Zdarza się, że dwie osoby wspólnie kupują samochód – to szczególnie popularne rozwiązanie w przypadku młodych kierowców, którym zależy na obniżeniu składki ubezpieczenia OC. Co, jednak jeśli jedna ze stron będzie chciała sprzedać auto? Czy może to zrobić? Jak powinna wyglądać umowa sprzedaży samochodu przez dwóch właścicieli? Przeczytaj!

Zawarcie umowy kupna-sprzedaży oznacza przeniesienie własności ze sprzedającego na kupującego. Sprzedawca zobowiązuje się do przekazania samochodu wraz ze wszystkimi dokumentami (dowód rejestracyjny, polisa OC itp.), natomiast nabywca zobowiązuje się do wniesienia ustalonej opłaty i odebrania przedmiotu umowy.

Podobnie wygląda procedura sprzedaży samochodu, który ma dwóch właścicieli – różnica polega na tym, że każdy z nich musi wyrazić zgodę na sprzedaż, a dalej, złożyć swój podpis na przygotowanej umowie kupna-sprzedaży. W artykule znajdziesz wszystkie niezbędne informacje, które pozwolą Ci, zgodnie z przepisami, przygotować się do transakcji.

Dwóch właścicieli – czy sprzedaż samochodu jest możliwa?

Nawet jeśli samochód ma dwóch lub więcej właścicieli, może zostać sprzedany. Pod warunkiem, że wszyscy współwłaściciele wyrażą zgodę na transakcję. Pamiętaj, że współwłaściciel nie może sprzedać samochodu samodzielnie. Może jedynie odsprzedać swoją część udziałów – tylko nią dowolnie dysponuje, o czym mówi art. 198 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny [Swoboda rozporządzania udziałem].

Co mówi prawo?

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Trudno jednak wyobrazić sobie, jak w praktyce miałaby wyglądać sprzedaż części udziałów samochodu – taka sytuacja raczej się nie zdarza. Warto też mieć świadomość, że prawo nie określa, który z współwłaścicieli jak często ma prawo użytkować samochód. Dwóch zupełnie obcych właścicieli mogło by mieć spore trudności z porozumieniem się w tej kwestii.

Pamiętaj, że każdy współwłaściciel może zrzec się swoich udziałów. W takim przypadku straci szansę na odzyskanie pieniędzy wyłożonych na zakup pojazdu.

Jeżeli współwłaściciele zgadzają się co do sprzedaży samochodu, muszą przygotować stosowny dokument (umowę kupna-sprzedaży) i złożyć na nim swoje podpisy.

Czym jest umowa kupna-sprzedaży samochodu?

Umowa kupna-sprzedaży jest to umowa cywilnoprawna, na mocy której sprzedawca zobowiązuje się do przeniesienia własności na nabywcę, a kupujący do zapłaty i odebrania przedmiotu umowy. Definicję znajdziemy w Kodeksie cywilnym, w art. 535. [Umowa sprzedaży]

Co mówi prawo?

§ 1. Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Jak można zauważyć, stosowane jest określenie „umowa sprzedaży”, nie „umowa kupna-sprzedaży”. To drugie, dłuższe określenie przyjęło się zwyczajowo.

Umowa taka jest potwierdzeniem dokonania transakcji i gwarancją dla wszystkich stron. Jest też niezbędna do przeprowadzenia dalszych czynności jak np. rejestracja pojazdu. W dokumencie powinny znaleźć się dane dotyczące stron i przedmiotu oraz warunków transakcji (dane kupującego, sprzedającego, marka, model, numer VIN, rok produkcji samochodu, cena, warunki i termin przekazania samochodu).

Umowa kupna-sprzedaży ma ogromne znaczenie  stanowi dowód na przeniesienie własności pojazdu z jednej osoby na drugą, co jest niezbędne do zarejestrowania samochodu na nowego właściciela oraz do uniknięcia ewentualnych problemów prawnych w przyszłości.

