Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych określa tzw. sumy gwarancyjne w polisach komunikacyjnych. Oznacza to, że maksymalna kwota zadośćuczynienia wypłaconego z OC sprawcy w przypadku szkód osobowych nie może przekroczyć 5 210 000 euro, a odszkodowania w ramach szkód majątkowych 1 050 000 euro.

Każdy zarejestrowany w Polsce pojazd mechaniczny musi mieć wykupioną ważną polisę OC. Dzięki niej w razie wypadku lub kolizji drogowej ubezpieczyciel wypłaci osobom poszkodowanym odszkodowanie bądź zadośćuczynienie z OC sprawcy. Kwota świadczenia będzie uzależniona od rozmiaru powstałych szkód.

Znajdź OC już od 333zł!
Bez wychodzenia z domu

  • Ceny OC w 3 minuty
  • Oferty 19 towarzystw ubezpieczeniowych
  • Pomoc 200 agentów

Jakie są sumy gwarancyjne ubezpieczenia OC?

W przypadku ubezpieczenia OC sprawcy wypadku lub kolizji drogowej firma ubezpieczeniowa odpowiada do maksymalnej wysokości tzw. sumy gwarancyjnej, której wysokość jest określona w art. 36 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. W wyniku decyzji Komisji Europejskiej sumy gwarancyjne zmieniały się na przestrzeni lat wielokrotnie.

Jak zmieniały się sumy gwarancyjne ubezpieczenia OC?

Okres obowiązywaniaSuma gwarancyjna dla szkód osobowychSuma gwarancyjna dla szkód w mieniu
Do 10 grudnia 2009 r.1 500 000 euro300 000 euro
Od 11 grudnia 2009 r.2 500 000 euro500 000 euro
Od 11 czerwca 2012 r.5 000 000 euro1 000 000 euro
Od 1 stycznia 2019 r.5 210 000 euro1 050 000 euro
*Opracowanie własne rankomat.pl.

Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt zmiany ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjny i Polski Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Wiadomo już, że w najbliższym czasie sumy gwarancyjne zostaną podniesione do kwot 6 450 000 euro w przypadku szkód na osobie i 1 300 000 euro w przypadku szkód w mieniu.

Jednocześnie w odniesieniu do państw, które nie przyjęły euro, kwoty te będą przeliczane na walutę krajową. W rezultacie po przeliczeniu na złotówki sumy gwarancyjne będą wynosić 29 876 400 zł w przypadku szkód osobowych i 6 021 600 zł w przypadku szkód w mieniu.

Jak OC sprawcy chroni poszkodowanych w wypadkach i kolizjach drogowych?

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC) posiadaczy pojazdów mechanicznych jest obowiązkowe. Wynika to z ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Art. 34 tej ustawy wskazuje na obowiązek wypłaty odszkodowania, jeżeli kierujący pojazdem jest sprawcą uszkodzenia mienia lub uszczerbku na zdrowiu, a w tragicznym przypadku śmierci.

1. Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

2. Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu mechanicznego uważa się również szkodę powstałą podczas i w związku z: 1) wsiadaniem do pojazdu mechanicznego lub wysiadaniem z niego; 2) bezpośrednim załadowywaniem lub rozładowywaniem pojazdu mechanicznego; 3) zatrzymaniem lub postojem pojazdu mechanicznego.

Ustawa przewiduje też wypłatę odszkodowania, gdy szkoda została spowodowana przez sprawcę, który nie miał ważnego ubezpieczenia OC. Można je uzyskać z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG), który następnie będzie żądał zwrotu wypłaconej kwoty od sprawcy.

Za co przysługuje odszkodowanie z OC sprawcy?

Poszkodowanemu z ubezpieczenia OC sprawcy przysługuje szereg świadczeń. O odszkodowaniu można mówić m.in., gdy doszło do szkody majątkowej. Kwestię odszkodowania reguluje art. 363. § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym przedmiot szkody powinien wrócić do stanu sprzed zdarzenia. W praktyce oznacza to m.in. naprawę zniszczonego mienia i pokrycie kosztów wynajmu auta zastępczego.

Dostępne są dwie metody likwidacji szkody majątkowej:

1. Naprawienie szkody przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniędzy. To tzw. rozliczenie kosztorysowe (gotówkowe). Kwota tytułem odszkodowania zostanie ustalona na podstawie wyceny dokonanej przez rzeczoznawcę.

