Przerejestrowanie samochodu - jak to zrobić i ile mamy czasu?

Rejestracja, przerejestrowanie i zgłoszenia nabycia (sprzedaży) pojazdu – to trzy pojęcia budzące duże wątpliwości nie tylko wśród kierowców, ale również urzędników. Rejestracja pojazdu to administracyjna procedura, której celem jest dopuszczenie pojazdu do ruchu po drogach publicznych. Celem przerejestrowania (to termin potoczny) jest dopuszczenie auta do ruchu i aktualizacja danych właściciela. Z kolei zgłoszenie nabycia (sprzedaży) pojazdu to dodatkowy obowiązek.

Poniższy artykuł dotyczy przerejestrowania samochodu, ale znajdują się w nim również informacje o zgłoszeniu nabycia (sprzedaży) pojazdu.

Kiedy należy przerejestrować samochód?

Przerejestrowanie samochodu polega na aktualizacji danych jego obecnego właściciela. Stąd też procedura przerejestrowania ma zastosowanie w każdej sytuacji, gdy zmienia się właściciel auta. Najczęściej ma to miejsce po sprzedaży pojazdu, ale nie tylko – auto może stać się własnością innej osoby w wyniku podpisania np. umowy darowizny czy wówczas, gdy wchodzi do masy spadkowej.

Aktualnie nie ma obowiązku przerejestrowania używanego samochodu – to pewna luka, do której dopuścił ustawodawca. W związku z tym nie obowiązuje również żaden termin, w którym przerejestrowania należałoby dokonać – wyjątkiem są pojazdy sprowadzone do Polski z kraju, który należy do Unii Europejskiej, o czym mowa poniżej. Sytuacja zmieni się jednak z początkiem przyszłego roku, bo wówczas zaczną obowiązywać nowe regulacje.

Przerejestrowanie samochodu od 1 stycznia 2024 roku – nowe zasady:

• przerejestrowanie pojazdu będzie obowiązkowe;
• osoba prywatna na przerejestrowanie pojazdu będzie miała 30 dni;
• przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie obrotu pojazdami na przerejestrowanie pojazdu będzie miał 90 dni.

Ile jest czasu na przerejestrowanie pojazdu sprowadzonego z zagranicy?

Inaczej wygląda kwestia zakupu używanego samochodu za granicą. W przypadku zakupu auta z drugiej ręki w jednym z krajów Unii Europejskiej nowy właściciel musi zarejestrować je w Polsce w ciągu 30 dni od sprowadzenia do Polski.

Od 1 stycznia 2024 r. obowiązek rejestracji pojazdu (oraz przerejestrowania) w ciągu 30 dni będzie miała również każda osoba, która sprowadzi pojazd z państwa niebędącego państwem członkowskim Unii Europejskiej.

Jaka jest kara za nieprzerejestrowanie auta?

W obecnym stanie prawnym kwestia karania za brak przerejestrowania samochodu może wydawać się niezrozumiała. Rzeczywiście, przepisy nie są do końca logiczne. Kara finansowa jest przewidziana wyłącznie dla właściciela samochodu sprowadzonego z kraju należącego do struktur unijnych – jeżeli nie dokona on jego rejestracji, zapłaci od 200 do 1000 zł. Pozostali posiadacze aut używanych nie muszą się obawiać kar pieniężnych.

Jednocześnie od 1 stycznia 2024 r. kwestia kar za nieprzerejestrowanie samochodu będzie prezentować się jeszcze inaczej. Kierowcy, którzy nie dopilnują formalności w wydziale komunikacji, będą musieli sięgnąć głęboko do kieszeni. Kary za nieprzerejestrowanie auta od 1 stycznia 2024 r. będą wynosić:

• 500 zł – jeżeli nabywca używanego pojazdu z Polski, kraju należącego do UE lub kraju spoza UE nie dokona jego rejestracji (przerejestrowania) w ciągu 30 dni;
• 1000 zł – gdy wniosek o rejestrację nie zostanie złożony w ciągu 180 dni.

Więcej (odpowiednio 1000 zł i 2000 zł) tytułem kary zapłacą przedsiębiorcy zajmujący się obrotem pojazdami używanymi.

