W wielu przypadkach, podarowanie samochodu lub jego części innej osobie, to idealny sposób na zmianę właściciela bez dodatkowych kosztów. By jednak doszło do darowizny, należy wykonać kilka kroków. Sprawdź w naszym artykule jak sporządzić umowę darowizny samochodu.

13 października 2022 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Finansów, które podnosi kwoty wolne od podatku oraz przedziały skali podatkowych. Nowe przepisy dotyczą m.in. darowizn samochodów.

Znajdź OC już od 348zł!
Bez wychodzenia z domu

  • Ceny OC w 5 minut
  • Oferty 14 towarzystw ubezpieczeniowych
  • Pomoc 200 agentów

Podpowiadamy, jaką wartość rynkową może mieć obecnie samochód, aby obdarowany nie musiał płacić podatku od darowizny i jak przeprowadzić akt darowizny. 

Co to jest darowizna samochodu?

Umowa darowizny samochodu polega na bezpłatnym przekazaniu własności pojazdu innej osobie (np. członkowi najbliższej rodziny). Często za pomocą tego dokumentu darczyńca (np. rodzic) zobowiązuje się do oddania swojego auta obdarowanemu (np. dziecku). W ten sposób również początkujący kierowcy czynią współwłaścicielem samochodu doświadczonego kierowcę, który ma wypracowane zniżki za bezszkodową jazdę. Dzięki temu mogą obniżyć składkę ubezpieczenia OC.

Uwaga! Zgodnie z art. 890 Kodeksu cywilnego umowa darowizny powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Jednak w przypadku darowizny samochodu nie jest to konieczne, aby przekazać całość lub część własności auta innej osobie.

Umowę darowizny można zawrzeć z członkiem najbliższej rodziny, ale także z dopiero poznaną osobą. Ważne natomiast, żeby poprawnie skonstruować umowę.

Jak spisać umowę darowizny samochodu w 2022 roku? (Pobierz gotowy wzór)

Dobra wiadomość jest taka, że nie trzeba tego robić u notariusza, bo umowę darowizny samochodu można sporządzić nawet odręcznie. Ważne jednak, by w przypadku samochodu posiadała konkretne zapisy (lista poniżej). Możesz również pobrać gotowy wzór umowy darowizny samochodu od rankomat.pl w pliku docx lub pdf:

Pobierz gotowy wzór umowy darowizny samochodu (plik docx)

Pobierz gotowy wzór umowy darowizny samochodu (plik pdf)

Umowa darowizny samochodu powinna zawierać:

  • datę i miejsca zawarcia umowy,
  • oznaczenie stron,
  • stopień pokrewieństwa,
  • dane obdarowującego oraz obdarowywanego (imię, nazwisko, PESEL, miejsce zamieszkania, numer dowodu osobistego lub paszportu),
  • przedmiot darowizny (w przypadku samochodu będzie to marka, rok produkcji, VIN, nr silnika, nr rejestracyjny),
  • wartość pojazdu,
  • datę przekazania pojazdu,
  • oświadczenie o posiadaniu prawa własności pojazdu,
  • oświadczenie darczyńcy o darowaniu samochodu lub jego części,
  • oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny samochodu lub jego części,
  • podpisy darczyńcy i obdarowanego.

Umowa darowizny samochodu powinna zostać sporządzona w dwóch egzemplarzach – po jednym dla darczyńcy i dla obdarowanego.

Darowizna samochodu w najbliższej rodzinie bez podatku

Gdy umowa darowizny pojazdu jest już gotowa, to obdarowany musi udać się z nią do urzędu skarbowego. Nie oznacza to jednak, że automatycznie będzie musiał coś fiskusowi zapłacić.

Z podatku całkowicie jest zwolniona najbliższa rodzina, ale pod jednym warunkiem – w ciągu sześciu miesięcy od dnia przekazania pojazdu darowizna samochodu musi zostać zgłoszona naczelnikowi odpowiedniego urzędu (należy to zrobić na druku SDZ-2). Zgłoszenie nie jest  wymagane tylko wtedy, gdy wartość darowizny wynosi 10 434 zł lub mniej.

Do najbliższej rodziny (tzw. 0 grupy podatkowej) należą:

  • żona, mąż,
  • wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie)
  • zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki)
  • pasierbowie,
  • ojczym, macocha,
  • rodzeństwo.

Jak zgłosić darowiznę samochodu w urzędzie skarbowym?

W przypadku darowizny od członka najbliższej rodziny należy pamiętać, że obowiązek jej zgłoszenia dotyczy tylko darowizn, których wartość przekracza w sumie 10 434 zł (do 12 października 2022 r. kwota wolna od podatku wynosiła 9637 zł) od jednej osoby w ciągu pięciu lat.