2. Przez przywrócenie stanu poprzedniego. Jeżeli w wyniku kolizji drogowej Twoje auto zostało uszkodzone, możesz żądać jego naprawy, chyba że będzie to niemożliwe ze względów technologicznych. Wówczas pozostaje jedynie opcja pierwsza.

Wytyczne dotyczące likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych przygotowane przez Komisję Nadzoru Finansowego precyzują, że likwidując szkodę metodą zarówno serwisową, jak i kosztorysową, firma ubezpieczeniowa powinna przyjmować te same ceny części zamiennych i stawki za roboczogodzinę.

Na czym polega metoda kosztorysowa likwidacji szkody z OC sprawcy?

W ramach metody kosztorysowej ubezpieczyciel wypłaci Ci odszkodowanie, którego kwota powinna wystarczyć na pokrycie kosztów naprawy samochodu. W zależności od modelu przyjętego przez ubezpieczyciela wycena szkód odbywa się:

  • podczas oględzin samochodu osoby poszkodowanej przez rzeczoznawcę – firma na wypłatę odszkodowania ma 30 dni od dnia zgłoszenia kolizji, natomiast rzeczoznawca z ramienia ubezpieczyciela dokonuje oględzin najczęściej w ciągu pierwszych 7 dni od daty powiadomienia zakładu ubezpieczeń,
  • na odległość – poszkodowany wykonuje zdjęcia uszkodzonego pojazdu i następnie przesyła je do firmy ubezpieczeniowej, przy czym rozwiązanie to stosowane jest w przypadku niewielkich szkód.

Kolejny krok wykonuje firma ubezpieczeniowa – proponuje ona kwotę odszkodowania. Możesz ją zaakceptować, ale nie musisz. Jeżeli jednak masz pewność, że wypłacone świadczenie wystarczy na naprawę samochodu, warto skorzystać z takiej opcji.

Zaproponowana przez ubezpieczyciela kwota jest zbyt niska? Zastanawiasz się, co jest powodem? Ma to związek z wyceną kosztów części zamiennych i stawki za roboczogodzinę.

Firmy ubezpieczeniowe wyceniają naprawę pojazdu najczęściej na podstawie katalogów Audatex lub EurotaxGlass’s, w których można znaleźć dane o minimalnych i maksymalnych cenach części zamiennych, a także kosztach roboczogodzin w zależności od regionu.

Wycena części zamiennych

Co do zasady firma ubezpieczeniowa nie powinna w kosztorysie uwzględniać części nieoryginalnych. W praktyce jednak często tak się dzieje. Powodem jest koszt takich części (są one tańsze niż oryginalne) i ich duża dostępność. Ubezpieczyciele przyjmują też, że nie każdy poszkodowany pojedzie naprawiać auto do autoryzowanej stacji obsługi i zażąda części z logo producenta.

Równie często źródłem wątpliwości są potrącenia amortyzacyjne. Firmy ubezpieczeniowe nie powinny ich stosować – wartość handlowa auta, które brało udział w kolizji, jest niższa niż samochodu o zbliżonych parametrach, który nigdy nie uczestniczył w stłuczce.

Przykład:Pan Jan zgłosił szkodę ubezpieczycielowi sprawcy. Po zapoznaniu się z kosztorysem uznał on, że firma dokonała amortyzacji części w wysokości 30 proc., ale w żaden sposób nie uzasadniła swojego stanowiska. W związku z tym mężczyzna nie zgodził się z kosztorysem, w odpowiedzi na co ubezpieczyciel skorygował dokument.

Wycena stawki za roboczogodzinę

Odrębnym zagadnieniem są stawki za roboczogodzinę warsztatu. Ubezpieczyciele najczęściej stosują uśrednione stawki warsztatów nieautoryzowanych z danego regionu Polski. Inne ceny obowiązują bowiem w Warszawie, a inne na Podkarpaciu. Możesz spierać się z firmą ubezpieczeniową, że ciężko znaleźć mechanika, który zaoferuje naprawę w cenie z kosztorysu, ale dopóki nie przedstawisz dowodu, ubezpieczyciel nie zmieni stanowiska.