Kiedy przerejestrowanie samochodu nie jest konieczne?

Obecnie przerejestrowanie pojazdu nie jest wymagane. Mimo to warto dopełnić tej formalności – choćby po to, aby w dowodzie rejestracyjnym widniały dane rzeczywistego właściciela. Obowiązkowe jest za to poinformowanie starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu. Zarówno aktualny, jak i poprzedni właściciel auta, który zlekceważy ten obowiązek, musi przygotować się na to, że zapłaci karę.

Jaki jest termin na zgłoszenie zmiany właściciela samochodu?

30 dni kalendarzowych od zmiany danych właściciela pojazdu – tyle ma zarówno kupujący, jak i sprzedający auto, aby poinformować starostę odpowiednio o nabyciu i zbyciu pojazdu. Termin ten będzie obowiązywał też w przyszłym roku, przy czym wyłącznie sprzedającego – nabywca będzie musiał w tym czasie dokonać rejestracji (przerejestrowania) pojazdu.

Jak zgłosić zmianę właściciela używanego samochodu w urzędzie?

Obowiązek zgłoszenia sprzedaży i nabycia samochodu może wydawać się pewnym problemem. W rzeczywistości tę formalność można załatwić bez wychodzenia z domu – można to zrobić za pośrednictwem strony internetowej www.gov.pl.

Aby poinformować o zakupie lub sprzedaży pojazdu przez internet, należy przygotować:

• skan dokumentu, który potwierdzi zmianę danych właściciela – może to być np. umowa kupna-sprzedaży czy umowa darowizny;
• dane kupującego lub sprzedającego pojazd;
• profil zaufany lub certyfikat kwalifikowany – aby potwierdzić swoje dane.

Co grozi za brak powiadomienia urzędu o zmianie właściciela pojazdu zarejestrowanego w Polsce?

Niezgłoszenie nabycia lub zbycia pojazdu w określonym terminie skutkuje karą finansową. Od 1 stycznia 2020 do końca 2023 r. wynosi ona od 200 do 1000 zł – o dokładnym jej wymiarze decydują urzędnicy. Od 1 stycznia 2024 r. kara pieniężna będzie nakładana wyłącznie na sprzedających pojazdy, a jej wysokość zawsze będzie wynosić 250 zł.

Przerejestrowanie samochodu i zgłoszenia nabycia (sprzedaży) – stan prawny aktualny i od 1 stycznia 2024 roku

Gdzie przerejestrować samochód?

Przerejestrowaniem samochodów zajmują się te same urzędy, w kompetencjach których leży rejestracja pojazdów. W zależności od miejsca zamieszkania właściciela pojazdu będzie to:

• urząd starostwa powiatowego;
• urząd miasta – gdy właściciel auta zamieszkuje w mieście na prawach powiatu;
• urząd dzielnicy – gdy właściciel pojazdu mieszka w Warszawie.

Wniosek oraz dokumenty potrzebne do przerejestrowania samochodu

Aby przerejestrować samochód, trzeba złożyć wniosek wraz z załącznikami. Poniżej znajdziesz listę dokumentów niezbędnych do rejestracji auta sprowadzonego z zagranicy i rejestracji używanego auta kupionego w Polsce.

Gdzie znaleźć wniosek o przerejestrowanie samochodu i jak go wypełnić?

Samodzielne przygotowanie wniosku o przerejestrowanie samochodu jest zbędne – możesz skorzystać z gotowego wzoru. Papierowy wniosek można otrzymać w urzędzie, drugą możliwością jest z kolei pobranie wzoru ze strony https://www.gov.pl/web/gov/zarejestruj-pojazd – sekcja „Co musisz przygotować”.

