Zwykle zasadę prawej ręki należy stosować na skrzyżowaniach równorzędnych, które nie są oznaczone lub wyposażone w sygnalizację świetlną. Ta reguła umożliwia określenie, kto ma pierwszeństwo na drodze.  W ten sposób można zachować bezpieczeństwo i płynność ruchu drogowego.

Z tego artykułu dowiesz się:

Reguła prawej ręki to podstawa, aby otrzymać prawo jazdy. Jednak po zakończeniu nauki niektórzy kierowcy nadal mają problem ze stosowaniem tego przepisu. W efekcie mogą stanowić poważne zagrożenie dla innych użytkowników ruchu drogowego. Ponadto za wymuszenie pierwszeństwa przejazdu grozi mandat i punkty karne.

Na czym polega zasada prawej ręki na drodze? 

Zasada prawej ręki na drodze to jeden z podstawowych przepisów, który umożliwia zachowanie bezpieczeństwa oraz określenie pierwszeństwa w czasie jazdy. Najczęściej jest stosowany na skrzyżowaniach równorzędnych, do których zbliżający się kierowca musi:

  • zachować szczególną ostrożność i obserwować sytuację na drodze,
  • ustąpić pierwszeństwa wszystkim pojazdom po swojej prawej stronie.

Zasada prawej ręki umożliwia upłynnienie ruchu na skrzyżowaniach równorzędnych i zachowanie bezpieczeństwa. Stosując się do tego przepisu, kierowcy wiedzą, w jaki sposób się zachować, jeśli skrzyżowanie dróg nie jest oznakowane lub nie posiada sygnalizacji świetlnej.

Uwaga!

Zwykle skrzyżowania równorzędne są oznaczone znakiem A-5. Jednak nie zawsze. Warto więc zachować szczególną ostrożność i w takiej sytuacji stosować zasadę prawej ręki.
 

Kiedy obowiązuje zasada prawej ręki na drodze? 

Zwykle pierwszeństwo na drodze określa znak lub sygnalizacja świetlna. Jednak, jeśli na skrzyżowaniu równorzędnym ich brak, należy stosować zasadę prawej ręki. Zgodnie z nią należy zachować szczególną ostrożność i przepuścić pojazdy znajdujące się z Twojej prawej strony. Z kolei co zrobić w sytuacji, gdy chcesz skręcić w lewo na skrzyżowaniu równorzędnym?

Wówczas musisz przepuścić auta jadące z naprzeciwka, a także pojazd skręcający w prawo. Ta reguła obowiązuje również na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną, jeśli dla kierowców zbliżających się z naprzeciwka i Ciebie włączyło się zielone światło.

Uwaga!

Oprócz pojazdów uprzywilejowanych (np. radiowóz policyjny, karetka, wóz straży pożarnej), na skrzyżowaniach równorzędnych zawsze pierwszeństwo mają pojazdy szynowe. Oznacza to, że należy je przepuścić niezależnie od strony, z której nadjeżdżają.
 

Jednocześnie o zasadzie prawej ręki należy pamiętać nie tylko na skrzyżowaniach równorzędnych, co dokładniej wyjaśniamy w dalszej części artykułu. Obowiązuje również w strefach ruchu czy na autostradzie.

Kiedy nie stosować reguły prawej ręki na drodze? 

Zasada prawej ręki nie obowiązuje na skrzyżowaniu, jeśli jest oznakowane lub wyposażone w sygnalizację świetlną. Oznacza to, że gdy poruszasz się samochodem drogą z pierwszeństwem przejazdu (znak D-1) lub masz zielone światło, nie musisz przepuszczać pojazdów jadących z prawej strony.

Ponadto zasada prawej ręki na drodze nie obowiązuje, jeśli:

  • wjeżdżasz na rondo oznaczone znakiem A-7 („ustąp pierwszeństwa”) – wówczas zawsze musisz przepuścić kierowców, którzy znajdują się na rondzie, czyli jadą z lewej strony,
  • wjeżdżasz z drogi gruntowej lub strefy zamieszkania – wówczas włączasz się do ruchu, więc powinieneś ustąpić pierwszeństwa wszystkim pojazdom znajdującym się zarówno po prawej, jak i lewej stronie.