Przykład:Pani Anna została poszkodowana w kolizji. Jako sposób likwidacji szkody wybrała metodę kosztorysową. Według ubezpieczyciela naprawa uszkodzeń będzie kosztować 1800 zł, przy założeniu, że stawka za roboczogodzinę usług blacharskich i lakierniczych wyniesie 40 zł. Po otrzymaniu tej informacji kobieta skontaktowała się z okolicznymi warsztatami, ale żaden nie zgodził się naprawić auta w podanej cenie. W związku z tym pani Anna złożyła odwołanie, wskazując w nim, że wycena jest nieadekwatna do cen rynkowych.

Co wyróżnia bezgotówkową likwidację szkody z OC sprawcy?

Zamiast korzystać z opisanej powyżej metody kosztorysowej, możesz zlikwidować szkodę z OC sprawcy w wariancie bezgotówkowym. Ta metoda jest przede wszystkim wygodna – odstawiasz auto do warsztatu i odbierasz je, gdy będzie gotowe do jazdy. Rozliczenie między warsztatem a ubezpieczycielem odbywa się bez Twojego udziału.

Bezgotówkowa likwidacja szkody z OC sprawy krok po kroku:

  1. Wybierasz warsztat, który naprawi samochód. Może być on zarówno autoryzowany, jak i nieautoryzowany, najlepiej w pobliżu Twojego miejsca zamieszkania.
  2. Podpisujesz upoważnienie dla warsztatu – wyrażasz zgodę na przekazanie kwoty odszkodowania na rzecz serwisu.
  3. W warsztacie okazujesz kosztorys sporządzony przez ubezpieczyciela. Jeżeli zaproponowana kwota jest zbyt niska, pracownik warsztatu kontaktuje się z firmą ubezpieczeniową.
  4. Ubezpieczyciel przesyła kwotę wynikającą z kosztorysu do wybranego przez Ciebie serwisu.
  5. Warsztat naprawia samochód oraz przesyła fakturę do ubezpieczyciela, żeby uzupełnił on odszkodowanie o różnicę wynikającą z kosztorysu i faktury.
  6. Odbierasz sprawny samochód. Ewentualne negocjacje między serwisem a firmą ubezpieczeniową odbywają się bez Twojego udziału.

Jaką wybrać metodę likwidacji szkody z OC sprawcy?

W przypadku szkody częściowej wybór sposobu likwidacji szkody należy do Ciebie – firma ubezpieczeniowa nie może Ci narzucić konkretnego rozwiązania. Którą opcję zatem wybrać?

Posiadając drogi lub niedawno zakupiony pojazd, warto skorzystać z naprawy bezgotówkowej w ASO. Masz wtedy pewność, że Twój samochód jest w dobrych rękach i naprawa zostanie przeprowadzona przy użyciu oryginalnych części.

Wariant bezgotówkowy jest również dobry dla osób, które nie chcą osobiście negocjować wysokości odszkodowania z towarzystwem. Dzięki temu wszelkie formalności związane z naprawą samochodu pozostają w gestii warsztatu i ubezpieczyciela. Z kolei metoda kosztorysowa może być dobrym rozwiązaniem dla właścicieli starszych pojazdów, którzy mają zaufanego mechanika lub są w stanie samodzielnie naprawić uszkodzone auto

Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.plKamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl

Jak ustalana jest wysokość odszkodowania przy szkodzie całkowitej?

Od szkody częściowej, w likwidacji której zastosowanie ma metoda kosztorysowa lub serwisowa, odróżnić należy szkodę całkowitą. Firmy ubezpieczeniowe orzekają o szkodzie całkowitej wówczas, gdy samochód nie nadaje się do naprawy lub gdy wartość naprawy przekroczyłaby jego wartość.

Jak firmy ubezpieczeniowe ustalają kwotę odszkodowania, jeżeli dojdzie do szkody całkowitej? Aby określić wysokość odszkodowania, konieczne jest:

  • ustalenie wartości samochodu przed powstaniem szkody,
  • ustalenie wartości wraku.

Jeżeli w Twojej sprawie ubezpieczyciel orzekł o szkodzie całkowitej, to odszkodowanie powinno stanowić różnicę między wartością samochodu przed powstaniem szkody a wartością jego pozostałości, czyli wraku.

