Ile ubezpieczyciel może wypłacić z OC sprawcy?

Każdy pojazd mechaniczny zarejestrowany w Polsce musi zostać objęty obowiązkową ochroną ubezpieczeniową. To nic innego jak polisa OC, która zadziała gdy jako właściciel ubezpieczonego pojazdu doprowadzisz do szkody. Zamiast pokrywać koszty jej likwidacji z własnej kieszeni, będziesz mógł liczyć na to, że pokryje je Twój ubezpieczyciel. W praktyce będzie to właśnie wypłata odszkodowania z OC sprawcy wypadku.

Kwota świadczenia będzie uzależniona od rozmiaru powstałych szkód. Maksymalne kwoty są regulowane ustawowo, a w praktyce każdą szkodę wycenia się według określonych kryteriów. Niezależnie od wysokości zadośćuczynienia, do zgłoszenia szkody do decyzji ubezpieczyciela o przyznaniu odszkodowania wiedzie formalna ścieżka.

Znajdziesz tu wszystko co musisz wiedzieć, gdy starasz się o przyznanie i wypłatę odszkodowanie z ubezpieczenia sprawcy.

Czym jest wypłata z OC sprawcy wypadku?

Odszkodowanie z OC sprawcy szkody to w praktyce albo wypłata środków stanowiących równowartość kosztów jej likwidacji, albo decyzja o pokryciu ich bezpośrednio, np. w zakładzie mechanicznym, do którego trafił uszkodzony samochód. Co ważne, przypadki wypłaty odszkodowanie nie zawsze muszą dotyczyć naprawy pojazdu. 

W ramach polisy OC towarzystwo może wypłacić odszkodowanie np. w ramach:

• pokrycia kosztów leczenia, gdy poszkodowani ponieśli uszczerbek na zdrowiu,
• pokrycia kosztów ich późniejszej rehabilitacji,
• zadośćuczynienia, gdy poszkodowany w wyniku zdarzenia nie może podjąć pracy zarobkowej,
• zwrotu za koszty poniesione w związku z pogrzebem osób zmarłych w wyniku zdarzenia.

Zakres ubezpieczenia OC szczegółowo definiuje Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych i żaden z zakładów ubezpieczeń nie ma prawa go modyfikować.

Zobacz też: Ubezpieczenie na wypadek uszkodzenia ciała

Jakie są sumy gwarancyjne ubezpieczenia OC?

W przypadku ubezpieczenia OC sprawcy wypadku lub kolizji drogowej firma ubezpieczeniowa odpowiada do maksymalnej wysokości tzw. sumy gwarancyjnej, której wysokość jest określona w art. 36 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

W wyniku decyzji Komisji Europejskiej sumy gwarancyjne zmieniały się na przestrzeni lat wielokrotnie. W 2024 roku rząd zadecydował o dostosowaniu się Polski do realiów obowiązujących w Unii i kolejnym podniesieniu kwot, do jakich za szkody mają odpowiadać ubezpieczyciele.

Obecnie każda osoba z wykupionym OC jest chroniona przez swój zakład: 

• do 5 210 000 euro w przypadku szkód na osobie,
• do 1 050 000 euro w przypadku szkód w mieniu.

Po wejściu w życie zaaprobowanych zmian te kwoty zmienią się następująco:

• 6 450 000 euro w przypadku szkód na osobie,
• 1 300 000 euro w przypadku szkód w mieniu.

Czy te zmiany wpływają na ceny polis OC? Na ten temat wypowiedziała się Monika Chłopik, przedstawicielka Polskiej Izby Ubezpieczeń.

Przypomnijmy jeszcze, jak zmieniały się sumy gwarancyjne ubezpieczenia OC na przestrzeni ostatnich lat.

W odniesieniu do państw, które nie przyjęły euro, kwoty te będą przeliczane na walutę krajową. W rezultacie po przeliczeniu na złotówki sumy gwarancyjne będą wynosić:

• 29 876 400 zł w przypadku szkód osobowych,
• 6 021 600 zł w przypadku szkód w mieniu.

