Rejestracja na zabytek – kiedy możemy to zrobić i ile zapłacimy w 2025 r.?

Osób pasjonujących się zabytkowymi pojazdami nie brakuje. Taki stylowy samochód można z powodzeniem odnowić, a następnie włączyć do użytku na drogach publicznych na co dzień lub od święta. Rejestracja samochodu na zabytek to nie wszystko - musisz zadbać także o obowiązkowe ubezpieczenie OC czy przegląd techniczny. 

Ile kosztuje rejestracja samochodu na zabytek i jak wygląda ta procedura krok po kroku? Zebraliśmy wszystkie najważniejsze informacje.

Samochód zabytkowy, czyli jaki?

Definicję pojazdu zabytkowego znajdziemy w Ustawie Prawo o ruchu drogowym, a konkretnie w art. 2. p. 39. który brzmi:

Aby rejestracja samochodu na zabytek była możliwa, musi zostać spełnionych kilka warunków, które są ustalane indywidualnie przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. To on podejmuje bowiem ostateczną decyzję o tym, czy auto może zostać wpisane do rejestru zabytków. Chociaż w każdym województwie wymagania mogą być inne, z reguły pojazd może zostać uznany za zabytkowy, jeśli:

• ma co najmniej 40 lat,
• nie jest produkowany od co najmniej 20 lat,
• składa się w minimum 70% z oryginalnych części i nie dokonano w nim znaczących zmian w kluczowych obszarach, czyli w układzie hamulcowym i kierowniczym, podwoziu oraz silniku,
• ma co najmniej 30 lat, ale jednocześnie spełnia któryś z poniższych warunków:

- niesie za sobą konkretną wartość historyczną, np. należał do osoby, która zapisała się na kartach historii,

- reprezentuje przełomowe rozwiązania konstrukcyjne, np. jest pierwszym modelem danego samochodu z nowatorskim silnikiem albo został wyprodukowany w bardzo niskim wolumenie,

- uczestniczył w ważnym wydarzeniu sportowym.

Niespełnienie powyższych wymogów nie przesądza od razu o tym, że samochodu nie da się zarejestrować na zabytek. W procesie tym biorą udział także kryteria wyznaczone przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, które koncentrują się m.in. na takich kwestiach, jak:

• wartość artystyczna lub historyczna pojazdu,
• stopień zachowania substancji oryginalnej w danym zabytku,
• przedstawienie postępu technologicznego,
• niski wolumen produkcji samochodu.

Jeśli Twoje auto spełnia te kryteria, ale ma znacznie mniej niż 30 czy 40 lat, wciąż masz szansę na wpis do rejestru zabytków lub wojewódzkiej ewidencji zabytków. Wymaga to jednak solidnej argumentacji.

Na tej podstawie najmłodszym pojazdem zabytkowym w Polsce jest Ford Crown Victoria z 2011 r. To pojazd młodszy niż średnia wieku aut w Polsce.

Wypowiedź eksperta

Pojazd zabytkowy to nie to samo, co pojazd historyczny. Definicję pojazdu zabytkowego reguluje Ustawa Prawo o ruchu drogowym, z kolei definicję pojazdu historycznego podaje Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, według której pojazd historyczny to pojazd, który ma co najmniej 40 lat, ma co najmniej 25 lat i został uznany przez rzeczoznawcę samochodowego za pojazd unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji, jest pojazdem zabytkowym.

Stefania Stuglik, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Jak widać, pojazd zabytkowy jest automatycznie pojazdem historycznym, ale pojazd historyczny stanie się pojazdem zabytkowym dopiero w momencie rejestracji na zabytek.

Jak zarejestrować auto na zabytek krok po kroku?

Rejestracja na zabytek to dość długa i złożona procedura. Właściciel takiego pojazdu musi zatem wykazać się cierpliwością i zacząć od uzyskania wpisu samochodu do rejestru zabytków. Następnie pojazdu musi przejść kontrolę i zostać dopuszczonym do użytku publicznego. Finalnym etapem jest rejestracja auta na zabytek w wydziale komunikacji. Omówimy kolejne etapy krok po kroku.

Krok 1: ustalenie własności pojazdu

O ile w przypadku samochodu z kompletem dokumentów, który jest w Twojej rodzinie od 40 lat problemów nie będzie, o tyle w innych przypadkach ustalenie własności może trochę potrwać - dotyczy to w szczególności pojazdów, których dokumenty uległy zniszczeniu lub zagubieniu. 