Jak w praktyce działa zasada prawej ręki na drodze? 

Zdarza się, że niektórzy kierowcy w przypadku braku znaku lub sygnalizacji świetlnej, mają problemy z określeniem pierwszeństwa na drodze. Wyjaśniamy więc w praktyce, jak zasada prawej ręki działa na różnego rodzaju drogach.

Skrzyżowanie 

Sytuacja jest bardzo prosta, jeśli na skrzyżowaniu znajduje się znak lub sygnalizacja świetlna, które określają pierwszeństwo na drodze. Światła zawsze mają pierwszeństwo przez znakami drogowymi, więc to do sygnalizacji świetlnej powinieneś stosować się w pierwszej kolejności. W niektórych sytuacjach tę rolę może również pełnić policjant kierujący ruchem.

Z kolei, jeśli na skrzyżowaniu równorzędnym brak znaku lub sygnalizacji, to musisz przepuścić wszystkie pojazdy nadjeżdżające z Twojej prawej strony. Natomiast, jeżeli podczas wjazdu na skrzyżowanie widzisz auta poruszające się z Twojej lewej strony, to Ty masz przed nimi pierwszeństwo.

Strefa ograniczonej prędkości

Podczas wjazdu samochodem na osiedle lub inną wydzieloną strefę w mieście, często możesz spotkać znak B-43 („strefa ograniczonej prędkości)”. W tego typu miejscach występuje wiele skrzyżowań równorzędnych, które nie posiadają znaków lub sygnalizacji. Wówczas musisz stosować zasadę prawej ręki.

Parking i strefa ruchu

Zasada prawej ręki obowiązuje również w strefach ruchu, czyli specjalnych rejonach, które są wyznaczane na drogach wewnętrznych. Zaliczamy też do nich parkingi, jeśli zostały oznaczone znakiem D-52 („strefa ruchu”). Zwykle tego typu obszary nie mają znaków lub sygnalizacji określającej pierwszeństwo na drodze, więc musisz stosować regułę prawej ręki.

Autostrady i drogi ekspresowe

Zasada prawej ręki będzie również bardzo przydatna podczas zmiany pasa na autostradzie, drodze ekspresowej czy obwodnicy. Jeśli poruszasz się trzypasmową drogą lewym pasem, to podczas zmiany na środkowy musisz przepuścić samochód, który zmienia pas z prawego na środkowy. Pamiętaj o tym przepisie szczególnie, gdy jedziesz autem z dużą prędkością.

Rondo

Zasada prawej ręki obowiązuje na rondzie jedynie, jeśli brak przed nim znaku A-7 („ustąp pierwszeństwa”). Wówczas wjeżdżając na skrzyżowanie o ruchu okrężnym masz pierwszeństwo przed innymi samochodami.

Jednak w Polsce większość rond oznaczona jest znakiem A-7. W efekcie zasadę prawej ręki na skrzyżowaniach okrężnych stosuje się sporadycznie. Najczęściej więc musisz ustąpić pierwszeństwa kierowcom, którzy już znajdują się na rondzie.

Co grozi za złamanie reguły prawej dłoni?

Nieprzestrzeganie zasady prawej ręki może być niebezpiecznie zarówno dla Ciebie, jak i innych uczestników ruchu drogowego. Nieustąpienie pierwszeństwa, zwłaszcza na skrzyżowaniu może zakończyć się kolizją lub poważnym wypadkiem. Sprawcy grożą również problemy finansowe.

Zgodnie z taryfikatorem mandatów, za wymuszenie pierwszeństwa na skrzyżowaniu grozi 350 zł mandatu i 6 punktów karnych. Dodatkowo, jeśli do kolizji dojdzie w wyniku złamania przez Ciebie zasady prawej ręki, kara może wzrosnąć do 1000 zł.