Informacja o aktualnych sumach gwarancyjnych zawsze jest dostępna przy zakupie ubezpieczenia OC. Jeśli zdecydujesz się na znalezienie polisy w kalkulatorze OC i AC, znajdziesz ją zawsze w zakładce konkretnej oferty:

Jak OC sprawcy chroni poszkodowanych w wypadkach i kolizjach drogowych?

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC) posiadaczy pojazdów mechanicznych jest obowiązkowe. Wynika to z Ustawy. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Art. 34 tego aktu wskazuje na obowiązek wypłaty odszkodowania, jeżeli kierujący pojazdem jest sprawcą uszkodzenia mienia lub uszczerbku na zdrowiu, a w tragicznym przypadku śmierci.

W tym samym miejscu ustawy możemy znaleźć informację o tym, w jakich sytuacjach ubezpieczyciel pozytywnie może rozpatrzeć wniosek o odszkodowanie.

Ustawa przewiduje też wypłatę odszkodowania, gdy szkoda została spowodowana przez sprawcę, który nie miał ważnego ubezpieczenia OC. Można je uzyskać z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG), który następnie będzie żądał zwrotu wypłaconej kwoty od sprawcy.

Zobacz więcej: Regres ubezpieczeniowy - co to jest i jak działa?

Za co przysługuje odszkodowanie z OC sprawcy?

Poszkodowanemu z ubezpieczenia OC sprawcy przysługuje szereg świadczeń. O odszkodowaniu można mówić m.in., gdy doszło do szkody majątkowej. Kwestię odszkodowania reguluje art. 363. § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym przedmiot szkody powinien wrócić do stanu sprzed zdarzenia. W praktyce oznacza to m.in. naprawę zniszczonego mienia i pokrycie kosztów wynajmu auta zastępczego.

Możliwe są dwie metody likwidacji szkody majątkowej:

1. Naprawienie szkody przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniędzy. To tzw. rozliczenie kosztorysowe (gotówkowe). Kwota tytułem odszkodowania zostanie ustalona na podstawie wyceny dokonanej przez rzeczoznawcę.
2. Przez przywrócenie stanu poprzedniego. Jeżeli w wyniku kolizji drogowej Twoje auto zostało uszkodzone, możesz żądać jego naprawy, chyba że będzie to niemożliwe ze względów technologicznych. Wówczas pozostaje jedynie opcja pierwsza.

Na czym polega metoda kosztorysowa likwidacji szkody z OC sprawcy?

W ramach metody kosztorysowej ubezpieczyciel wypłaci Ci odszkodowanie, którego kwota powinna wystarczyć na pokrycie kosztów naprawy samochodu. W zależności od modelu przyjętego przez ubezpieczyciela wycena szkód odbywa się:

• podczas oględzin samochodu osoby poszkodowanej przez rzeczoznawcę – firma na wypłatę odszkodowania ma 30 dni od dnia zgłoszenia kolizji, natomiast rzeczoznawca z ramienia ubezpieczyciela dokonuje oględzin najczęściej w ciągu pierwszych 7 dni od daty powiadomienia zakładu ubezpieczeń,
• na odległość – poszkodowany wykonuje zdjęcia uszkodzonego pojazdu i następnie przesyła je do firmy ubezpieczeniowej, przy czym rozwiązanie to stosowane jest w przypadku niewielkich szkód.

Kolejny krok wykonuje firma ubezpieczeniowa – proponuje ona kwotę odszkodowania. Możesz ją zaakceptować, ale nie musisz. Jeżeli jednak masz pewność, że wypłacone świadczenie wystarczy na naprawę samochodu, warto skorzystać z takiej opcji.

Zaproponowana przez ubezpieczyciela kwota jest zbyt niska? Zastanawiasz się, co jest powodem? Ma to związek z wyceną kosztów części zamiennych i stawki za roboczogodzinę.

Wycena części zamiennych

Co do zasady firma ubezpieczeniowa nie powinna w kosztorysie uwzględniać części nieoryginalnych. W praktyce jednak często tak się dzieje. Powodem jest koszt takich części (są one tańsze niż oryginalne) i ich duża dostępność. Ubezpieczyciele przyjmują też, że nie każdy poszkodowany pojedzie naprawiać auto do autoryzowanej stacji obsługi i zażąda części z logo producenta.

