Czy diesle otrzymają zakaz wjazdu do centrów polskich miast?

Jednak na razie to tylko założenia projektu nowelizacji ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, która nie weszła jeszcze w życie i nie wiadomo kiedy zostanie uchwalona. Co więcej, strefy czystego transportu mają być wprowadzone obowiązkowo jedynie w centrach miast powyżej 100 tys. mieszkańców, w których zostaną przekroczone dopuszczalne normy stężenia dwutlenku azotu NO2. Natomiast pozostałe gminy mogą, ale nie muszą wyznaczać stref.

W których miastach powstaną strefy czystego transportu?

Zgodnie z projektem o zmianie ustawy elektromobilności i paliwach alternatywnych z 10 listopada 2020 r., obowiązkowo strefy czystego transportu miałyby powstać w gminach powyżej 100 tys. mieszkańców, w których zostanie przekroczony dopuszczalny poziom średniorocznego stężenia dwutlenku azotu NO2, stwierdzonego przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Jeśli w mieście powyżej 100 tys. mieszkańców zanieczyszczenie nie będzie wyższe niż dozwolona norma, lokalne władze mogą, ale nie muszą tworzyć strefy. 

Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce, aby w pierwszej kolejności strefy czystego transportu powstały w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i Katowicach. Nowe przepisy miałyby wejść w życie do końca września 2021 r. Miasta mają mieć 12 miesięcy na stworzenie stref.

Obecnie jest w Polsce 37 miast powyżej 100 tys. mieszkańców. W 2019 r. Kraków wprowadził strefę czystego transportu w dzielnicy Kazimierz. Jednak po protestach lokalnych przedsiębiorców, jej działanie zostało bardzo ograniczone. Głównym powodem było wydanie zezwolenia na wjazd w godzinach 9-17 klientom tamtejszych firm. Obecnie w stolicy Małopolski strefa ma powstać w miejscu, w którym panuje największe zapylenie.

Jakie samochody będą mogły wjechać do stref czystego transportu?

Zgodnie z art. 39 ust. 1 projektu ustawy, do stref czystego transportu będą mogły bezpłatnie wjeżdżać pojazdy:

• elektryczne,
• napędzane wodorem,
• napędzane gazem ziemnym (CNG) z wyjątkiem strefy V (zielonej),
• autobusy niskoemisyjne,
• autobusy szkolne.

W pierwotnej wersji projektu ustawy, do stref czystego transportu mogłyby również wjeżdżać pojazdy z instalacją LPG. Jednak w lutym 2021 r. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zmieniło w tej kwestii zdanie. Resort uzasadnił, że tego typu samochodów jest na polskich drogach bardzo dużo, a wiele z nich to wieloletnie auta, które mogłyby się przyczynić do nadmiernej emisji spalin.

Poza tym, do stref czystego transportu będą mogły wjeżdżać następujące uprzywilejowane pojazdy:

• Policji, Inspekcji Transportu Drogowego, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, Krajowej Administracji Skarbowej, jednostek ochrony przeciwpożarowej, Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa oraz służb ratowniczych,
• używane we flocie obsługującej Kancelarię Prezesa Rady Ministrów,
• zarządów dróg i realizujące zadania na rzecz zarządców dróg,
• Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a także sił zbrojnych państw obcych, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak stanowi,
• urzędów morskich realizujących zadania w pasie technicznym i ochronnym wybrzeża oraz w portach i przystaniach morskich,
• posiadające odpowiednie oznaczenie, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne;
• specjalistyczne środki transportu sanitarnego, wykorzystywane przez zespoły ratownictwa medycznego oraz zespoły transportu sanitarnego.

Zakaz wjazdu dla diesla, benzyny i LPG?

Pierwotna wersja projektu nowelizacji ustawy z listopada zakładała, że po uiszczeniu dodatkowej opłaty, gminy będą mogły dopuścić do wjazdu do stref czystego transportu diesle, które spełniają co najmniej:

• normę Euro 4, w latach 2021 – 2025,
• normę Euro 5, w latach 2026 – 2030,
• normę Euro 6, w latach 2031 – 2035.