Aby ustalić wartość samochodu i wraku, firmy ubezpieczeniowe – analogicznie jak w przypadku szkody częściowej – posługują się wspomnianymi już katalogami Audatex lub EurotaxGlass’s. Niestety, często zdarza się, że wartość wraku zostaje zawyżona. W tej sytuacji poszkodowany powinien zwrócić się do ubezpieczyciela z zapytaniem, gdzie – po wskazanej przez niego cenie – może sprzedać wrak.

Przykład:Poszkodowany w wypadku pan Andrzej zwrócił się do ubezpieczyciela o zlikwidowanie szkody. Firma ubezpieczeniowa ustaliła, że wartość auta przed zdarzeniem wynosiła 12 000 zł, z kolei koszty jego naprawy zostały określone na kwotę 14 700 zł. W związku z tym ubezpieczyciel orzekł szkodę całkowitą i wypłacił mężczyźnie 7 000 zł, argumentując, że 5000 zł wart jest wrak. Gdy pan Andrzej nie mógł znaleźć kupca na pozostałość pojazdu, ubezpieczyciel skorygował wycenę. Ostatecznie wrak został sprzedany za 3700 zł, a firma wypłaciła różnicę, tj. 1300 zł.

Ile jest czasu na zgłoszenie szkody z OC sprawcy?

Zgodnie z przepisami szkodę z OC sprawcy należy zgłosić w ciągu 3 lat od daty zdarzenia. Wyjątkiem są szkody spowodowane w wyniku występku lub przestępstwa. Na zgłoszenie takich roszczeń masz 20 lat.

Warto jednak, abyś zgłosił szkodę z OC sprawcy jak najszybciej. Wówczas ubezpieczyciel nie będzie mógł np. zarzucić Ci, że szkoda powiększyła swoje rozmiary poprzez Twoje zaniechanie i odłożenie wystąpienia o jej likwidację na później.

Jak zgłosić szkodę z OC sprawcy?

Szkodę z OC sprawcy kolizji lub wypadku drogowego możesz zgłosić telefonicznie (dzwoniąc na infolinię ubezpieczyciela) lub przez internet (wypełniając formularz online). Możesz także wysłać papierowy formularz i załączniki pocztą, jednak to wydłuży proces likwidacji szkody.

Najprościej jest skorzystać z formularza online, za pośrednictwem którego można od razu dołączyć zdjęcia uszkodzeń pojazdu oraz notatkę policyjną lub oświadczenie o zdarzeniu drogowym, numer konta, czy dowód rejestracyjny. Po otrzymaniu zgłoszenia ubezpieczyciel podejmie decyzję o zakresie odpowiedzialności sprawcy za zaistniałą szkodę.

Ile czasu ma ubezpieczyciel na wypłatę odszkodowania z OC sprawcy?

W ciągu 30 dni od momentu zgłoszenia szkody ubezpieczyciel powinien wypłacić świadczenie z OC sprawcy. Jednak ten termin może się przedłużyć, gdy ustalenie zakresu odpowiedzialności towarzystwa nie jest możliwe. Wówczas odszkodowanie powinno zostać wypłacone w ciągu 14 dni od dnia, w którym okoliczności zdarzenia zostaną wyjaśnione, ale nie później niż w ciągu 90 dni od daty wpłynięcia wniosku o likwidację szkody.

Termin likwidacji szkody może się również zmienić, jeżeli ustalenie zakresu odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego lub kwoty odszkodowania zależy od wyroku sądu w toczącym się postępowaniu cywilnym albo karnym.

Co zrobić, jeżeli nie zgadzasz się z decyzją ubezpieczyciela?

Jeżeli ubezpieczyciel proponuje Ci kwotę odszkodowania z OC sprawcy, która nie pokryje kosztów naprawy samochodu, możesz się odwołać od jego decyzji. Warto wówczas skorzystać z wyceny wykonanej przez ASO lub rzeczoznawcę, aby uargumentować swoje stanowisko.

Gdy mimo tego ubezpieczyciel nie zmieni zdania, możesz zwrócić się o bezpłatną interwencję do Rzecznika Finansowego. W ostateczności możesz wystąpić na drogę sądową.

Co warto wiedzieć?

