Odszkodowanie z OC sprawcy - jak je uzyskać krok po kroku?

Likwidacja szkody to proces złożony, a nieznajomość przepisów i niewiedza jak zachować się w kontaktach z ubezpieczycielem sprawia, że również dość stresujący. Podpowiadamy, jak w prostych krokach przejść drogę po wypłatę odszkodowania z OC.

Jakie dane są potrzebne do wniosku o likwidację szkody?

Pamiętaj, że szybkie i skuteczne uzyskanie wysokiego odszkodowania z OC sprawcy wypadku drogowego zależy w dużej mierze od przedstawionych ubezpieczycielowi dowodów. Zacznij je gromadzić już w dniu, w którym doszło do zdarzenia.

• Jeżeli doszło do kolizji (podczas zdarzenia nie ucierpiał żaden z uczestników)

Pierwszą kwestią będzie ustalenie winy. Czasami jest ona bezsporna i sam sprawca nie ma co do niej wątpliwości. W takim przypadku nie musisz wzywać policji na miejsce kolizji. Wystarczy spisać wspólne oświadczenie o zdarzeniu drogowym, w którym możliwie szczegółowo opiszesz okoliczności związane ze szkodą i wskażesz uczestników oraz świadków, a także określisz, kto jest sprawcą, a kto poszkodowanym.

Aby lepiej zobrazować, jak doszło do zdarzenia, możesz naszkicować drogę i moment zderzenia się obu samochodów (możesz skorzystać również z wzoru oświadczenia, który udostępnia Rzecznik Finansowy). Takie oświadczenie muszą podpisać kierujący obydwoma pojazdami.

Inaczej rzecz wygląda, jeśli nie ma zgody co do tego, kto zawinił. W takim przypadku zawsze pamiętaj, żeby to policja rozstrzygnęła spór i jasno określiła, z czyjej winy doszło do kolizji. Nie podpisuj również oświadczenia, jeśli sprawca zachowuje się dziwnie – jest nadpobudliwy, bardzo roztrzęsiony lub jego zachowanie sugeruje, że może być pod wpływem alkoholu, narkotyków czy innych środków odurzających.

Czasami zdarza się, że domniemany sprawca kolizji wycofuje się z deklaracji o swojej winie, stwierdzając na przykład, że podpisał dokument pod wpływem stresu. Taka sprawa może trafić do sądu, a to z kolei znacząco opóźnia termin wypłaty odszkodowania

Natalia Tokarczyk-Jarocka, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Na miejscu zdarzenia warto również wykonać pierwsze zdjęcia uszkodzeń samochodu, np. swoim telefonem komórkowym – w przyszłości mogą to być dodatkowe dowody w sprawie.

• Jeżeli doszło do wypadku (są ranni)

Pamiętaj, że bez interwencji policji nie może się obejść, jeśli podczas zdarzenia ktoś z uczestników został ranny. Wówczas wypełnienie wspólnego oświadczenia o zdarzeniu drogowym lub spisanie oświadczenia sprawcy nie wystarczy.

Funkcjonariusze policji zabezpieczą ślady i sporządzą odpowiednią dokumentację, która jest ważnym dokumentem dla towarzystwa sprawcy wypadku.

Kiedy zgłosić szkodę z OC sprawcy wypadku?

Jeśli masz już oświadczenie o winie lub notatkę sporządzoną przez funkcjonariusza policji, następnym etapem jest poinformowanie firmy ubezpieczeniowej sprawcy o szkodzie - wypłata odszkodowania z OC sprawcy zawsze odbywa się na wniosek poszkodowanego. Nie zwlekaj zbyt długo z takim zgłoszeniem, żeby towarzystwo nie posądziło Cię o przyczynienie się do zwiększenia rozmiaru szkody (np. w wyniku regularnej jazdy uszkodzonym samochodem).

Na zgłoszenie szkody, a zatem otrzymanie wypłaty odszkodowania z OC sprawcy, masz wprawdzie aż 3 lata, ale im szybciej zgłosisz kolizję lub wypadek do ubezpieczyciela, tym większe są szanse na szybką likwidację szkody (łatwiej odtworzyć przebieg zdarzenia i ocenić jego skutki).

Jak zgłosić szkodę?

Szkodę możesz zgłosić telefonicznie nawet z miejsca kolizji, choć nie masz takiego obowiązku i jeśli nie ma poważnych uszkodzeń pojazdu, nie ma takiej potrzeby.

Znacznie wygodniejsze może być wypełnienie wniosku przez Internet, zwłaszcza że firmy ubezpieczeniowe najczęściej przewidują na swoich stronach internetowych możliwość dołączenia załączników w postaci np. zdjęć uszkodzeń.