Jednak w trakcie konsultacji społecznych wprowadzono poprawki do projektu ustawy, w wyniku których strefy czystego transportu mają zostać podzielone na 5 rodzajów, dopuszczających do nich wjazd w zależności od spełnienia przez pojazdy norm emisji spalin. Do strefy V (zielonej), w ogóle nie będą mogły wjechać samochody spalinowe (diesle i benzynowe), a także z instalacją LPG i CNG. Natomiast bez żadnych ograniczeń będą mogły poruszać się po nich auta elektryczne i wodorowe oraz autobusy zeroemisyjne.

Pojazdy uprawnione do wjazdu do stref czystego transportu, mają być oznaczone specjalną nalepką na przedniej szybie. Właściciele aut elektrycznych, wodorowych i z instalacją CNG, będą musieli za nią zapłacić maksymalnie 5 zł. Opłata będzie pobierana przez gminę.

Jednocześnie zgodnie z projektem ustawy, gminy będą mogły zezwolić na wjazd do stref I, II, III i IV samochodom benzynowym oraz z instalacją LPG, a także dieslom do stref I-III spełniającym normy emisji spalin, po uiszczeniu dodatkowej opłaty. Jej wysokość nie może być wyższa, niż:

• 2,50 zł za godzinę w przypadku opłaty jednorazowej,
• 500 zł w przypadku opłaty abonamentowej.

Minimalna norma emisji spalin, które muszą spełniać pojazdy poruszające się po strefie:

Źródło: Projekt o zmianie ustawy elektromobilności i paliwach alternatywnych

Jednak właściciele diesli mogą czuć się pokrzywdzeni. Projekt ustawy dopuszcza po uiszczeniu dodatkowej opłaty, możliwość wjazdu do stref I-IV znacznie starszym samochodom benzynowym i z instalacją LPG. W strefie I różnica w wieku pojazdu na niekorzyść diesli wynosi 9 lat, w strefie II 10 lat, a w strefie III 8 lat. Natomiast do strefy IV auta zasilane olejem napędowym mają całkowity zakaz wjazdu.
 
Jednocześnie w proponowanej nowelizacji ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, mogą jeszcze zajść kolejne zmiany. Pierwotna wersja projektu umożliwiała wjazd do stref czystego transportu samochodom z instalacją LPG. Obecnie kontrowersje budzi dopuszczenie do poruszania się po nich aut zasilanych gazem ziemnym (CNG), więc być może one również zostaną objęte zakazem.

Jak rodzaj paliwa wpływa na cenę ubezpieczenia OC?

Rodzaj paliwa ma istotny wpływ na cenę ubezpieczenia OC. W pierwszym kwartale 2021 r. najmniej na obowiązkowe ubezpieczenie pojazdu musieli przeznaczyć właściciele samochodów elektrycznych (492 zł) – wynika z raportu RanKING, przygotowanego przez porównywarkę rankomat.pl. To o:

• 152 zł mniej niż właściciele aut z instalacją LPG, 
• 137 zł mniej niż właściciele diesli,
• 120 zł mniej niż właściciele hybryd,
• 104 zł mniej niż właściciele aut benzynowych.

– Duże znaczenie dla ceny polisy OC ma pojemność silnika i wiek pojazdu. Najczęściej samochody z instalacją LPG i diesle, dysponują większą mocą i są starsze niż auta elektryczne. To jedne z wielu czynników, które ubezpieczyciele mogą brać pod uwagę przy wyliczeniu wysokości składki – wyjaśnia Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Źródła: 

1. Projekt z 10 listopada 2020 r. o zmianie ustawy elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw:  https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12340506/12740132/12740133/dokument497057.pdf
2. Tabela norm emisji spalin w strefach czystego transportu: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12340506/12740132/12740133/dokument490911.pdf
3. Licznik elektromobilności: https://pspa.com.pl/tag/licznik-elektromobilnosci/