojdzie do przerwy w ciągłości ubezpieczenia, za każdy dzień bez OC może zapłacić karę, nakładaną przez UFG.

Ile wynoszą kary za brak OC w 2024 roku?

Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, najwyższa opłata karna za brak OC dotyczy posiadaczy pojazdów, którzy nie mieli aktualnej polisy dłużej niż 14 dni.

Wysokość opłat zależy również od rodzaju pojazdu:

• samochody osobowe: dwukrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę (brutto);
• samochody ciężarowe, ciągniki i autobusy: trzykrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę;
• pozostałe pojazdy: równowartość jednej trzeciej minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W 2024 roku wysokość wynagrodzenia zmieni się dwukrotnie. W związku z tym, kierowcy samochodów osobowych którzy nie posiadali ochrony ubezpieczeniowej dłużej niż 14 dni, płacą w 2024 roku grzywnę w wys. 8 480 zł (jeśli do przerwy w OC doszło w okresie styczeń-czerwiec) lub 8 600 zł (lipiec-grudzień). Krótszy okres bez polisy OC oznacza konieczność wniesienia:

• 20% pełnej opłaty karnej (do 3 dni bez OC), czyli np. w przypadku samochodu osobowego 1 700 zł (styczeń-czerwiec) i 1 720 zł (lipiec-grudzień);
• 50% pełnej opłaty karnej (od 4 do 14 dni bez OC) - dla właściciela samochodu osobowego kara wynosi odpowiednio (w zależności od terminu w jakim odnotowano przerwę w OC) 4 240 złotych lub 4 300 zł.

Uwaga! Właściciel pojazdu, który nie opłacał OC przez kilka lat, nie zapłaci kary w postaci wielokrotności danej kwoty.

Czy każdy musi zapłacić karę za brak lub przerwę w OC?

Jeśli UFG stwierdzi brak OC lub przerwę w ubezpieczeniu (np. w wyniku kontroli własnej lub po kontroli drogowej), tylko nielicznym właścicielom pojazdów uda się uniknąć kary. Wyjątek dotyczy osób w trudnej sytuacji finansowej, które złożą podanie do UFG z prośbą o umorzenie kary.

Pozostałe osoby UFG będzie konsekwentnie wzywało do zapłaty. Jak wygląda taka procedura?

• po stwierdzeniu braku OC Fundusz zwraca się do posiadacza pojazdu o okazanie ważnej umowy OC lub zapłacenie kary w trybie dobrowolnym,
• po wyznaczonym terminie (jeśli nie uzyska odpowiedzi) UFG przypomina o konieczności wyjaśnienia sprawy,
• jeżeli i tym razem nie ma odzewu ze strony posiadacza pojazdu, Fundusz wszczyna egzekucję i przekazuje ściągnięcie kary do urzędu skarbowego (zwykle po około trzech miesiącach).

Wypowiedź eksperta

Urząd skarbowy może samodzielnie decydować o wyborze środka egzekucyjnego, a jego możliwości są spore. Na przykład, potrąci pieniądze z nadpłaty podatku dochodowego, rachunku bankowego posiadacza pojazdu lub z jego wynagrodzenia. Ukaranego może także odwiedzić poborca skarbowy i zająć jego majątek ruchomy.

Natalia Tokarczyk-Jarocka, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Jeżeli chcemy uniknąć takich nieprzyjemności, już po pierwszym wezwaniu warto skontaktować się z UFG. Wówczas będziemy mogli np. poprosić o rozłożenie opłaty karnej na nieoprocentowane raty lub nawet odroczenie terminu spłaty.

Jakie są konsekwencje spowodowania kolizji nieubezpieczonym pojazdem?

Właściciel pojazdu, który nie posiada ważnej polisy OC (lub UFG wykrył przerwę w jego ubezpieczeniu) zapłaci znacznie więcej za swoją niefrasobliwość niż wynosi kara od UFG, jeśli będzie sprawcą kolizji lub wypadku drogowego. Wówczas zostanie zobowiązany do pokrycia wszystkich strat poszkodowanego / poszkodowanych z własnej kieszeni.

Warto w tym miejscu podkreślić, że mogą one sięgać nawet kilkuset tysięcy złotych. Szczególnie, jeśli w wyniku wypadku jego uczestnicy doznają trwałego uszczerbku na zdrowiu (sprawca zapłaci za leczenie, rehabilitację, a nawet comiesięczną rentę).