  • Maksymalna suma gwarancyjna w OC w przypadku szkód na osobie wynosi 5 210 000 euro.
  • Maksymalna suma gwarancyjna w OC w przypadku szkód w mieniu wynosi 1 050 000 euro.
  • Już wkrótce sumy gwarancyjne zostaną podniesione – będą wynosić 29 876 400 zł w przypadku szkód osobowych i 6 021 600 zł w przypadku szkód w mieniu.
  • Szkodę należy zgłosić ubezpieczycielowi w ciągu 3 lat od daty zdarzenia.
  • Standardowo ubezpieczyciel ma 30 dni na podjęcie decyzji o pokryciu świadczeń lub odmowie wypłaty odszkodowania.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o wypłatę z OC sprawcy

  1. Czym różni się odszkodowanie od zadośćuczynienia z OC sprawcy?

    Odszkodowanie i zadośćuczynienie to dwa różne pojęcia. Ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie z OC sprawcy w razie wystąpienia szkód majątkowych, czyli np. uszkodzenia samochodu. Natomiast zadośćuczynienie to pieniężna rekompensata za doznane w wypadku drogowym szkody osobowe, np. jednorazowe świadczenie za doznaną krzywdę i cierpienie fizyczne oraz psychiczne.

  2. Czy można negocjować kwotę odszkodowania z OC sprawcy?

    Tak, jak najbardziej. Nie musisz zgodzić się z propozycją ubezpieczyciela, który będzie chciał maksymalnie obniżyć koszty naprawy auta. Jeżeli masz nowy samochód, możesz domagać się naprawy w ASO.

  3. Czy otrzymam odszkodowanie, gdy sprawca nie ma ważnego OC?

    Tak. Jeżeli sprawca nie ma ważnego OC, szkoda zostanie zlikwidowana ze środków UFG. Następnie Fundusz wystąpi o ich zwrot do osoby, która spowodowała wypadek lub kolizję. Jeżeli tożsamość sprawcy nie jest znana, to UFG wypłaca odszkodowanie za szkody na:

    • osobie – gdy szkoda została wyrządzona w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza lub kierującego pojazdem, którego tożsamości nie ustalono,
    • mieniu – tylko wówczas, gdy u któregokolwiek uczestnika zdarzenia nastąpiła śmierć, naruszenie czynności narządów ciała lub rozstrój zdrowia trwający dłużej niż 14 dni.
  4. Czy po zgłoszeniu szkody mogę liczyć także na zwrot kosztów najmu auta zastępczego?

    Tak, gdy mowa zarówno o szkodzie częściowej, jak i szkodzie całkowitej firma ubezpieczeniowa ma obowiązek zwrócić kwotę przeznaczoną przez poszkodowanego na wynajem samochodu. Chęć skorzystania z takiego auta możesz też zgłosić bezpośrednio ubezpieczycielowi likwidującemu szkodę. Wiele towarzystw współpracuje z wypożyczalniami, dzięki czemu nie będziesz musiał szukać pojazdu na własną rękę.
  5. Jak postępować, jeżeli ubezpieczyciel zaniżył wysokość odszkodowania lub zawyżył wartość wraku?

    W pierwszej kolejności należy złożyć reklamację. Często takie pismo skutecznie mobilizuje firmę ubezpieczeniową do wnikliwego zapoznania się ze sprawą po raz kolejny. Jeżeli jednak ubezpieczyciel pozostanie przy swoim stanowisku w kwestii wysokości odszkodowania, to wsparcia możesz szukać u Rzecznika Finansowego.
  6. Czy w wysokości odszkodowania zawiera się kwota za utratę wartości handlowej pojazdu?

    Firmy ubezpieczeniowe, które respektują wytyczne opracowane przez KNF, powinny poinformować poszkodowanego, że może on ubiegać się o świadczenie za utratę wartości handlowej pojazdu. Nie każdy samochód po naprawie musi stracić na wartości. Przykładowo starsze auto, w którym zniszczone nieoryginalne elementy zamieniono na oryginalne, może zyskać na wartości. Z tego powodu każda sprawa musi być rozpatrywana indywidualnie.
  7. Czy kalkulacja kosztów przygotowana przez ubezpieczyciela powinna obejmować podatek VAT?

    Tak, jeżeli szkodę zgłasza osoba fizyczna. Inaczej firmy ubezpieczeniowe postępują wówczas, gdy szkodę zgłasza przedsiębiorca zarejestrowany jako podatnik VAT. W takiej sytuacji przedstawiony kosztorys obejmuje kwoty netto.