Równie często źródłem wątpliwości są potrącenia amortyzacyjne. Firmy ubezpieczeniowe nie powinny ich stosować – wartość handlowa auta, które brało udział w kolizji, jest niższa niż samochodu o zbliżonych parametrach, który nigdy nie uczestniczył w stłuczce.

Wycena stawki za roboczogodzinę

Odrębnym zagadnieniem są stawki za roboczogodzinę warsztatu. Ubezpieczyciele najczęściej stosują uśrednione stawki warsztatów nieautoryzowanych z danego regionu Polski. Inne ceny obowiązują bowiem w Warszawie, a inne na Podkarpaciu. Możesz spierać się z firmą ubezpieczeniową, że ciężko znaleźć mechanika, który zaoferuje naprawę w cenie z kosztorysu, ale dopóki nie przedstawisz dowodu, ubezpieczyciel nie zmieni stanowiska.

Co wyróżnia bezgotówkową likwidację szkody z OC sprawcy?

Zamiast korzystać z opisanej powyżej metody kosztorysowej, możesz zlikwidować szkodę z OC sprawcy w wariancie bezgotówkowym. Ta metoda jest przede wszystkim wygodna – odstawiasz auto do warsztatu i odbierasz je, gdy będzie gotowe do jazdy. Rozliczenie między warsztatem a ubezpieczycielem odbywa się bez Twojego udziału.

Jak przebiega bezgotówkowa likwidacja szkody z OC sprawy krok po kroku?

1. Wybierasz warsztat, który naprawi samochód. Może być on zarówno autoryzowany, jak i nieautoryzowany, najlepiej w pobliżu Twojego miejsca zamieszkania.
2. Podpisujesz upoważnienie dla warsztatu – wyrażasz zgodę na przekazanie kwoty odszkodowania na rzecz serwisu.
3. W warsztacie okazujesz kosztorys sporządzony przez ubezpieczyciela. Jeżeli zaproponowana kwota jest zbyt niska, pracownik warsztatu kontaktuje się z firmą ubezpieczeniową.
4. Ubezpieczyciel przesyła kwotę wynikającą z kosztorysu do wybranego przez Ciebie serwisu.
5. Warsztat naprawia samochód oraz przesyła fakturę do ubezpieczyciela, żeby uzupełnił on odszkodowanie o różnicę wynikającą z kosztorysu i faktury.
6. Odbierasz sprawny samochód. Ewentualne negocjacje między serwisem a firmą ubezpieczeniową odbywają się bez Twojego udziału.

Jaką wybrać metodę likwidacji szkody z OC sprawcy?

W przypadku szkody częściowej wybór sposobu likwidacji szkody należy do Ciebie – firma ubezpieczeniowa nie może Ci narzucić konkretnego rozwiązania. Którą opcję zatem wybrać?

Mając drogi lub niedawno zakupiony pojazd, warto skorzystać z naprawy bezgotówkowej w ASO. Masz wtedy pewność, że Twój samochód jest w dobrych rękach i naprawa zostanie przeprowadzona przy użyciu oryginalnych części.

Wypowiedź eksperta

Wariant bezgotówkowy jest również dobry dla osób, które nie chcą osobiście negocjować wysokości odszkodowania z towarzystwem. Dzięki temu wszelkie formalności związane z naprawą samochodu pozostają w gestii warsztatu i ubezpieczyciela. Z kolei metoda kosztorysowa może być dobrym rozwiązaniem dla właścicieli starszych pojazdów, którzy mają zaufanego mechanika lub są w stanie samodzielnie naprawić uszkodzone auto.

Stefania Stuglik, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Jak ustalana jest wysokość odszkodowania przy szkodzie całkowitej?

Od szkody częściowej, w likwidacji której zastosowanie ma metoda kosztorysowa lub serwisowa, odróżnić należy szkodę całkowitą. Firmy ubezpieczeniowe orzekają o szkodzie całkowitej wówczas, gdy samochód nie nadaje się do naprawy lub gdy wartość naprawy przekroczyłaby jego wartość.

