Co to jest blokada alkoholowa i kiedy można ją zainstalować w aucie?

Blokada alkoholowa może być furtką do odzyskania uprawnień do prowadzenia pojazdów dla kierowców, którzy zostali przyłapani na jeździe po spożyciu alkoholu. Szczególnie, jeśli dopuszczalna norma została przekroczona tylko nieznacznie. Sprawdziliśmy, kto i kiedy może skorzystać z takiego rozwiązania, ile to kosztuje, a także jak wpływa na ubezpieczenie auta.

Czym jest blokada alkoholowa?

Blokada alkoholowa to urządzenie montowane w pojazdach. Uniemożliwia uruchomienie silnika, jeśli kierowca znajduje się w stanie nietrzeźwości. Za zgodą sądu zakaz prowadzenia pojazdów może zostać zastąpiony łagodniejszą karą, jaką jest konieczność instalacji blokady w samochodzie. W Polsce możliwość jej montażu w samochodach wprowadzono w 2015 r. Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym, definicja blokady alkoholowej brzmi:

blokada alkoholowa – urządzenie techniczne uniemożliwiające uruchomienie silnika pojazdu silnikowego i pojazdu szynowego, w przypadku gdy zawartość alkoholu w wydychanym przez kierującego powietrzu wynosi co najmniej 0,1 mg alkoholu w 1 dm3.

Jakie są limity alkoholu dla kierowców w Polsce?

Zgodnie z prawem w Polsce rozróżniamy dwa rodzaje limitów alkoholu w organizmie dla kierowców. Należą do nich:

• stan po użyciu alkoholu – występuje od 0,2 do 0,5 promila alkoholu we krwi lub od 0,1 do 0,25 mg alkoholu w litrze wydychanego powietrza,
• stan nietrzeźwości – występuje powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi lub powyżej 0,25 mg alkoholu w litrze wydychanego powietrza.

W związku z tym kierowca może prowadzić samochód bez żadnych konsekwencji, jeśli stężenie alkoholu we krwi nie przekroczy 0,2 promila, a więc w litrze wydychanego powietrza znajduje się do 0,1 mg alkoholu.

Jaka kara grozi za jazdę autem pod wpływem alkoholu?

Kierowcom przyłapanym na jeździe pod wpływem alkoholu grożą dotkliwe kary. W zależności od poziomu stężenia, takie zachowanie jest wykroczeniem lub przestępstwem. Zakres możliwych sankcji został podzielony na cztery grupy:

Stan po użyciu alkoholu – wykroczenie

Kierowca popełnia wykroczenie, jeśli stężenie alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila. Wówczas może zostać ukarany:

• 15 punktami karnymi,
• grzywną w kwocie co najmniej 2500 zł (maksymalnie 30 000 zł),
• zakazem prowadzenia pojazdów mechanicznych od 6 miesięcy do 3 lat,
• aresztem do 30 dni.

Stan nietrzeźwości (przestępstwo)

Kierowca popełnia przestępstwo, jeśli stężenie alkoholu we krwi jest wyższe niż 0,5 promila. Wówczas może zostać ukarany:

• 15 punktami karnymi,
• grzywną, której kwota zależy od dochodu (od 10 do 540 stawek dziennych, gdzie wysokość stawki dziennej wynosi od 10 do 2000 zł), ograniczeniem lub pozbawieniem wolności do 2 lat,
• zakazem prowadzenia pojazdów od 1 roku do 15 lat,
• koniecznością zapłaty od 5000 do 60 000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Sankcje za prowadzenie pojazdu po alkoholu wbrew zakazowi starosty

Jeśli kierowca pomimo zakazu starosty zostanie przyłapany na prowadzeniu pojazdu pod wpływem alkoholu, grozi mu

• kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat,
• dalszy zakaz prowadzenia pojazdu co najmniej na 3 lata,
• konieczność wpłaty na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej co najmniej 10 000 zł.

Spowodowanie wypadku drogowego pod wpływem alkoholu

Surowość kary za spowodowanie wypadku pod wpływem alkoholu zależy od jego rozmiarów. W przypadku:

• braku ofiar śmiertelnych – karą więzienia do 4,5 roku, zakazem prowadzenia pojazdów od 3 do 15 lat, grzywną od 10 000 do 60 000 zł,
• uszczerbku na zdrowiu lub spowodowania śmierci – karą więzienia od 2 do 12 lat, dożywotnim zakazem prowadzenia pojazdów, grzywną od 10 000 do 60 000 zł,
• udziału ofiar śmiertelnych – karą więzienia od 3 do 12 lat, dożywotnim zakazem prowadzenia pojazdów, grzywną od 10 000 do 60 000 zł.

Czy można skrócić zakaz prowadzenia pojazdów?

Przyłapanie przez policję na jeździe pod wpływem alkoholu może być szczególnie bolesne dla zawodowych kierowców, którym tymczasowo zostanie odebrane prawo jazdy. Wówczas nie mogą wykonywać pracy i osiągać dochodów. Czy jednak można skrócić czas zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych? Można jego skutki nieco ograniczyć instalując w samochodzie blokadę alkoholową. 

Kierowca przyłapany na jeździe pod wpływem alkoholu i ukarany zakazem prowadzenia pojazdów, który stosował się do niego przez więcej niż połowę orzeczonego przez sąd czasu, może wnioskować o jego ograniczenie. Wtedy zamiast całkowitego zakazu poruszania się samochodem, można ubiegać się o możliwość kierowania autem wyposażonym w blokadę alkoholową. We wniosku taką prośbę należy uzasadnić, np. koniecznością wykonywania zawodu związanego z prowadzeniem pojazdów. W tym celu warto również dołączyć do wniosku takie dokumenty, jak np.:

• zaświadczenie o wcześniejszej niekaralności, 

• pozytywną opinię z miejsca pracy,

• zaświadczenie o byciu jedynym żywicielem rodziny,

• zaświadczenie o pełnieniu obowiązków i zaangażowaniu w sferze publicznej.