Umowę kupna-sprzedaży samochodu należy przygotować w takiej liczbie egzemplarzy, by otrzymał ją każdy sprzedający i kupujący.

Przykład

Małżeństwo Piotr i Julia sprzedają samochód będący ich współwłasnością. Auto nabywa trzech współwłaścicieli: Robert (ojciec), Marta i Tomasz (jego dzieci). Rodzina zdecydowała się na taki ruch, aby zapłacić mniej za OC - pojazd będzie użytkowany przez rodzeństwo, które dopiero zrobiło prawo jazdy, ale fakt, że współwłaścicielem jest tata, będący doświadczonym kierowcą, obniży im składki na ubezpieczenie. Tym samym mamy pięć stron umowy (dwójka właścicieli, którzy sprzedają i trójka nabywców) i należy wypisać pięć jednoznacznie brzmiących egzemplarzy umowy.

Jak wygląda umowa kupna-sprzedaży samochodu, który ma dwóch właścicieli?

Umowa kupna-sprzedaży samochodu, który ma dwóch właścicieli nie różni się zasadniczo od umowy przygotowywanej przez jednego właściciela. Istotną zmianą jest konieczność przeznaczenia miejsca do wpisania danych wszystkich współwłaścicieli.

Wypowiedź eksperta

Współwłaścicielami samochodu (jak również jedynymi właścicielami) mogą w Polsce zostać wszystkie osoby - także niespokrewnione, niepełnoletnie i nie posiadające prawa jazdy. Jedyny problem może być z dziećmi do lat 13, które nie mają zdolności do czynności prawnych, ale osoby w tym wieku raczej nawet nie próbują kupić auta.
Stefania Stuglik, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnychStefania Stuglik, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Dokument potwierdzający przekazanie własności w drodze sprzedaży powinien być przede wszystkim czytelny. Musi też znaleźć się na nim data i miejsce sporządzenia umowy. Jakie informacje należy uwzględnić w treści?

  • Dane sprzedających i kupujących (imiona, nazwiska, numery PESEL, numery dowodów tożsamości, adresy);
  • informacje o przedmiocie sprzedaży, czyli w tym przypadku samochodu (marka, model, rok produkcji, numer rejestracyjny, numer VIN, aktualny przebieg); można podać też dodatkowe informacje np. numer i pojemność silnika, a nawet kolor karoserii; informacje o usterkach, wadach lub oświadczenie, że samochód ich nie ma;
  • cenę sprzedaży;
  • warunki i datę zapłaty (numer rachunku bankowego do przelewu);
  • numer polisy OC i datę jej wygaśnięcia;
  • datę i miejsce przekazania samochodu kupującemu.

Na umowie mogą znaleźć się również inne, ważne z punktu widzenia stron informacje i dodatkowe ustalenia:

  • rozłożenie płatności za auto na raty;
  • sprzedaż samochodu z dodatkowym kompletem opon;
  • oświadczenie sprzedawcy, że pojazd nie jest zajęty przez komornika;
  • miejsce przekazania samochodu.

Im więcej szczegółów znajdzie się w treści umowy kupna-sprzedaży pojazdu, tym mniejsze prawdopodobieństwo niedomówień i wystąpienia kwestii spornych.

Uwaga!

Na umowie muszą znaleźć się podpisy wszystkich współwłaścicieli i każdego kupującego.

Wzór umowy kupna-sprzedaży można znaleźć i pobrać z internetu, można też przygotować dokument samodzielnie, pamiętając, by był czytelny i zawierał wszystkie istotne informacje.

Generator umowy kupna-sprzedaży samochodu – stwórz ją w kilku krokach!

Z myślą o uproszczeniu całej transakcji kupna-sprzedaży auta przygotowaliśmy specjalny generator dokumentu bazujący na kompletnym wzorze umowy sprzedaży samochodu.