Przykład: Jeśli samochód podarowany np. przez ojca warty jest 10 tys. zł, to obdarowany syn nie musi tego zgłaszać do urzędu skarbowego. Wybierze się tam dopiero wtedy, gdy w ciągu pięciu lat od podarowania auta, otrzyma od ojca darowiznę wartą 435 zł lub więcej.

W praktyce czasem jednak lepiej zgłosić darowiznę nawet poniżej 10 434 zł, bo może się okazać, że zapomnieliśmy, iż np. cztery lata wcześniej również zostaliśmy obdarowani przez daną osobę, a wówczas będziemy musieli tłumaczyć się przed fiskusem.

Co się stanie, jeśli nie zgłosimy darowizny samochodu w urzędzie skarbowym?

A co jeśli osoba z najbliższej rodziny nie zgłosi się do urzędu skarbowego w przeciągu 6 miesięcy? Wówczas obdarowany – bez względu na bliskość pokrewieństwa - musi liczyć się z opłaceniem podatku, a nawet odpowiedzialnością karno-skarbową. Jakiego? Wszystko zależne jest od nadwyżki powyżej kwoty wolnej od podatku.

Przykład: Jeśli rodzic podaruje nam pojazd warty 11 tys. zł, a nie zgłosimy tego fiskusowi w ciągu 6 miesięcy, wówczas musimy zapłacić podatek od 566 zł, bo tyle wynosi nadwyżka od kwoty wolnej od podatku dla I grupy podatkowej.

Ile wynosi podatek od darowizny samochodu dla I grupy podatkowej od 13.10.2022 r.?

Podstawa obliczenia podatku (zł)Podatek należny
ponaddo
11 1283%
11 12822 256333 zł 90 gr i 5% od nadwyżki ponad 11 128 zł
22 256890 zł 30 gr i 7% od nadwyżki ponad 22 256 zł
Skala podatkowa od 13.10.2022 r., określona dla osób zaliczonych do I grupy podatkowej
W przypadku darowizny powyższy podatek muszą zapłacić obdarowani teściowie, zięć i synowa, jeśli wartość przekazanego im samochodu przekroczy kwotę wolną w wysokości 10 434 zł. Jeżeli darowizna będzie wyższa, będą musieli zapłacić podatek w zależności od wysokości otrzymanej nadwyżki.

Jaki podatek od darowizny samochodu zapłaci dalsza rodzina i niespokrewnieni?

Jeszcze inaczej wygląda kwestia darowizny od osoby z dalszej rodziny (tzw. II grupa podatkowa) lub daleko lub w ogóle niespokrewnionej (III grupa podatkowa).

W tej sytuacji musimy zgłosić się do Urzędu Skarbowego w ciągu miesiąca i wypełnić druk SD-3.

Do II grupy podatkowej zaliczamy:

  • zstępnych rodzeństwa (np. dzieci brata, wnuki siostry),
  • rodzeństwo rodziców,
  • zstępnych i małżonków pasierbów,
  • małżonków rodzeństwa,
  • rodzeństwo małżonków,
  • małżonków rodzeństwa małżonków,
  • małżonków innych zstępnych (np. mąż wnuczki).

W przypadku II grupy podatkowej kwota wolna od podatku (od 13.10 br.) to 7878 zł. Jeśli wartość samochodu nie będzie wyższa, wówczas podatku nie zapłacimy. Jeśli jednak wartość pojazdu przewyższa 7878 zł, wówczas znów musimy uiścić podatek od nadwyżki.

Ile wynosi podatek od darowizny samochodu dla II grupy podatkowej (dalsza rodzina) od 13.10.2022 r.?

Podstawa obliczenia podatku (zł)Podatek należny
ponaddo
11 1287%
11 12822 256779 zł i 9% od nadwyżki ponad 11 128 zł
22 2561 780 zł 60 gr i 12% od nadwyżki ponad 22 256 zł
Skala podatkowa od 13.10.2022 r., określona dla osób zaliczonych do II grupy podatkowej

Identycznie sprawa wygląda w przypadku darowizny od osoby niespokrewnionej lub bardzo daleko spokrewnionej (III grupa podatkowa). Tyle że tutaj kwota wolna od podatku jest jeszcze niższa i wynosi tylko 5308 zł, więc gdyby przyjaciel podarował nam auto o wartości 10 tys. zł, wówczas podatek zapłacilibyśmy od nadwyżki, która wynosi 4692 zł.