Wypełnienie wniosku o przerejestrowanie samochodu wymaga wpisania w odpowiednie pola następujących informacji:

• miejsce i data przygotowania wniosku;
• dane właściciela pojazdu – w przypadku osób prywatnych będzie to imię, nazwisko, adres i numer PESEL, a pozostałe podmioty podają nazwę, adres i numer REGON;
• wskazanie żądania – w tym przypadku będzie to rejestracja pojazdu;
• dane pojazdu – należy podać rodzaj, przeznaczenie, markę, model, typ pojazdu oraz rok jego produkcji, numer VIN i dotychczasowy numer rejestracyjny;
• data sprowadzenia samochodu – gdy pojazd został sprowadzony z terytorium państwa członkowskiego UE;
• data nabycia pojazdu – dotyczy to pojazdu dotychczas zarejestrowanego;
• załączniki – należy wskazać, jakie dokumenty zostaną dołączone do wniosku.

We wniosku o rejestrację (przerejestrowanie) przewidziano też miejsce na podanie wyróżnika – w przypadku tablic rejestracyjnych indywidualnych. Właściciel pojazdu może wskazać, że chce zachować dotychczasowy numer rejestracyjny.

Jak przerejestrować samochód z zagranicy – wymagane dokumenty

Aby nie pojawiły się problemy z przerejestrowaniem auta z zagranicy, jeszcze przed finalizacją transakcji zwróć uwagę na to, jakie dowody rejestracyjne obowiązują w danym kraju. Np. w Niemczech, Austrii i krajach skandynawskich obowiązują dowody dwuczęściowe – musisz mieć obie części dowodu.

Dokumenty, jakie będą potrzebne do przerejestrowania samochodu z zagranicy (z kraju należącego do Unii Europejskiej), to:

• wniosek o rejestrację pojazdu;
• dokument potwierdzający, że auto ma aktualne badania techniczne (np. zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego);
• dowód rejestracyjny;
• dokument potwierdzający zapłatę akcyzy lub brak obowiązku zapłaty tego podatku;
• tablice rejestracyjne – jeżeli ich nie ma, potrzebne będzie oświadczenie;
• dokument potwierdzający prawo własności auta, np. umowa zakupu – musi ona zostać przetłumaczona, jeżeli jest spisana w języku obcym;
• potwierdzenie opłaty za rejestrację samochodu.

Sprowadzenie pojazdu z jednego z państw UE wymaga zapłaty podatku akcyzowego. Aktualnie wynosi on 18,6% wartości samochodu o pojemności silnika większej niż 2000 cm3 i 3,1% w przypadku pozostałych pojazdów. Deklarację akcyzową można złożyć przez internet, korzystając z platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych: https://www.puesc.gov.pl/. Jeżeli zamierzasz zapłacić online, nie zapomnij pobrać dokumentu poświadczającego dokonanie zapłaty.

Jeżeli samochód został sprowadzony z kraju, który nie należy do Unii Europejskiej, pozostaje kwestia dowodu odprawy celnej. To właśnie ten dokument należy dołączyć jako załącznik do wniosku o rejestrację.

Jak przerejestrować samochód zarejestrowany już w Polsce?

Lista dokumentów wymaganych do przerejestrowania samochodu, który jest już zarejestrowany na terenie Polski, jest krótsza – nie są potrzebne załączniki dotyczące akcyzy czy odprawy celnej. A jak wygląda procedura przerejestrowania pojazdu? Składa się ona z dwóch etapów – są to:

• rejestracja czasowa – po złożeniu kompletu dokumentów pojazd zostanie zarejestrowany czasowo na 30 dni;
• rejestracja właściwa – z reguły zajmuje nie więcej niż 30 dni, a urzędnicy informują właściciela o tym, że dowód rejestracyjny jest już gotowy do odbioru.

Czy można przerejestrować samochód bez zmiany tablic rejestracyjnych?

Już od pewnego czasu możliwe jest przerejestrowanie auta bez zmiany tablic rejestracyjnych, które zostały wydane przez jeden z polskich wydziałów komunikacji. Aby jednak korzystanie z tablic po poprzednim właścicielu auta było możliwe, konieczne jest spełnienie pewnych warunków – tablice rejestracyjne muszą być:

• czytelne i utrzymane w należytym stanie – nie mogą być one uszkodzone;
• zgodne z obowiązującymi przepisami – nie jest możliwe zatrzymanie np. obowiązujących wcześniej czarnych tablic rejestracyjnych.

