Wybierasz się w dłuższą podróż samochodem i planujesz trasę? Jeżeli będzie ona częściowo przebiegać przez autostradę A1, możesz się zastanawiać, czy autostrada A1 jest płatna. W 2023 r. w systemie poboru opłat wprowadzono sporo zmian. Sprawdź, kto i kiedy musi płacić za przejazd autostradą A1, a kto jest zwolniony z tego obowiązku.
- Na jakim odcinku autostrady A1 obowiązują opłaty?
- Darmowa autostrada A1 – dla kogo?
- Bezpłatna autostrada A1 – co trzeba zrobić, aby uniknąć opłaty?
- Kto musi zapłacić za przejazd autostradą A1?
- Ile kosztuje przejazd autostradą A1?
- Kiedy i jak można zapłacić za przejazd autostradą A1?
- Czy za pomoc drogową na autostradzie trzeba dodatkowo płacić?
- Co jeszcze warto wiedzieć o autostradzie A1?
Mimo że autostrad w Polsce nie ma wiele, to podnoszą one jakość podróżowania – dzięki nim można szybciej dotrzeć do celu podróży. Nie każdy kierowca jest jednak skłonny wybrać przejazd autostradą – niektórzy szukają dróg alternatywnych. Powodem są choćby koszty. Dobra wiadomość jest taka, że dziś część kierowców może podróżować bez ponoszenia opłat. Poznaj szczegóły.
Na jakim odcinku autostrady A1 obowiązują opłaty?
Za przejazd autostradą A1 trzeba zapłacić, podróżując z Gdańska (węzeł Rusocin) do Torunia (Punkt Poboru Opłat Nowa Wieś), czyli na odcinku koncesyjnym o długości 152 km. Pozostała część autostrady A1 jest zarządzana przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) i nie obowiązują na niej opłaty – z wyjątkiem fragmentów, na których działa system e-TOLL. Rejestracja w systemie e-TOLL jest obowiązkowa dla właścicieli pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej pojazdu lub zestawu pojazdów powyżej 3,5 tony.
Warto wiedzieć
Koncesję na finansowanie, projektowanie, budowę i eksploatację odcinka A1 od Gdańska do Torunia otrzymała spółka Gdańsk Transport Company (AmberOne). Koncesja wygasa w 2039 r.
Darmowa autostrada A1 – dla kogo?
Do bezpłatnego przejazdu całą długością autostrady A1 uprawnieni są kierujący samochodami osobowymi i motocyklami (kategoria 1 i 1a). Zmiany w tym zakresie weszły w życie we wrześniu 2023 r. I zostały one utrzymane również w 2024 r. – Ministerstwo Infrastruktury zdecydowało też, że darmowy przejazd będzie dotyczyć pojazdów samochodowych osobowych i motocykli.
Chociaż dla kierujących autami osobowymi i motocyklami brak opłat za przejazd autostradą A1 to świetna wiadomość, to w praktyce za takie rozwiązanie płacą wszyscy podatnicy. Dlaczego? AmberOne otrzymuje rekompensatę za brak możliwości pobierania opłat – jest ona wypłacana z budżetu państwa.
Bezpłatna autostrada A1 – co trzeba zrobić, aby uniknąć opłaty?
Jak można przeczytać na stronie internetowej AmberOne, zwolnienie z opłat nie oznacza otwartych bramek. W konsekwencji możliwość uzyskania bezpłatnego przejazdu nie jest tożsama z brakiem konieczności pobrania biletu. Przeciwnie – kierujący autem osobowym musi:
- Pobrać przy wjeździe na autostradę tzw. bilet zerowy uprawniający do jednorazowego przejazdu
- Okazać bilet inkasentowi przy zjeździe z autostrady – inkasent nie pobierze opłaty za przejazd
Mniej formalności czeka na użytkowników pojazdów samochodowych, którzy zarejestrują się w systemie AmberGO. Wówczas pobranie biletu jest zbędne – system płatności AmberGO pozwala na identyfikację numerów rejestracyjnych. Umożliwiają to kamery znajdujące się na bramkach. Dzięki temu można przejechać przez bramki bez konieczności zatrzymywania się.