Przerwa w ubezpieczeniu OC po wyrejestrowaniu lub sprzedaży auta - czy zniżki przepadają?

Przerwa w ubezpieczeniu OC występuje także wtedy, gdy ktoś sprzeda samochód i przez pewien czas nie ubezpiecza innego auta (oczywiście nie wiąże się to z żadnymi karami ze strony UFG!). Okazuje się jednak, że również z powodu tzw. ubezpieczeniowej bezczynności może on odczuć pewne niedogodności finansowe. Chodzi mianowicie o utratę zniżek w OC za bezszkodową jazdę i związaną z tym dopłatę do ubezpieczenia kolejnego samochodu.

Czy jest sposób, aby tego uniknąć? Owszem, wystarczy wybrać firmę ubezpieczeniową, w której dotychczasowe zniżki nadal będą honorowane.

Które towarzystwa nie zabierają zniżek po przerwie w ubezpieczeniu OC?

Sposobów na liczenie zniżek OC może być tyle, ile jest towarzystw ubezpieczeniowych. Żadne przepisy nie regulują kwestii przyznawania lub odbierania ulg za bezszkodową jazdę. Dlatego może się zdarzyć sytuacja, w której agent jednej firmy zarzeka się, że po dwuletniej przerwie w OC nie przysługują kierowcy żadne bonifikaty, a przedstawiciel innego ubezpieczyciela zapewnia, że dostanie ich 60%. I wcale nie oznacza to, że ten pierwszy chciał kogoś oszukać.

Na rynku OC działa wiele zakładów ubezpieczeń, w których przerwy w OC są oceniane indywidualnie. Należą do nich m.in. firmy współpracujące z rankomat.pl: Accredited, Allianz, Benefia, Beesafe, Uniqa, Trasti czy Warta. Każdy z tych ubezpieczycieli sprawdza historię klienta widoczną w UFG i na tej podstawie ustala wysokość składki.

Porównaj ceny OC i AC

Jakie znaczenie po przerwie w OC ma historia ubezpieczenia?

Pamiętaj, że tylko w nielicznych firmach o utracie zniżek w OC może zdecydować ostatni okres bez polisy. Większość towarzystw przyznaje zniżki na podstawie historii ubezpieczenia właściciela pojazdu – nawet do 10 lat wstecz. A więc nawet po kilku latach przerwy w OC (przy założeniu, że wcześniej posiadałeś długoletnią historię bezszkodowej jazdy) masz szansę na zachowanie dotychczasowych pełnych zniżek.

Jak daleko wstecz sprawdzają ubezpieczyciele historię OC i AC?

Zanim wybrane towarzystwo ubezpieczeniowe przedstawi kierowcy ofertę OC, zapyta:

• od ilu lat kupuje on polisy dla swoich pojazdów,
• czy w tym okresie były polisy krótsze niż 12 miesięcy,
• kiedy i jak długo trwała przerwa w ubezpieczeniu OC.

Liczba i rodzaj pytań dotyczących historii ubezpieczenia będzie zależeć od sposobu naliczania zniżek w każdym towarzystwie. Niektórych ubezpieczycieli interesuje na przykład wyłącznie liczba pełnych lat bezszkodowych, inni natomiast sumują nawet kilkumiesięczne lub krótsze polisy i doliczają za nie dodatkowe zniżki.

Przerwa w OC. Jak poszczególni ubezpieczyciele obliczają składkę?

Jak policzyć zniżki po przerwie w OC?

Aby przekonać się, jak bardzo zróżnicowane może być podejście poszczególnych towarzystw do przerwy w OC po sprzedaży lub wyrejestrowaniu samochodu, wystarczy przyjrzeć się zamieszczonym poniżej przykładom kilku właścicieli pojazdów. 

Okazało się, że praktycznie każdy ubezpieczyciel przyznał mu inną pulę zniżek za bezszkodową jazdę. Przykładowo:

• w Wiener dotychczasowe zniżki (sprzed przerwy) nie zostały uwzględnione,
• w Proama przyznano panu Rafałowi 40% zniżek,
• agent Benefii zapewnił natomiast, że kierowcy wciąż przysługuje 60%.

Dlaczego?

