Czy paliwo HVO100 to idealne rozwiązanie dla pojazdów z silnikami wysokoprężnymi? W jaki sposób nowe paliwo zmniejsza emisję cząstek stałych i redukuje emisję CO2 o 50-90% w porównaniu z klasycznym olejem napędowym? Kiedy HVO100 trafi na polskie stacje paliw?

W drugiej części filmu „Powrót do przyszłości” jest scena, w której dr Emmett Brown wyskakuje z wehikułu czasu DeLorean i zaczyna grzebać w koszu na odpady. Wyjmuje z pojemnika skórkę od banana oraz inne śmieci i wrzuca je do urządzenia o nazwie Mr. Fusion przymocowanego do wehikułu. Po co to robi?

Mr. Fusion to reaktor fuzji jądrowej domowego użytku, który przekształca dowolną materię organiczną w energię potrzebną do zasilania DeLorean'a. Brzmi jak science fiction? Wciąż tak, ale nie do końca. Okazuje się, że już dziś możemy produkować energię ze śmieci, a precyzyjniej mówiąc ze zużytego oleju.

Co to jest paliwo HVO100?

HVO to skrót angielskiej nazwy Hydrotreated Vegetable Oil, czyli hydrorafinowany olej roślinny. HVO100 to syntetyczny, odnawialny olej napędowy, który ma takie same właściwości chemiczne jak zwykły diesel. Oznacza to, że można go używać w silnikach Diesla i to w większości bez żadnych modyfikacji. HVO100 jest produkowany z olejów roślinnych, np. oleju palmowego lub rzepakowego i odpadów tłuszczowych – nawet z oleju po smażonych frytkach.

Uwaga!

Hydrogenizacja olejów i odpadów roślinnych to proces chemiczny, w którym wodór jest dodawany do cząsteczek tłuszczu w obecności katalizatora. To powoduje nasycenie podwójnych wiązań i przekształcenie płynnych olejów w stałe tłuszcze. Proces ten ma wiele zastosowań, a jednym z nich jest produkcja biopaliw – utwardzone oleje roślinne są wykorzystywane jako zamienniki klasycznego oleju napędowego do pojazdów z silnikami Diesla.

Paliwo HVO100 ma znacznie mniejszy wpływ na środowisko niż tradycyjne paliwa naftowe. Jest to spowodowane głównie tym, że wytwarzanie HVO następuje przy niższej emisji gazów cieplarnianych oraz innych zanieczyszczeń powietrza. Paliwo może być stosowane w silnikach wysokoprężnych, zarówno w samochodach osobowych, ciężarowych, jak i w innych pojazdach wykorzystywanych do komercyjnego transportu drogowego. Za prekursora wprowadzenia tego typu paliwa do obrotu komercyjnego uchodzi fińska firma rafineryjna Neste.

Hydrorafinowany olej roślinny – najważniejsze zalety i wady

Zalety:

  • Ekologiczność. Redukcja emisji CO2 nawet do 90% w porównaniu z olejem napędowym. Niższa emisja tlenków azotu (NOx) i cząstek stałych. Możliwość wykorzystania odpadów jako surowca do produkcji. Nie wpływa negatywnie na produkcję żywności.

  • Kompatybilność. Brak konieczności modyfikacji infrastruktury. Potencjalnie bezpieczne dla silników wysokoprężnych – nie wymaga modyfikacji. Dobre właściwości smarne i niska temperatura krzepnięcia. Możliwość mieszania z olejem napędowym w dowolnych proporcjach.

  • Wydajność. HVO100 ma podobną lub nawet lepszą wydajność energetyczną niż tradycyjny olej napędowy, co oznacza, że ​​może dostarczyć wymaganą moc przy mniejszym zużyciu paliwa.

Wady:

  • Koszt. Paliwo HVO100 aktualnie jest droższe od tradycyjnego oleju napędowego – tu trzeba pamiętać, że cena będzie prawdopodobnie spadać wraz z większą dostępnością i upowszechnieniem się tego paliwa.

  • Dostępność. Liczba stacji, gdzie można zatankować HVO100 rośnie, ale wciąż jest ich jeszcze stosunkowo mało. Włączenie HVO100 do oferty stacji paliw oznacza dla niej pewne inwestycje. Odnawialny olej napędowy musi posiadać swój własny, w pełni wyczyszczony zbiornik i pistolet do tankowania.

  • Użytkowanie. Brak długoterminowych badań nad wpływem na środowisko i silniki samochodów.

Czy ekologiczne paliwo trafi na stacje paliw?

Nowe paliwo ze źródeł odnawialnych już możesz tankować na stacjach paliw w całej Europie. Miejsca te znajdują się głównie w Finlandii, Norwegii, Szwecji, Danii, Estonii, Holandii, Belgii, Niemczech, Włoszech, oraz na Litwie i Łotwie, a nawet na Słowacji i Węgrzech.

Na początku marca 2024 nawet w Czechach powstała stacja, na której możesz zatankować HVO100 – znajduje się ona przy autostradzie D1 koło Jihlavy (Jihlava Truck Park) i została utworzona w ramach współpracy franczyzowej z Nikey (sieć akceptacji Eurowag).