Warto wiedzieć
Kto musi zapłacić za przejazd autostradą A1?
Możliwość darmowego przejazdu obejmuje konkretną grupę kierowców – za przejazd koncesyjnym odcinkiem autostrady A1 (Gdańsk-Toruń) wciąż muszą płacić kierowcy poruszający się pojazdami innymi niż samochody osobowe i motocykle. W punkcie poboru opłat zapłacić muszą kierujący pojazdami zaliczonymi do kategorii: 2, 2a, 3, 4 i 5. Są to choćby auta ciężarowe, autobusy, samochody osobowe z przyczepą i pojazdy specjalne pomocy drogowej.
Dla kogo przejazd autostradą A1 jest płatny:
- Kategoria 2 – pojazdy o dwóch osiach, z których przynajmniej na jednej zamocowano podwójne koła
- Kategoria 2a – pojazdy posiadające łącznie więcej niż dwie osie – bez podwójnych kół
- Kategoria 3 – pojazdy o trzech osiach, które posiadają podwójne koła na przynajmniej jednej osi
- Kategoria 4 – pojazdy o więcej niż trzech osiach, które posiadają podwójne koła na przynajmniej jednej osi
- Kategoria 5 – pozostałe pojazdy, a w szczególności pojazdy nienormatywne określone w przepisach Prawo o Ruchu Drogowym
Ile kosztuje przejazd autostradą A1?
Wysokość opłaty za przejazd koncesyjnym odcinkiem autostrady A1 jest uzależniona od dwóch czynników – kategorii pojazdu i długości przejechanego odcinka. W 2024 r. stawki za kilometr wynoszą 0,38 zł netto dla pojazdów kategorii 2, 2a, 3 i 4 oraz 1,60 zł netto dla pojazdów z kategorii 5. Aby wyliczyć koszt przejazdu, można skorzystać z kalkulatora opłat za autostradę A1 zamieszczonego na stronie internetowej AmberOne.
Przykład
Kiedy i jak można zapłacić za przejazd autostradą A1?
Za przejazd autostradą A1 płaci się w momencie zjazdu z trasy, gdyż pobór opłat odbywa się w systemie zamkniętym. Oznacza to, że kierowca pobiera bilet wjeżdżając na autostradę, a płatność ma miejsce tuż przed jej opuszczeniem. AmberOne dopuszcza różne formy płatności – opłatę uregulować można gotówką, kartą kredytową lub debetową, kartą flotową czy korzystając z płatności elektronicznych.
Formy płatności za przejazd autostradą A1:
- Gotówka – zapłacić można w PLN, EUR i USD, przy czym w przypadku walut obcych nie są akceptowane banknoty o nominale większym niż 100, a reszta jest wydawana w PLN
- Karty płatnicze – akceptowane są karty Visa, Maestro, Mastercard, Diners Club International i JCB
- Karty flotowe – inkasenci przyjmują karty Shell Flota, Routex, UTA, DKV, Flota, E100, Lotos Biznes, LogPay i EW EuroWag
- Płatności elektroniczne – opłatę można uregulować również poprzez automatyczny system płatności za przejazd autostradą AmberGO
Czy za pomoc drogową na autostradzie trzeba dodatkowo płacić?
Chociaż kierowcy samochodów osobowych bez przyczepy nie muszą płacić za przejazd autostradą A1, to mogą się oni zastanawiać, co w sytuacji np. rozładowania się akumulatora czy awarii. Czy w takim przypadku trzeba być gotowym na dodatkowe koszty? Niekoniecznie – wystarczy ubezpieczenie assistance. Chociaż zdarzenia zaistniałe na autostradzie są obsługiwane przez specjalne służby drogowe, to posiadanie assistance pozwala uniknąć kosztów. W jaki sposób?
Wypowiedź eksperta
Co jeszcze warto wiedzieć o autostradzie A1?
Autostrada A1 jest czasem określana jako „Autostrada Bursztynowa”. Nazwa ta nie jest przypadkowa, gdyż jej trasa w dużym stopniu pokrywa się z przebiegiem historycznego szlaku bursztynowego. Aktualnie to jedyna w Polsce autostrada o przebiegu południkowym. Łączy ona Trójmiasto z Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym i kończy się na granicy z Czechami w Gorzyczkach. Autostrada przebiega przez wiele dużych miast, w tym choćby Grudziądz, Toruń, Łódź, Częstochowę i Gliwice.