Ile wynosi podatek od darowizny samochodu dla III grupy podatkowej (osoby niespokrewnione)?

Podstawa obliczenia podatku (zł)Podatek należny
ponaddo
11 12812%
11 12822 2561 335 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 11 128 zł
22 2563 115 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 22 256 zł
Skala podatkowa od 13.10.2022 r., określona dla osób zaliczonych do III grupy podatkowej
Należy pamiętać, że kwotę do opodatkowania stanowi procentowa wartość samochodu, jaka została podarowana.

Przykładjeśli pojazd warty jest 10 tys. zł, ale podarowano nam tylko jego połowę, wówczas do opodatkowania musimy zgłosić 5 tys. zł.

Kiedy i jak zgłosić darowiznę samochodu w wydziale komunikacji?

Podarowanie pojazdu lub jego części wiąże się również ze zgłoszeniem zmiany właściciela lub przerejestrowaniem samochodu, którego dokonuje się w wydziale komunikacji odpowiednim dla swojego miejsca zamieszkania. Obdarowany powinien się tam stawić w ciągu 30 dni i zabrać ze sobą:

  • umowę darowizny samochodu,
  • dowód rejestracyjny,
  • dowód osobisty lub paszport (cudzoziemiec spoza UE musi zabrać paszport z aktualną wizą lub kartę pobytu),
  • zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu (jeżeli jest wymagane),
  • aktualne ubezpieczenie

Obowiązek poinformowania wydziału komunikacji o darowiźnie samochodu ciąży nie tylko na obdarowanym, ale również na darczyńcy.

Jak darowizna samochodu wpływa na ubezpieczenie OC?

O podarowaniu pojazdu lub jego części darczyńca powinien poinformować towarzystwo ubezpieczeniowe, w którym aktualnie posiada polisę OC. Powinien to zrobić w ciągu 14 dni.

Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.plKamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl

Wówczas ubezpieczyciel przepisuje obecną polisę na obdarowanego (towarzystwo może też dokonać korekty składki). Obdarowany może także polisę kontynuować (nie zostanie ona jednak automatycznie przedłużona po wygaśnięciu) lub wypowiedzieć.

Co warto wiedzieć

  1. Darowizna samochodu w większości przypadków powinna być zgłoszona do urzędu skarbowego.
  2. Najbliższa rodzina będzie zwolniona z zapłacenia podatku przy wartości wyższej od kwoty wolnej od podatku, jeśli zgłosi darowiznę auta w ciągu sześciu miesięcy. Pozostali muszą liczyć się z kosztami, które zależne są od stopnia pokrewieństwa oraz wartości pojazdu.
  3. Obdarowany ma 30 dni na powiadomienie wydziału komunikacji o zmianie właściciela pojazdu.
  4. Darczyńca również powinien poinformować o darowiźnie wydział komunikacji (termin 30 dni).
  5. Darczyńca ma 14 dni, by poinformować o darowiźnie pojazdu towarzystwo ubezpieczeniowe, w którym pojazd posiada polisę OC.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o darowiznę samochodu 2022

  1. Czy umowę darowizny samochodu trzeba sporządzić u notariusza?

    To zależy. Według art. 890 ust. 1 kodeksu cywilnego, w formie aktu notarialnego powinno być sporządzone oświadczenie darczyńcy. Jednocześnie przepisy nie przewidują formy oświadczenia obdarowanego. Jednak umowa darowizny auta niesporządzona w formie aktu notarialnego pozostaje ważna, jeśli świadczenie zostanie spełnione, czyli auto zostanie przekazane osobie obdarowanej.

  2. Kto musi zapłacić podatek od darowizny?

    Jeśli samochód nie jest przekazywany członkowi najbliższej rodziny lub została przekroczona kwota wolna od podatku od spadków i darowizn, daninę na rzecz urzędu skarbowego musi zapłacić osoba obdarowana. Z kolei darczyńca auta nie musi płacić podatku.

  3. Czy podatek od darowizny można zapłacić przez internet?

    Tak, na stronie: https://www.gov.pl/web/gov/zglos-otrzymanie-majatku-ze-spadku-lub-darowizny-formularz-podatkowy-sd-z2. Aby wysłać deklarację przez internet, trzeba potwierdzić swoją tożsamość za pomocą danych autoryzujących lub kwalifikowanego podpisu elektronicznego.

  4. Czy darczyńca może ubiegać się o zwrot składki OC?

    Tak, jeśli osoba obdarowana nie będzie kontynuować dotychczasowej polisy OC i wypowie umowę ubezpieczenia. Wówczas darczyńca może ubiegać się o zwrot części składki za niewykorzystany okres ochrony.