Jeśli skorzystasz z tego narzędzia, nie musisz odręczne wypełniać żadnych pól. Wystarczy że zaznaczysz dane samochodu i podasz dane sprzedawcy i kupującego (jeśli ich nie znasz, możesz pozostawić puste pola). Przejdźmy razem cały formularz generatora umowy kupna-sprzedaży samochodu krok po kroku.

1. Na pierwszej stronie zostaniesz poproszony o wpisanie danych pojazdu, który zamierzasz sprzedać lub kupić. Będzie to:

  • rodzaj pojazdu,
  • rok produkcji,
  • marka i model,
  • aktualny przebieg,
  • numer rejestracyjny,
  • numer VIN.

2. W kolejnym kroku zostaniesz poproszony o podanie informacji o każdej ze stron transakcji (kupującego i sprzedającego). Chodzi o:

  • imię i nazwisko,
  • serię i numer dowodu osobistego oraz nazwę organu, który wydał dokument
  • numer PESEL,
  • organ wydający dowód osobisty,
  • adres.

Jeśli zachodzi współwłasność samochodu lub z drugiej strony są dwie osoby kupujące, wpisz dane wszystkich osób.

Zauważ, że jeśli nie masz kompletnych danych drugiej strony transakcji, możesz zaznaczyć opcję: "Nie, wprowadzę odręcznie po wydrukowaniu". Ich nieznajomość nie wyklucza możliwości skorzystania z generatora – przynajmniej częściowo skrócisz sobie czas związany z formalnościami. To narzędzie daje wiele możliwości, podobnie jak nasz kalkulator OC i AC.

3. Trzecia strona formularza zawiera szczegóły dotyczące warunków sprzedaży samochodu:

  • cenę pojazdu,
  • nazwę miejscowości, w której dochodzi do podpisania umowy,
  • datę zawarcia umowy sprzedaży,
  • dane dotyczące zakładu, w którym wykupiono ubezpieczenie OC samochodu, 
  • dane kontaktowe.

To także czas na wybranie, czy chcesz otrzymać umowę sprzedaży na podany adres e-mail, czy wolisz pobrać ją na dysk. Umowa wygeneruje się od razu po kliknięciu wybranego okienka.

W każdej chwili możesz również podejrzeć, jak finalnie będzie wyglądała Twoja umowa kupna-sprzedaży auta:

Kilku właścicieli auta a ubezpieczenie OC

Dopisanie współwłaściciela do samochodu to praktyka często stosowana przez młodych, niedoświadczonych kierowców, którzy nie zgromadzili jeszcze zniżek za bezszkodową jazdę. Ta grupa użytkowników samochodów płaci najwięcej za obowiązkowe OC – dzielenie pojazdu z doświadczonym kierowcą, który zbudował swoją historię ubezpieczeniową, pozwala im obniżyć składkę. Ustalając wysokość składki, towarzystwa ubezpieczeniowe biorą pod uwagę dane wszystkich współwłaścicieli – analizują ich historię, sprawdzają od jak dawna ubezpieczają pojazdy i czy z polis były wypłacane odszkodowania.

Może się zatem okazać, że rodzic, który od ponad 10 lat kupuje polisy OC dla swoich pojazdów i jeździ bezszkodowo, pomoże 19-latkowi uzyskać tańsze ubezpieczenie, nawet gdy ten dopiero zaczyna swoją przygodę za kierownicą. Dlaczego to tak istotne? To właśnie młodzi kierowcy płacą za OC najwięcej. Powodem jest brak doświadczenia i zniżek za bezszkodową jazdę. Poza tym początkujący kierowcy uznawani są za jeżdżących brawurowo, szybko i niebezpiecznie. To grupa wysokiego ryzyka, która nie może liczyć za atrakcyjne ceny polisy OC.