Uwaga!

Toyota poinformowała, że pierwszym kwartale 2023 roku rozpoczęła się produkcja modeli Land Cruiser i Hilux w wersji europejskiej, których silniki wysokoprężne są kompatybilne z paliwem HVO100 wytwarzanym ze źródeł odnawialnych. Toyota zdecydowała się na taki ruch, bo z technicznego punktu widzenia paliwo HVO100 spełnia europejski standard jakości EN 15940 dla parafinowych olejów napędowych. Charakteryzuje się wyższą liczbą cetanową (c80) niż standardowy olej napędowy. Według prognoz produkcja HVO100 wzrośnie do około 15,5 miliona ton w 2030 roku.

Ekologiczny Diesel dostępny w Polsce

Ekologiczny Diesel możesz już zatankować w Polsce. To paliwo od początku maja 2024 wprowadziła stacja AVIA w Myszęcinie – okolice autostrady A2 niedaleko Świebodzina (woj. lubuskie). Przed zatankowaniem sprawdź, czy producent Twojego samochodu zezwala na stosowanie HVO100 – listę kompatybilnych modeli znajdziesz np. na stronie organizacji Deutsche Automobil Treuhand.

Czy ekologiczny diesel odniesie sukces? W tej chwili raczej nie, bo ten rodzaj paliwa jest wciąż droższy od standardowego diesla B0/B7. Na stacji AVIA w Myszęcinie standardowy diesel kosztuje nieco ponad 6,1 zł/l, Diesel Gold ponad 6,3 zł/l, a HVO100 już prawie 9 zł/l. Różnica jest znaczna, więc dopóki nowe paliwo nie będzie tańsze, prawdopodobnie jego sprzedaż będzie śladowa.

Wypowiedź eksperta

Jednym z najpoważniejszych wyzwań dla branży transportu drogowego w 2024 roku i w latach następnych będzie transformacja energetyczna unijnej gospodarki. Aby pozostać na rynku i być wciąż konkurencyjnym, polski przewoźnik powinien mieć możliwość korzystania z pełnego spektrum dostępnych już dziś technologii. HVO nadaje się do zasilania większości nowoczesnych ciągników siodłowych i samochodów ciężarowych używanych przez polskich przewoźników, a jego sprzedaż nie wymaga budowy nowej infrastruktury dystrybucyjnej. HVO jest dopuszczone do obrotu handlowego w takich państwach Unii Europejskiej jak Belgia, Holandia, Włochy, Niemcy, Hiszpania, Węgry, Czechy, Słowacja, a nawet Litwa, Łotwa i Estonia.
Transport i Logistyka Polska

Orlen i HVO100

W 2022 roku czeski zakład Orlen Unipetrol w Litvinovie uzyskał certyfikację umożliwiającą produkcję petrochemiczną z wykorzystaniem uwodornionych olejów roślinnych.

Orlen poinformował także, że technologie wykorzystujące uwodornione oleje roślinne zostaną również wdrożone w zakładzie PKN Orlen w Płocku. Do 2024 roku powstanie tam instalacja HVO, w której na skalę przemysłową wprowadzona zostanie technologia uwodornienia oleju rzepakowego, oleju posmażalniczego (UCO) lub ich mieszanek.

Pamiętaj, że niezależnie, czy tankujesz tradycyjne paliwo, czy ekologicznego diesla, Twój samochód musi mieć ważną polisę OCsprawdź, która najbardziej się opłaca.

Warto wiedzieć

  1. Paliwo HVO100, otrzymywane z hydrorafinowanego oleju roślinnego, staje się alternatywą dla tradycyjnego oleju napędowego, oferując zmniejszoną emisję CO2 nawet o 90% oraz redukcję innych zanieczyszczeń powietrza.
  2. Proces produkcji paliwa HVO100 opiera się na hydrogenizacji olejów roślinnych i odpadów, co umożliwia wykorzystanie surowców odnawialnych oraz redukcję odpadów.
  3. Zalety tego paliwa obejmują jego ekologiczność, kompatybilność z istniejącą infrastrukturą, oraz podobną lub lepszą wydajność energetyczną w porównaniu z tradycyjnym dieslem.
  4. Jednakże, wadami są wyższy koszt w porównaniu z tradycyjnym olejem napędowym, ograniczona dostępność na stacjach paliw oraz brak długoterminowych badań nad wpływem na środowisko i silniki samochodów.
  5. Pomimo tych wyzwań, organizacje transportowe naciskają na rząd, aby umożliwił wprowadzenie paliwa HVO100 na polski rynek, co może być krokiem w kierunku ekologicznego transportu i transformacji energetycznej.

FAQ – najczęściej zadawane pytani

  1. Co to jest HVO?

    HVO, z angielskiego Hydrotreated Vegetable Oil, to wysokiej jakości rodzaj oleju napędowego, który jest w pełni wyprodukowany z surowców odnawialnych, takich jak oleje roślinne i odpady tłuszczowe. Obecnie uznawane jest za jedno z najbardziej ekologicznych paliw dla pojazdów z silnikiem wysokoprężnym.