Ile kosztuje przerejestrowanie samochodu w 2023 roku?

Niestety, przerejestrowanie samochodu nie jest darmowe. Za przerejestrowanie auta, które wcześniej było zarejestrowane w Polsce, trzeba łącznie zapłacić jedną z podanych kwot: 66,50 zł, 80 zł, 160 zł lub 1080 zł.

Koszt przerejestrowania samochodu w 2023 roku*

Droższe jest przerejestrowanie używanego samochodu, który został sprowadzony z zagranicy. Ponieważ nie ma możliwości zachowania tablic po poprzednim właścicielu, możliwa jest opłata w jednej z dwóch wysokości – 160 zł lub 1080 zł.

Współwłaściciel a przerejestrowanie auta

Częstą sytuacją jest, że samochód ma co najmniej dwóch właścicieli. Wówczas przepisy wymagają, aby każdy współwłaściciel był obecny w urzędzie podczas składania wniosku o rejestrację (przerejestrowanie) pojazdu. Trzeba przyznać, że to duży kłopot, zwłaszcza gdy współwłaścicieli jest kilku. Dobra wiadomość jest taka, że w imieniu wszystkich współwłaścicieli może działać jeden z nich – wystarczy, że otrzyma pełnomocnictwo.

Co warto wiedzieć o pełnomocnictwie do przerejestrowania auta:

• musi ono zostać udzielone przez każdego współwłaściciela;
• jeżeli pełnomocnikiem jest bliska osoba spokrewniona (np. małżonek, brat czy rodzic), to pełnomocnictwo jest bezpłatne;
• gdy pełnomocnikiem jest m.in. radca prawny, to opłata wynosi 17 zł.

Jak napisać pełnomocnictwo do przerejestrowania samochodu?

Przygotowanie pełnomocnictwa do przerejestrowania pojazdu nie jest specjalnie skomplikowane. Dokument wystarczy zatytułować „Pełnomocnictwo” lub „Upoważnienie” i zawrzeć w nim następujące informacje:

• miejsce i data sporządzenia pełnomocnictwa;
• dane osoby upoważniającej – imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL;
• dane osoby upoważnionej – analogiczne jak powyżej;
• odręczny podpis osoby upoważniającej.

Kluczowa część pełnomocnictwa może brzmieć następująco: Upoważniam wskazaną wyżej osobę do przerejestrowania pojazdu (marka, model, numer rejestracyjny i VIN oraz rok produkcji). Pełnomocnictwo może obejmować też odbiór stałego dowodu rejestracyjnego. Wówczas wystarczy dopisać: oraz do odbioru stałego dowodu rejestracyjnego.

Co się dzieje z OC po przerejestrowaniu samochodu?

Jeżeli kupione auto ma ważną polisę OC, to ubezpieczenie przechodzi automatycznie na nowego właściciela. Przerejestrowanie samochodu nie wpływa w żaden sposób na ważność polisy. Nowy właściciel może zostać przy obecnym ubezpieczeniu, ale musi liczyć się z tym, że towarzystwo dokona rekalkulacji składki i być może trzeba będzie dopłacić. Można też wypowiedzieć dotychczasowe OC i zawrzeć korzystniejszą umowę z innym ubezpieczycielem. 

Rekomendowanym rozwiązaniem jest wypowiedzenie przejętego ubezpieczenia. Powód jest prosty – według Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, który pilnuje ciągłości ubezpieczeń komunikacyjnych i nakłada kary pieniężne na właścicieli nieubezpieczonych pojazdów, to właśnie mylne przekonanie o tym, że OC otrzymane wraz z kupionym autem automatycznie przedłuży się na kolejny rok, jest główną przyczyną wystawianych przez tę instytucję wezwań do zapłaty. Nie warto zatem ryzykować

Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Gdy samochód nie posiada polisy, nowy właściciel musi je kupić, ponieważ OC to ubezpieczenie obowiązkowe, a nie dobrowolne. Wygodnie jest wtedy skorzystać z kalkulatora rankomat.pl, porównać oferty kilkunastu ubezpieczycieli i zawrzeć umowę online.