Naszym okiem

W efekcie, jeśli kierowca często łamie przepisy drogowe, jego składka OC może bardzo wzrosnąć. Towarzystwa ubezpieczeniowe biorą pod uwagę historię ubezpieczeniową i i mandatową przy określaniu prawdopodobieństwa ryzyka powstania szkody, które jest wyższe w przypadku osób notorycznie karanych za nieprzepisową jazdę.
Stefania Stuglik, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Nawet, jeśli Twoja historia ubezpieczeniowa nie jest idealna, możesz zaoszczędzić na zakupie OC dzięki porównaniu ofert w porównywarce rankomat.pl. W jednym miejscu online bez wychodzenia z domu masz dostęp do propozycji najważniejszych ubezpieczycieli w Polsce. Wraz z obowiązkowym OC możesz również taniej zakupić w pakiecie dodatkowe AC czy assistance, które mogą być przydatne w razie wyrządzenia przez Ciebie szkody lub problemów z autem w trasie. 

Warto wiedzieć:

  1. Zwykle zasada prawej ręki obowiązuje na skrzyżowaniach równorzędnych.
  2. Zasadę prawej ręki należy stosować na skrzyżowaniach równorzędnych, na których brak znaku lub sygnalizacji świetlnej.
  3. Zasada prawej ręki obowiązuje również w strefach ograniczonej prędkości, parkingach, czy zmianie pasa na autostradzie lub drodze ekspresowej.
  4. Za wymuszenie pierwszeństwa na skrzyżowaniu grozi 350 zł mandatu i 6 punktów karnych.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o zasadę prawej ręki na drodze

  1. Co zrobić, jeśli na skrzyżowaniu nikt nie ma pierwszeństwa?

    Może dojść do takiej sytuacji na skrzyżowaniu równorzędnym, jeśli u zbiegu każdej ulicy znajduje się samochód chcący jechać prosto. Tej nietypowej sytuacji nie regulują przepisy, w tym zasada prawej ręki. Jak więc powinni zachować się kierowcy?

    Wówczas każdy pojazd obecny na skrzyżowaniu ma po jego prawej stronie inne auto, któremu powinien ustąpić pierwszeństwa. O tym, kto pierwszy rozpocznie manewr, powinno zdecydować zachowanie jednego z kierowców wyrażone gestem o ustąpieniu pierwszeństwa (np. ruchem dłoni). Następnie, gdy jeden z samochodów opuści skrzyżowanie, zasada prawej ręki obowiązuje dla pozostałych pojazdów.

  2. Kto ma pierwszeństwo podczas cofania?

    Podczas cofania kierowca musi zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa wszystkim uczestnikom ruchu drogowego. Nie tylko pojazdom, lecz także pieszym czy rowerzystom.

  3. Kto ma pierwszeństwo z prawej strony?

    Na skrzyżowaniach równorzędnych bez oznakowania lub sygnalizacji, pierwszeństwo ma samochód nadjeżdżający z prawej strony. Natomiast zgodnie z art. 25 ust. 1 Ustawy Prawo o ruchu drogowym, jeśli chcesz skręcić w lewo, należy również przepuścić pojazd z naprzeciwka i chcący skręcić w prawo.

  4. Jakich pojazdów nie dotyczy zasada prawej ręki?

    Na skrzyżowaniach równorzędnych zasada prawej ręki nie ma zastosowania do pojazdów szynowych, Mają one pierwszeństwo bez względu na to, z której strony nadjeżdżają.

  5. Czy na drodze wewnętrznej obowiązuje reguła prawej ręki?

    Na drogach wewnętrznych (niepublicznych) zgodnie z prawem nie jesteś uczestnikiem ruchu drogowego. W efekcie nie obowiązuje na nich zasada prawej ręki (inaczej jest np. na parkingach oznaczonych znakiem D-52 jako strefy ruchu). Reguła prawej ręki zaczyna działać dopiero po przekroczeniu znaku D-47 („koniec drogi wewnętrznej”), gdy włączasz się do ruchu. Wówczas musisz zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa wszystkim uczestnikom ruchu, którzy znajdują się na drodze publicznej.