Krok 2: ustalenie prawa do rejestracji na zabytek

Jeśli nie ma wątpliwości co do tego, kim jest właściciel zabytkowego pojazdu, należy ustalić, czy pojazd w ogóle może być zarejestrowany jako zabytek. Obecnie Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków mają dużą swobodę w kształtowaniu kryteriów dla samochodów zabytkowych. Zapoznaj się z aktualnymi informacjami na ten temat z Twojego województwa, aby ustalić, czy masz szansę na powodzenie.

Krok 3: opinia rzeczoznawcy i “biała karta”

„Biała karta” to potoczna nazwa karty ewidencyjnej ruchomego zabytku techniki. Dokument ten jest niezbędny do tego, aby móc przejść do kolejnego kroku, czyli dokonać wpisu do wojewódzkiej ewidencji zabytków ruchomych.

Poniżej prezentujemy wzór białej karty opracowany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Aktualny dokument znajdziesz na stronie https://www.nid.pl.

Krok 4: wydanie decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków

Komplet dokumentów należy przekazać Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków wraz z wnioskiem o włączenie do wojewódzkiej ewidencji zabytków ruchomych. Ten może odmówić rejestracji pojazdu, jeśli uzna, że jego wartość historyczna nie jest odpowiednio wysoka.

Jeśli jednak Wojewódzki Konserwator Zabytków przychyli się do Twojej prośby, jeden egzemplarz „białej karty” trafi do ewidencji zabytków, a drugi zostanie przekazany do Narodowego Instytutu Dziedzictwa. W takim przypadku otrzymasz również zaświadczenie o tym, że pojazd znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków ruchomych. Zatrzymaj ten dokument, bo będzie Ci potrzebny w kolejnym kroku.

Krok 5: badanie techniczne w Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów

Badanie pojazdu zabytkowego wykonujesz raz. Chyba że pojazd służy Ci w celach zarobkowych - wtedy do stacji diagnostycznej musisz udać się raz na rok - tak jak w przypadku pozostałych pojazdów. 

Poniżej widzisz wzór załącznika do rozporządzenia ministra, który dołącza się do wniosku o rejestrację pojazdu na zabytek. 

Jeśli samochód zabytkowy przejdzie badanie techniczne, zostanie dopuszczony do ruchu. Można go więc zarejestrować.

Krok 6: rejestracja w wydziale komunikacji

Wraz z kompletem wymaganych dokumentów możesz wreszcie udać się do wydziału komunikacji urzędu właściwego dla Twojego miejsca zamieszkania. Może to być:

• urząd miasta,
• starostwo powiatowe,
• urząd dzielnicy (w przypadku Warszawy).

Ile kosztuje rejestracja samochodu 2025? Wnioski, dokumenty i koszty

Rejestracja samochodu to obowiązkowa formalność po jego zakupie. Zobacz artykuł

Procedura przebiega tak, jak w przypadku rejestracji zwykłego auta z tą różnicą, że musisz okazać dodatkowe dokumenty potwierdzające, że pojazd został wpisany do wojewódzkiej ewidencji zabytków ruchomych.

Co jest potrzebne do zarejestrowania pojazdu na zabytek? Lista dokumentów

Zanim udasz się do urzędu, sprawdź, czy dysponujesz kompletnym zestawem dokumentów wymaganych w tej procedurze. Aby zarejestrować samochód zabytkowy, do wniosku o rejestrację dołącz:

1. Dowód rejestracyjny pojazdu lub w przypadku jego braku oświadczenie o nieposiadaniu dowodu rejestracyjnego pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
2. Dowód własności pojazdu - może to być faktura VAT, umowa kupna-sprzedaży, zamiany, darowizny lub dożywocia czy też postanowienie z sądu.
3. Uwierzytelnioną kopię decyzji w sprawie wpisania pojazdu do rejestru zabytków. 
4. Dotychczasowe tablice rejestracyjne.
5. Dla pojazdów sprowadzonych z zagranicy - dowód odprawy celnej, potwierdzenie opłacenia akcyzy oraz tłumaczenia dokumentów.
6. Dokument pełnomocnictwa, jeśli w sprawie występuje pełnomocnik. 
7. Zgodę na przetwarzanie danych osobowych.

Ponadto osoba fizyczna musi mieć przy sobie dokument potwierdzający tożsamość ze zdjęciem, a przedsiębiorca - odpis z KRS. 

Ile kosztuje rejestracja na zabytek w 2025 roku?

Pełny koszt rejestracji samochodu na zabytek prezentujemy w poniższej tabeli:

Żółte tablice rejestracyjne nie mogą być indywidualne. Jeśli zatem masz indywidualne tablice rejestracyjne i chcesz je zachować, to rejestracja pojazdu na zabytek nie jest dla Ciebie. 

Dlaczego warto zarejestrować pojazd na zabytek?