Dwa lata bez polisy OC lub AC to z reguły najniższy próg, po którym ubezpieczyciele zabierają zniżki, dlatego bardzo ważne jest sprawdzenie, czy w naszym przypadku minęły już 24 miesiące. Może się bowiem okazać, że ubezpieczyciel nie uwzględni już żadnych zniżek (np. Wiener). W innych towarzystwach spotkamy się z różnymi metodami przyznawania upustów:

• nadal będziemy mieli zniżki sprzed przerwy (np. w Link4 - o ile pierwsza polisa rozpoczęła się nie wcześniej niż 6 lat temu),
• zniżki zostaną ponownie przeliczone na podstawie historii ubezpieczenia (czyli po odjęciu okresu przerwy od lat, które uwzględnia wybrana firma),
• klient nie otrzyma informacji o procentowej wartości zniżek - upust za lata bezszkodowej jazdy zostanie ujęty w cenie polisy.

Powróćmy do przykładu pana Rafała. W jaki sposób każda z firm ubezpieczeniowych policzyła zniżki dla tego kierowcy?

• ponieważ przerwa w ubezpieczeniu OC była dłuższa niż 24 miesiące, Wiener nie uznał wcześniej zgromadzonych przez kierowcę zniżek,
• Benefia obliczyła zniżki na podstawie 8 lat bezszkodowej historii w OC (10 lat minus dwa lata przerwy),
• Proama odjęła 2 lata z 6-letniego okresu ubezpieczenia i przyznała zniżki za 4 lata bezszkodowe (40%, czyli po 10% za każdy rok).

Jeszcze kilka lat temu większość ubezpieczycieli uzależniała swoją strategię liczenia zniżek od ulgi, jaką klient posiadał przed przerwą w ubezpieczeniu. Klienci, którzy legitymowali się maksymalnymi upustami przed okresem ubezpieczeniowej bezczynności, mogli liczyć na ulgowe traktowanie. Niestety, tzw. metoda przenoszenia zniżek z poprzedniej polisy należy już do rzadkości.

Jakie znaczenie w historii OC mogą mieć krótkie polisy?

25-letni Mateusz podczas swojej 6-letniej historii OC ubezpieczał trzy samochody. Niestety, wszystkie polisy były niepełne. W dodatku pomiędzy każdym okresem ich ubezpieczenia powstały kilkumiesięczne przerwy.

Większość towarzystw, do których zwrócił się młody kierowca podczas poszukiwań najtańszego OC na kolejny samochód, wyliczyła składkę nie uwzględniając żadnych zniżek z tytułu bezszkodowej jazdy. Ale nie wszystkie.

• Generali i Proama sumuje krótkie okresy ubezpieczenia i za pełny okres uznaje polisy dłuższe niż pół roku. W tym przypadku – kierowca otrzymał 10% zniżki za 17 miesięcy ubezpieczenia, czyli za jeden pełny rok bezszkodowej jazdy,
• Link4 okazało się w tym przypadku bezkonkurencyjne – towarzystwo uwzględniło 6-letnią historię w OC, ponieważ Mateusz kupił pierwszą polisę 6 lat temu. Okazuje się, że ubezpieczyciel honoruje nawet kilkudniowe polisy i pyta o datę zawarcia pierwszej polisy w ciągu ostatnich 6 lat.

Którego ubezpieczyciela wybrać w przypadku przerwy w OC lub AC?

Jest bardzo prawdopodobne, że najkorzystniejszą ofertę zaproponuje nam firma ubezpieczeniowa, która zachowa wszystkie lub większość wypracowanych przed przerwą zniżek. Jeśli jednak Twoje ulgi wcześniej nie były zbyt duże (np. miałeś ich tylko 10%),  może się zdarzyć, że tańszy będzie ubezpieczyciel, który nie uwzględni żadnego wcześniejszego rabatu.

W przypadku ubezpieczenia OC powinieneś patrzeć w pierwszej kolejności na cenę, bo lepiej wybrać towarzystwo, które proponuje mniej zniżek, ale niższą cenę niż to z droższą polisą, ale większą bonifikatą za bezszkodowość.

Jeśli kupujesz autocasco, obok ceny zwróć również uwagę na zakres proponowanej ochrony ubezpieczeniowej. Nie koncentruj się na samej kwestii przyznanych czy uznanych zniżek i nie szukaj na siłę firmy, która na przykład przyznaje maksymalne ulgi z OC na AC, jeśli lepszą ofertę cenową przedstawi Ci inny ubezpieczyciel.