Sprzedaż samochodu współwłaścicielowi. Co warto wiedzieć?

Zgodnie z kodeksem cywilnym (art. 195), każdy pojazd może mieć więcej niż jednego właściciela. Często na współdzielenie własności samochodu decydują się młodzi kierowcy, których ubezpieczyciele zaliczają do grupy wysokiego ryzyka.

Wyjaśniamy w poniższym artykule, jakie formalności muszą spełnić współwłaściciele, aby transakcja sprzedaży przebiegła zgodnie z prawem i bez problemu. 

Współwłasność samochodu, co to oznacza i kiedy występuje najczęściej?

Współwłasnośc samochodu oznacza, że pojazd ma więcej niż jednego właściciela, a dane osobowe wszystkich współwłaścicieli znajdują się w dowodzie rejestracyjnym. 

Jedną z największych zalet takiego rozwiązania, jest możliwość korzystania ze zniżek bardziej doświadczonego kierowcy współudziałowca, który wypracował je dzięki wieloletniej, bezszkodowej jeździe.

W efekcie składka ubezpieczenia OC dla samochodu współdzielonego z doświadczonym kierowcą  jest znacznie niższa niż w stosunku do wysokości składki, jaką samodzielnie płaciłby młody kierowca.

Z tego względu współwłasność samochodu jest doskonałym rozwiązaniem dla młodych osób, które chcą zaoszczędzić na opłacie składki OC, budując jednocześnie swoją historię ubezpieczeniową.

Trzeba jednak pamiętać także o tym, że w przypadku stłuczki lub kolizji, do której dojdzie z winy mniej doświadczonego współwłaściciela samochodu, zniżki utraci również doświadczony kierowca. Niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe proponują rozwiązanie w postaci ochrony zniżek, jednak działa ono tylko wtedy, kiedy korzystamy z usług tego samego ubezpieczyciela.

Sprzedaż samochodu współwłaścicielowi. Wzór umowy

Sprzedaż samochodu współwłaścicielowi wiąże się z pewnymi formalnościami.

Współwłaściciel w zależności od sytuacji może zdecydować się na zbycie swojej części auta w formie umowy kupna sprzedaży lub przekazania darowizny.

Kiedy dochodzi do zbycia, należy przygotować wzór umowy kupna sprzedaży samochodu, ale formalnie nie ma też przeszkód, aby spisać ją własnoręcznie. Należy jednak pamiętać o najważniejszych danych, które powinny znaleźć się w tym dokumencie, aby transakcja przebiegła zgodnie z prawem.

Jakie informacje powinny znaleźć się w umowie kupna sprzedaży między współwłaścicielami auta?

• Data i miejsce zawarcia umowy,
• Wszystkie informacje o stronach umowy:
• dane osobowe, adresy zameldowania i zamieszkania; numery PESEL;

o   numery i serie dowodu osobistego.

Wszystkie informacje o przedmiocie umowy:

o   marka i model pojazdu;

o   rok produkcji;

o   numer rejestracyjny;

o   numer VIN.

Informacje o warunkach umowy:

o   cena, za jaką pojazd zostanie sprzedany oraz rodzaj sfinalizowania transakcji (gotówka, przelew, rachunek bankowy sprzedawcy)

o   termin wydania pojazdu;

o   informacja o wydanych dokumentach i kluczykach.

• Oświadczenie kupującego, że zapoznał się ze stanem technicznym pojazdu,
• Oświadczenie sprzedającego o części własności samochodu,
• Oświadczenie sprzedającego, że jego część nie została zajęta przez komornika sądowego ani że nie stanowi przedmiotu zabezpieczenia,
• Informacje o liczbie kluczyków i kart przekazanych kupującemu,
• Podpis każdej ze stron.

Swoboda, jaką gwarantuje polskie prawo w zakresie tworzenia umów kupna sprzedaży, daje stronom możliwość zawarcia w takim dokumencie wszystkich ważnych z ich punktu widzenia informacji. Z reguły pismo takie zajmuje 1 – 2 strony formatu A4. Ważne jest też, aby znajdował się w nim zapis o sprawach nieuregulowanych, w przypadku których strony odwołują się do przepisów Kodeksu Cywilnego.

Jeśli jednak z jakiegoś powodu nie chcesz sporządzać umowy samodzielnie, możesz skorzystać z pomocy naszego generatora umowy lub gotowego wzoru.

Gdzie i jak należy zgłosić sprzedaż samochodu współwłaścicielowi?

Po sporządzeniu umowy pomiędzy współwłaścicielami, wraz z dokumentami należy złożyć w wydziale komunikacji właściwym dla miejsca zamieszkania, wniosek o zniesienie współwłasności pojazdu. Wymagane są również:

• dowód rejestracyjny pojazdu,
• karta pojazdu (jeśli została wydana),
• ubezpieczenie OC

Wymiana dowodu rejestracyjnego po sprzedaży samochodu współwłaścicielowi 

Po dopięciu umowy na ostatni guzik, czas na ostatnie formalności.