Rejestracja pojazdu na zabytek niesie za sobą kilka korzyści jako inwestycja. Niektórzy po upływie lat odsprzedają takie samochody za wysokie kwoty - w końcu z każdym kolejnym rokiem wartość pojazdu zabytkowego wzrasta.

Jeżeli składasz wniosek o rejestrację, ale nie zamierzasz regularnie poruszać się nim po drogach publicznych, badanie techniczne wykonujesz tylko raz, przed rejestracją. Nieużywany samochód zabytkowy nie musi być również objęty całoroczną polisą OC. Jeśli raz na jakiś czas wyjeżdżasz nim na drogę, wystarczy wykupić OC krótkoterminowe na 30 dni. 

Na ten temat przygotowaliśmy także osobny poradnik!

Ubezpieczenie samochodu zabytkowego – co warto wiedzieć?

O czym musisz pamiętać po rejestracji na zabytek? Obowiązki właściciela

Rejestracja samochodu na zabytek to korzyści, ale także obowiązki właściciela. Podsumujmy najważniejsze z nich.

OC krótkoterminowe

Właściciele pojazdów zabytkowych cieszą się na rynku ubezpieczeń komunikacyjnych przywilejami. Co prawda zgodnie z Ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych tak długo, jak pojazd jest zarejestrowany, musi być objęty ochroną w ramach OC, ale ta sama ustawa w art. 27. mówi również, że pojazdy zabytkowe czy historyczne mogą zostać objęte obowiązkową ochroną w krótszym wymiarze pod postacią ubezpieczenia OC krótkoterminowego [...]

5. Umowę ubezpieczenia krótkoterminowego, w odniesieniu do pojazdów historycznych, można zawrzeć na czas nie krótszy niż 30 dni.

Pamiętaj jednak, że takie ubezpieczenie nie przedłuża się automatycznie! Musisz zatem dokładnie pilnować końca umowy przy użytkowaniu pojazdu zabytkowego.

Przed końcem polisy musisz wycofać pojazd z ruchu drogowego albo przedłużyć ubezpieczenie. W 2025 roku kary za brak ważnego OC znów poszybowały w górę względem poprzednich lat. Obecnie za choćby jeden dzień przerwy w ochronie samochodu osobowego zapłacisz aż 1870 zł!

Bezterminowe badanie techniczne

Koszt badania technicznego samochodu to 99 zł rocznie. Niedopełnienie tego obowiązku wiąże się z możliwością otrzymania mandatu na kwotę od 1500 do 5000 zł.

Informacja o zmianie własności do Konserwatora Zabytków

Standardowo przy zmianie właściciela pojazdu, zarówno zbywca jak i nabywca są obowiązani poinformować wydział komunikacji i ubezpieczyciela. Gdy auto jest zarejestrowane jako zabytek i wpisane do ewidencji zabytków, dodatkowo trzeba poinformować Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. 

Zgoda Konserwatora zabytków na naprawę

Znaczące naprawy w pojeździe też muszą się odbywać za zgodą WKZ. Dotyczy to modernizacji lub wymiany takich elementów jak:

• silnik, 
• skrzynia biegów, 
• most napędowy.

Jak ubezpieczyć samochód zabytkowy?

Ubezpieczenie samochodu zabytkowego rządzi się swoimi prawami. Z jednej strony możesz ubezpieczać pojazd tylko na czas wprowadzenia go do ruchu drogowego. Z drugiej - kiedy wprowadzisz go do ruchu, a w międzyczasie wygaśnie Ci OC, zapłacisz karę jak za normalną osobówkę. 

Ubezpieczenie OC możesz kupić albo w wymiarze krótkoterminowym albo całorocznym. Warto skorzystać przy tym z możliwości porównania ofert od różnych zakładów ubezpieczeniowych. 

Niektórzy ubezpieczyciele proponują miłośnikom starszych samochodów specjalną ofertę. Do takich pakietów należą m.in.,:

• Warta Klasyki (towarzystwo Warta),
• PZU,
• Compensa,
• Link4.

Ubezpieczenie AC na zabytek

Polisa autocasco na pojazd zabytkowy nie jest już tak łatwo dostępna. Obecnie autocasco dla takich samochodów oferuje m.in. Warta z produktem AC Klasyki.

Niestety, ubezpieczyciele niechętnie udzielają takiej ochrony samochodom o tak wysokiej wartości. Standardowo do jej szacowania wykorzystuje się takie bazy jak InfoExpert lub Eurotax, jednak przy autach tej kategorii nie można z nich skorzystać.

O pomoc możesz zwrócić się o rzeczoznawcy, który wyda opinię, na podstawie której TU przyjmie lub odrzuci wniosek. Nie bez znaczenia będzie fakt, że pojazd wyjeżdża tylko kilka razy w roku na drogę.