Budowa autostrady A1 została zaplanowana już w latach 60. ubiegłego wieku, a do realizacji jej pierwszego fragmentu przystąpiono pod koniec lat 70. ubiegłego wieku. Po ukończeniu prac, co miało miejsce w kwietniu 2023 r., autostrada ma 584 km długości. Jak można przeczytać na stronie internetowej GDDKiA, pokonanie trasy z Rusocina do Gorzyczek (ponad 560 km) zajmuje ok. 5 godzin – przy założeniu, że kierowca nie przekracza dopuszczalnej prędkości. Do podanego czasu została wliczona przerwa na odpoczynek.
Co warto wiedzieć
- Zgodnie z instrukcją otrzymaną z Ministerstwa Infrastruktury od 4 września 2023 r. kierujący samochodami osobowymi i motocyklami nie płacą za przejazd koncesyjnym odcinkiem autostrady A1 (Gdańsk-Toruń).
- Bezpłatny przejazd na odcinku Gdańsk-Toruń odbywa się na podstawie tzw. biletu zerowego. Bilet należy pobrać, wjeżdżając na autostradę.
- Pobranie i okazanie biletu nie dotyczy kierowców, którzy zarejestrowali się w systemie płatności AmberGO.
- Opłata za przejazd koncesyjnym fragmentem autostrady A1 zależy od kategorii pojazdu oraz pokonanego dystansu.
- Z zapowiedzi rządu wynika, że bezpłatny przejazd koncesyjnym odcinkiem autostrady A1 ma zostać utrzymany do momentu, gdy uda się kompleksowo rozwiązać sprawę opłat za przejazd autostradami.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o koszt przejazdu autostradą A1
Od kiedy przejazd autostradą A1 jest darmowy?
Od 4 września 2023 r. (od godziny 12) przejazd całą autostradą A1 (w tym odcinkiem koncesyjnym) jest bezpłatny. Za darmo autostradę A1 mogą jednak pokonać jedynie kierujący motocyklami i samochodami osobowymi (bez przyczepy) – kierowcy innych pojazdów muszą zapłacić za przejazd zgodnie z cennikiem dostępnym na stronie internetowej AmberOne.
Czy przejazd autostradą A1 będzie darmowy również w 2025 roku?
Ministerstwo Infrastruktury nie opublikowało jeszcze żadnego komunikatu, z którego wynikałoby, że w przyszłym roku zostanie utrzymany darmowy przejazd koncesyjnym odcinkiem autostrady A1 dla samochodów osobowych i motocykli. Jeżeli jednak uwzględnić wcześniejsze zapowiedzi rządu, można spodziewać się takiego scenariusza.
Czym jest MOP?
Miejsca obsługi podróżnych, czyli MOP-y, to znajdujące się tuż przy autostradzie miejsca, których celem jest poprawa jakości podróży. Na MOP-ach dostępne są stacje benzynowe, punkty ładowania aut elektrycznych, bankomaty, parkingi, restauracje, toalety, prysznice, sklepy czy nawet place zabaw dla dzieci. Na odcinku od Rusocina do Gorzyczek znajduje się 7 MOP-ów.
Czym jest system AmberGO?
System AmberGO to automatyczny system płatności za przejazdy. Kierowcy, którzy zainstalują w telefonie aplikację AmberGO i następnie zarejestrują się w systemie AmberGO, nie będą musieli zatrzymywać się na bramce i okazywać biletu. System AmberGO obsługuje nie tylko aplikacje płatnicze, ale również m.in. karty flotowe.
Jakie korzyści oferuje korzystanie z systemu AmberGO?
Korzystanie z systemu AmberGO zapewnia komfort podczas podróży autostradą A1 – bramki można pokonywać bez konieczności zatrzymywania się. Dzieje się tak dlatego, że płatność za przejazd odbywa się automatycznie – środki są pobierane z karty płatniczej, której dane kierowca podał w momencie rejestracji w systemie AmberGO.