Jeśli decyzja sądu będzie pozytywna, ukarany kierowca uzyska możliwość kierowania pojazdami z zainstalowaną blokadą alkoholową. Jednocześnie nadal obowiązuje zakaz prowadzenia auta, które nie jest wyposażone w blokadę. W takim przypadku informacja o ograniczeniu uprawnień zostanie wpisana do prawa jazdy.

Jak zastąpić dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych blokadą alkoholową?

Kierowcy, którzy kilkukrotnie zostali przyłapani na jeździe pod wpływem alkoholu, mogą zostać ukarani dożywotnim zakazem prowadzenia pojazdów. Jednocześnie mają również prawo wnioskować o złagodzenie kary i zastąpienie jej blokadą alkoholową. Jednak mogą złożyć taki wniosek dopiero po upływie 10 lat od całkowitego odebrania im uprawnień do kierowania samochodem. 

Jak działa blokada alkoholowa w praktyce?

Jeśli samochód jest wyposażony w blokadę alkoholową, to kierowca przed uruchomieniem silnika musi dmuchnąć w ustnik urządzenia. Podobnie, jak w tradycyjnym badaniu alkomatem. Jeżeli będzie trzeźwy, może wyruszyć w trasę.

Z kolei gdy urządzenie wykryje nadmierną dawkę alkoholu, zablokuje możliwość odpalenia silnika pomimo prób nietrzeźwego kierowcy. Ponadto niektóre blokady mogą również wymagać ponownego dmuchnięcia w ustnik w czasie jazdy autem.

Zgodnie z przepisami blokada alkoholowa musi spełniać normę PN-EN 50436-1 oraz PN-EN 50436-2. Oznacza to, że urządzenie musi zostać skalibrowane przed montażem, a następnie co 12 miesięcy. Blokadę w aucie może zainstalować tylko jej producent lub upoważniony przedstawiciel. Zwykle zajmuje się tym elektryk samochodowy z wymaganymi uprawnieniami. Wszelkie koszty montażu ponosi ukarany kierowca.

Przepisy określają również wzór dokumentu, który potwierdza kalibrację blokady alkoholowej. Musi zawierać następujące informacje:

• dane producenta lub przedstawiciela upoważnionego do wykonania kalibracji,

• dane właściciela pojazdu,

• numer dokumentu,

• datę kalibracji,

• typ blokady alkoholowej,

• numer seryjny blokady alkoholowej,

• datę ważności kalibracji,

• numer VIN pojazdu.

Ile kosztuje instalacja blokady alkoholowej w aucie?

Jeżeli sąd zgodzi się na cofnięcie tymczasowego lub dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów i montaż blokady alkoholowej, to koszty jej zakupu i instalacji pokrywa kierowca z własnej kieszeni. Urządzenie można wynająć lub kupić. Ceny wynajmu zaczynają się od około 60 zł miesięcznie. Natomiast za zakup blokady alkoholowej na własność trzeba zapłacić od około 1500 do 5000 zł.

Koszt instalacji blokady alkoholowej jest uzależniony od modelu pojazdu. Może się wahać od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Ponadto po zamontowaniu urządzenia w samochodzie, należy wykonać badanie techniczne w Stacji Kontroli Pojazdów. Oprócz tego blokadę trzeba kalibrować co 12 miesięcy, aby wykonywane przez nią pomiary były dokładne. To wydatek w wysokości około 250 zł.

Jak blokada alkoholowa wpływa na ubezpieczenie OC?

Jeśli jesteśmy właścicielami samochodu osobowego i zostanie na nas nałożony tymczasowy lub dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów, to nie zwalnia nas to z obowiązku uiszczania składek. Nawet, gdy z powodu odebrania prawa jazdy nie będziemy korzystać z auta. Jedyną możliwością zwalniającą z konieczności opłacania polisy OC jest wyrejestrowanie samochodu. Można to zrobić w przypadku:

• sprzedaży pojazdu,

• wywiezienia pojazdu z kraju i sprzedaży za granicą,

• zezłomowania,

• kradzieży,

• trwałej utraty pojazdu (np. w wyniku pożaru),

• gdy zarejestrujemy pojazd jako historyczny.

Jeśli więc prawo jazdy zostanie nam odebrane na dłuższy czas, a jednocześnie chcemy wyrejestrować samochód osobowy aby nie musieć opłacać ubezpieczenia OC, najwygodniejszym rozwiązaniem jest sprzedaż auta. Jednak jednocześnie nowy właściciel pojazdu zgodnie z przepisami, ma prawo korzystać z naszej polisy do wygaśnięcia umowy z ubezpieczycielem. Możemy porozumieć się z nim przed realizacją transakcji, aby wypowiedział dotychczasowe obowiązkowe ubezpieczenie.

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Należy pamiętać, że w przypadku tymczasowego wyrejestrowania pojazdu nie zostaniemy całkowicie zwolnieni z konieczności uiszczania składek OC. Jednak ich wysokość znacznie się zmniejszy (zwykle o około 95%).

Poza tym czasowe wyrejestrowanie na okres od 2 do 24 miesięcy (na wniosek właściciela maksymalnie przedłużone do 48 miesięcy), przysługuje posiadaczom:

·        pojazdów ciężarowych,

• ciągników samochodowych,

• przyczep o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony,

• autobusów,

• pojazdów specjalnych.