Jak towarzystwo ustala rozmiar szkody majątkowej?

Jeśli zgłosiłeś już szkodę w mieniu (np. uszkodzenia samochodu), to odszkodowanie z OC sprawcy wypadku zostanie wypłacone po oszacowaniu jej wartości. Firma ubezpieczeniowa ma 30 dni na wypłatę odszkodowania (a przynajmniej jego bezspornej części), co oznacza że prawdopodobnie już w ciągu pierwszych 7 dni od zgłoszenia możesz liczyć na kontakt przedstawiciela towarzystwa.

Najczęściej ubezpieczyciel zaleca oględziny współpracującemu z firmą ubezpieczeniową rzeczoznawcy, choć coraz częściej cała likwidacja szkody odbywa się zdalnie – zwłaszcza w przypadku niewielkich uszkodzeń.

Po inspekcji towarzystwo przygotowuje kosztorys zwykle w oparciu o katalogi Audatex lub EurotaxGlass’s. Możesz go zaakceptować (wtedy ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie na wskazane konto lub przekazem pocztowym),  zakwestionować i przedstawić swoją wycenę… lub zupełnie się nim nie przejmować. To beztroskie podejście do kosztorysu jest przeznaczone dla osób, które nie chcą dostać gotówki, lecz wolą rozliczyć szkodę w warsztacie bezgotówkowo.

Bezgotówkowe rozliczenie polega na tym, że poszkodowany podpisuje upoważnienie, w którym wyraża zgodę na przekazanie kwoty odszkodowania na rzecz wybranego przez siebie zakładu naprawczego. I to warsztat negocjuje z ubezpieczycielem sprawcy ostateczną wartość szkody. Poszkodowany o nic się nie martwi, a po naprawie odbiera sprawny samochód z serwisu.

Bardzo często poszkodowani w kolizjach drogowych zapominają o tym, że odszkodowanie z OC sprawcy nie ogranicza się do naprawy bezgotówkowej auta lub wypłaty na konto równowartości kosztów związanych z reperacją pojazdu. Poszkodowany może skorzystać też z dodatkowych świadczeń, będących następstwem szkody (np. holowanie czy samochód zastępczy).

Jak skorzystać z Bezpośredniej Likwidacji Szkody?

Jeżeli zostałeś poszkodowanym w kolizji drogowej, możesz skorzystać z tzw. usługi BLS, czyli Bezpośredniej Likwidacji Szkody (zapytaj w swoim towarzystwie czy istnieje taka możliwość, bo obecnie nie wszystkie firmy oferują BLS). Polega ona na wypłacie odszkodowania bezpośrednio przez firmę poszkodowanego, która później odzyskuje poniesione koszty od ubezpieczyciela sprawcy.

Dzięki takiemu rozwiązaniu cały proces przebiega szybciej i sprawniej, a poszkodowany nie musi się martwić o załatwienie formalności.

Uwaga!

Jeżeli zostałeś ranny w wypadku komunikacyjnym, szkodę możesz zgłosić tylko do towarzystwa sprawcy (nie można skorzystać z usługi BLS). W takim przypadku, postaraj się skontaktować z ubezpieczycielem możliwie jak najszybciej, np. po wyjściu ze szpitala. Pieniądze uzyskane od niego pomogą Ci w szybszym podjęciu rehabilitacji i powrocie do zdrowia. Zrekompensują także Twoje straty materialne.

Czy kontakt z rzeczoznawcą jest konieczny?

Wsparcie niezależnego rzeczoznawcy jest często niezbędne do prawidłowej wyceny rozmiarów szkody, podczas ubiegania się o wyższe odszkodowanie. Jednak do tej pory wiele osób występujących z roszczeniami do ubezpieczyciela rezygnowało z zatrudnienia specjalisty. Problem pojawiał się głównie w przypadku niewielkich szkód, przy których honorarium rzeczoznawcy mogło być zbyt wysokie w porównaniu do uzyskanej dodatkowej kwoty.

Przykład:

Właściciel Audi A3 otrzymał od towarzystwa sprawcy kolizji wycenę szkody, przygotowaną na podstawie specjalistycznego systemu Audatex. Wyliczenie było jednak dla niego niezrozumiałe, z powodu trudnego, technicznego języka. Mężczyzna zatrudnił więc niezależnego rzeczoznawcę, który ponownie oszacował koszty likwidacji szkody i wyliczył, że towarzystwo powinno wypłacić jego klientowi o 900 złotych więcej.