Samochód będący współwłasnością, w dowodzie rejestracyjnym musi mieć wpisanych wszystkich udziałowców. Kiedy współwłaściciel sprzedający swoją część wpisany jest w nim na pierwszym miejscu, należy wyrobić nowy dokument.

Istnieje jednak sytuacja, w której nie ma obowiązku zgłaszać się po nowy dowód rejestracyjny.

Jeśli osoba, sprzedająca współwłaścicielowi swoją część samochodu, wpisana jest w dowodzie rejestracyjnym na drugim bądź kolejnym miejscu, oznacza to, że wystarczy poprosić w wydziale komunikacji o wykreślenie udziałowca sprzedającego.

Podatek od Czynności Cywilnoprawnych – czy muszę go zapłacić kupując samochód od współwłaściciela?

Podatek od Czynności Cywilnoprawnych, zwany potocznie podatkiem od wzbogacenia się, jest opłatą, którą musi ponieść każdy, kto dokonał zakupu od osoby prywatnej (podmiotu),  nie będącej podatnikiem VAT.

Jednak zakup samochodu nie zawsze oznacza obowiązek uiszczenia PCC!

Kiedy w przypadku sprzedaży samochodu nie trzeba płacić podatku od wzbogacenia się?

Jeśli zakupu dokonujemy na fakturę lub wtedy, kiedy wartość samochodu wynosi mniej niż 1 000 zł.  Danina w postaci PCC nie obowiązuje także w przypadku aut zakupionych za granicą (PCC dotyczy czynności cywilnoprawnych, w tym umowy sprzedaży, które mają miejsce na terytorium Polski), a także, kiedy zakupu samochodu dokonała osoba niepełnosprawna na własny użytek. 

Sprzedaż samochodu współwłaścicielowi, a OC

Zmiana współwłaścicieli auta (a także sprzedaż samochodu współwłaścicielowi), wiąże się z obowiązkiem przekazania towarzystwu ubezpieczeniowemu informacji o tej okoliczności.

Poinformowanie ubezpieczyciela musi nastąpić w ciągu 14 dni.  

Należy jednocześnie pamiętać, że każda zmiana w zakresie właściciela samochodu może wiązać się z rekalkulacją składki OC.

Rekalkulacja oznacza ponowne przeliczenie wysokości składki. Ubezpieczyciel oceni, czy zmiana współwłaściciela samochodu może wpłynąć na wzrost ryzyka wystąpienia szkody. To, czy cena OC wzrośnie, zależy od indywidualnej decyzji towarzystwa - wyjaśnia Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl.

Ubezpieczyciel na podstawie danych właścicieli i pojazdu, określających każdy przypadek indywidualnie, wyliczy składkę ubezpieczenia OC, jaka będzie przysługiwała właścicielowi samochodu. 

PRZYKŁAD

Pan Adam – 75-letni emeryt, doświadczony kierowca ze zniżkami za bezszkodową jazdę - do tej pory współdzielił samochód (Ford Focus, 1995 rok) z Piotrem – 24-letnim studentem.

Najniższa składka OC, jaką towarzystwa ubezpieczeniowe proponowały Panu Adamowi - współwłaścicielowi auta -  wynosiła 735 zł w towarzystwie ubezpieczeniowym TRASTI.

Kalkulacja z 13.07.2021 r., Ford Focus 1995 r.

Kiedy Piotr postanowił odkupić od Pana Adama część samochodu, za pośrednictwem umowy kupna sprzedaży, sprawdził w kalkulatorze ubezpieczeń, jak wygląda sytuacja z wysokością kwoty OC.

Kalkulacja z 13.07.2021, Ford Focus 1995 r.

Najtańsze OC na ten sam samochód proponuje towarzystwo ubezpieczeniowe MTU24.pl w kwocie 1 654 zł.

Towarzystwo ubezpieczeniowe nie musi przeprowadzać rekalkulacji składki. Jednak ma do tego prawo. Należy wziąć pod uwagę, że jeśli ubezpieczyciel zdecyduje się na ponowne przeliczenie ceny OC, nie musimy się na to zgodzić. Możemy odwołać się od tej decyzji, ale szanse na jej pozytywne rozpatrzenie zwykle są bardzo małe - dodaje Kamil Sztandera, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych w rankomat.pl 

Jest to kalkulacja przykładowa, która w przypadku każdego kierowcy może wyglądać zupełnie inaczej. Jeśli warunki obecnego ubezpieczyciela Ci nie odpowiadają, za pomocą generatora wypowiedzenia OC możesz w kilka minut stworzyć wypowiedzenie umowy. 

Więcej o zasadach wypowiedzenia OC tutaj.