Jak firmy ubezpieczeniowe ustalają kwotę odszkodowania, jeżeli dojdzie do szkody całkowitej? Aby określić wysokość odszkodowania, konieczne jest:

• ustalenie wartości samochodu przed powstaniem szkody,
• ustalenie wartości wraku.

Jeżeli w Twojej sprawie ubezpieczyciel orzekł o szkodzie całkowitej, to odszkodowanie powinno stanowić różnicę między wartością samochodu przed powstaniem szkody a wartością jego pozostałości, czyli wraku.

Aby ustalić wartość samochodu i wraku, firmy ubezpieczeniowe – analogicznie jak w przypadku szkody częściowej – posługują się wspomnianymi już katalogami Audatex lub EurotaxGlass’s. Niestety, często zdarza się, że wartość wraku zostaje zawyżona. W tej sytuacji poszkodowany powinien zwrócić się do ubezpieczyciela z zapytaniem, gdzie – po wskazanej przez niego cenie – może sprzedać wrak.

Ile jest czasu na zgłoszenie szkody z OC sprawcy?

Zgodnie z przepisami szkodę z OC sprawcy należy zgłosić w ciągu 3 lat od daty zdarzenia. Wyjątkiem są szkody spowodowane w wyniku występku lub przestępstwa. Na zgłoszenie takich roszczeń masz 20 lat.

Warto jednak, abyś zgłosił szkodę z OC sprawcy jak najszybciej. Wówczas ubezpieczyciel nie będzie mógł np. zarzucić Ci, że szkoda powiększyła swoje rozmiary poprzez Twoje zaniechanie i odłożenie wystąpienia o jej likwidację na później.

Jak zgłosić szkodę z OC sprawcy?

Szkodę z OC sprawcy kolizji lub wypadku drogowego możesz zgłosić telefonicznie (dzwoniąc na infolinię ubezpieczyciela) lub przez Internet (wypełniając formularz online). Możesz także wysłać papierowy formularz i załączniki pocztą, jednak to wydłuży proces likwidacji szkody.

Najprościej jest skorzystać z formularza online, za pośrednictwem którego można od razu dołączyć:

• zdjęcia uszkodzeń pojazdu oraz notatkę policyjną lub oświadczenie o zdarzeniu drogowym,
• numer konta,
• dowód rejestracyjny.

Po otrzymaniu zgłoszenia ubezpieczyciel podejmie decyzję o zakresie odpowiedzialności sprawcy za zaistniałą szkodę.

Przygotowaliśmy na ten temat osobny poradnik! Jak i kiedy zgłosić szkodę z OC?

Ile czasu ma ubezpieczyciel na wypłatę odszkodowania z OC sprawcy?

W ciągu 30 dni od momentu zgłoszenia szkody ubezpieczyciel powinien wypłacić świadczenie z OC sprawcy. Ten termin może się jednak wydłużyć, gdy ustalenie zakresu odpowiedzialności towarzystwa nie jest możliwe. Wówczas odszkodowanie powinno zostać wypłacone w ciągu 14 dni od dnia, w którym okoliczności zdarzenia zostaną wyjaśnione, ale nie później niż w ciągu 90 dni od daty wpłynięcia wniosku o likwidację szkody.

Termin likwidacji szkody może się również zmienić, jeżeli ustalenie zakresu odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego lub kwoty odszkodowania zależy od wyroku sądu w toczącym się postępowaniu cywilnym albo karnym.

Co zrobić, jeżeli nie zgadzasz się z decyzją ubezpieczyciela?

Jeżeli ubezpieczyciel proponuje Ci kwotę odszkodowania z OC sprawcy, która nie pokryje kosztów naprawy samochodu, możesz się odwołać od jego decyzji. Warto wówczas skorzystać z wyceny wykonanej przez ASO lub rzeczoznawcę, aby uargumentować swoje stanowisko.

Gdy mimo tego ubezpieczyciel nie zmieni zdania, możesz zwrócić się o bezpłatną interwencję do Rzecznika Finansowego. W ostateczności możesz wystąpić na drogę sądową.