Honorarium specjalisty wynosiło 400 złotych. Mężczyzna, po złożeniu odwołania, otrzymał od ubezpieczyciela wyższe (o 900 złotych) odszkodowanie, jednak nie udało mu się uzyskać zwrotu kosztów poniesionych na pracę rzeczoznawcy. Wszystko z powodu niejednolitego orzecznictwa w takich sprawach. To jednak już się zmienia.

Wspomniana decyzja sądu jest z pewnością kolejnym krokiem do poprawy jakości procesu likwidacji szkód i wzmocni pozycję osób poszkodowanych w kolizjach i wypadkach drogowych. Jej efektem może być większa staranność towarzystw ubezpieczeniowych podczas ustalania wartości szkody likwidowanej z polisy OC.

Odszkodowanie z OC sprawcy wypadku a uszczerbek na zdrowiu

Niekiedy następstwem zdarzenia są również urazy fizyczne i psychiczne lub stała niezdolność do pracy. Ubezpieczenie OC zapewnia pokrycie kosztów związanych ze szkodą na osobie aż do 5,21 mln euro, a w ramach tej kwoty znajdują się m.in. rekompensata za utracone dochody np. zarobki, oraz zadośćuczynienie za traumę psychiczną lub śmierć bliskiego.

Uwaga! Postaraj się udokumentować i możliwie jak najdokładniej przedstawić wszystkie straty poniesione przez Ciebie. Po wypadku zbieraj faktury, paragony lub inne dowody, które pomogą Ci naświetlić faktyczne koszty związane z wypadkiem.

Czy zawsze należy się odszkodowanie po miesiącu?

W skomplikowanych przypadkach ustalenie wszystkich okoliczności kolizji czy wypadku oraz zgromadzenie niezbędnej dokumentacji zajmuje więcej czasu niż ustawowe 30 dni. Wówczas termin wypłaty odszkodowania (nie dotyczy to bezspornej części) może zostać przesunięty. Osoby ubiegające się o świadczenie z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku muszą być jednak o tym poinformowane.

Co na temat terminu wypłaty odszkodowania mówi ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych (Art. 14.)?

1. Ubezpieczyciel powinien wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.
2. W przypadku gdyby wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania w terminie 30 dni okazało się niemożliwe, odszkodowanie przysługuje w terminie 14 dni od dnia, w którym (przy zachowaniu należytej staranności) wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Nie może to jednak nastąpić później niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie.

Uwaga! Wyjątek stanowią sprawy, w których ustalenie odpowiedzialności towarzystwa albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.

         3. Jeżeli odszkodowanie nie przysługuje lub przysługuje w innej wysokości niż określona w roszczeniu, towarzystwo powinno poinformować o tym na piśmie osobę występującą z roszczeniem i wskazać na okoliczności oraz podstawę prawną uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę wypłaty odszkodowania, jak również na przyczyny, dla których odmówiło wiarygodności okolicznościom dowodowym.

Pismo ubezpieczyciela musi zawierać pouczenie o możliwości dochodzenia roszczeń na drodze sądowej.

Jak uzyskać większe odszkodowanie z OC sprawcy wypadku?

Adekwatnie duża rekompensata z OC sprawcy to przede wszystkim efekt znajomości przepisów. Zgodnie art. 363. § 1 kodeksu cywilnego „naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej”.

A zatem kluczem do uzyskania odszkodowania z OC sprawcy na optymalnym poziomie jest zestawienie utraconych w wyniku kolizji lub wypadku korzyści, z propozycją ubezpieczyciela sprawcy. Jeśli uważasz, że wycena jest zbyt niska, nie przyjmuj jej z założenia, że „taka duża instytucja finansowa wie lepiej”.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, możesz zwrócić się do zakładu ubezpieczeń o szczegółowe wyjaśnienie. Towarzystwo powinno przedstawić Ci swoje stanowisko tak, aby sposób likwidacji szkody był dla Ciebie jasny na każdym jej etapie.

Co zrobić, gdy odszkodowanie z OC nadal będzie za niskie? 

Złożyłeś odwołanie od decyzji ubezpieczyciela i otrzymałeś negatywną odpowiedź? Nadal jednak uważasz, że przysługuje Ci wyższe odszkodowanie lub odmowa wypłaty odszkodowania była niesłuszna? Nie szukaj odpowiedzi wyłącznie w Internecie, ponieważ każdy przypadek jest inny i niekiedy wymaga dodatkowego, indywidualnego rozpatrzenia.

Jeśli potrzebujesz dodatkowej pomocy prawnej, poproś o poradę lub interwencję Rzecznika Finansowego lub zwróć się do stowarzyszenia, które zajmuje się pomocą poszkodowanym. Ich wykaz znajdziesz m.in. na stronie Sądu Apelacyjnego w Warszawie lub na stronach administracji lokalnej.