Współwłasność samochodu z doświadczonym kierowcą to popularny sposób na obniżenie kosztów utrzymania pojazdu. Co więcej, młody kierowca nic na tym nie traci, a jedynie zyskuje - poza dobrą ceną polisy również pozytywną historię ubezpieczeniową (zbiera zniżki na swoje konto). Oczywiście jeśli jeden ze współwłaścicieli spowoduje wypadek, to zniżki stracą solidarnie wszyscy właściciele przypisani do tego samego samochodu.

Gdzie znaleźć atrakcyjną ofertę OC?

Ubezpieczenie OC jest obowiązkową polisą komunikacyjną, a jego zakres zawsze jest taki sam – regulują to zapisy Ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Oznacza to, że wybierając produkt, można kierować się jedynie ceną polisy – warto więc porównywać oferty różnych towarzystw, korzystając np. z kalkulatora OC i AC.

Narzędzie pozwoli też sprawdzić, jak zmieni się wysokość składki, gdy niedoświadczony kierowca dopisze do polisy starszego współwłaściciela ze zniżkami, a jak, gdy to początkujący użytkownik auta stanie się np. współwłaścicielem auta rodzica.

Warto wiedzieć

Wszyscy współwłaściciele (udziałowcy) odpowiadają solidarnie za ubezpieczenie.

Oznacza to, że w razie braku ciągłości w OC urząd może nałożyć karę na dowolnego współwłaściciela lub podzielić ją między wszystkich.UFG nie przyjmie tłumaczenia, że jeden współwłaściciel uzgodnił z drugim, że opłacają składki naprzemiennie i to ten drugi nie zapłacił.

Współwłasność to jak widać nie tylko potencjalne korzyści, ale też obowiązki. Każdy z właścicieli może zostać pociągnięty do odpowiedzialności, jeśli samochód nie będzie ubezpieczony. Wszyscy muszą pamiętać o opłaceniu składki, pilnowaniu terminu wygaśnięcia umowy czy ewentualnym przeniesieniu polisy do innego ubezpieczyciela.

Umowa kupna-sprzedaży samochodu – kto i gdzie musi zgłosić transakcję?

Podpisałeś umowę kupna-sprzedaży? Zastanawiasz się, co dalej? Każda ze stron ma swoje obowiązki, których musi dopełnić w określonym czasie. Nabywca będzie musiał udać się do wydziału komunikacji, by zarejestrować zakupiony samochód – powinien wziąć ze sobą umowę. Kupujący ma na to 30 dni.

Kolejną istotną kwestią jest zakup OC. Nowy właściciel może kontynuować polisę poprzednika (musi pamiętać, że nie odnawia się ona automatycznie), może też wypowiedzieć umowę i podpisać nową w innym towarzystwie.

Z kolei sprzedawca musi zgłosić w wydziale komunikacji sprzedaż samochodu w ciągu 30 dni oraz powiadomić o tym fakcie ubezpieczyciela – na dopełnienie tej formalności ma 14 dni. Pamiętaj, że spisana umowa kupna-sprzedaży jest dowodem przeprowadzenia transakcji, dlatego musisz zabrać ją ze sobą, gdy chcesz zgłosić zbycie w wydziale komunikacji oraz w firmie ubezpieczeniowej.

Co warto wiedzieć?

  1. Umowa kupna-sprzedaży pojazdu to umowa cywilnoprawna, w której sprzedawca zobowiązuje się przenieść prawo własności pojazdu, a kupujący zapłacić za niego i odebrać.
  2. Stronami umowy może być kilka osób w różnych konfiguracjach: np. dwóch współwłaścicieli sprzedaje auto jednemu kupcowi, albo trzech współwłaścicieli odkupuje samochód od jednego zbywcy.
  3. Każda umowa musi zawierać dane sprzedawanego pojazdu, sprzedawcy i kupującego (lub wszystkich, jeśli jest ich więcej niż dwóch), ustaloną cenę, formę płatności, datę przekazania samochodu.
  4. Na sprzedaż samochodu, który ma więcej niż jednego współwłaściciela muszą zgodzić się wszyscy. Jeżeli jeden współwłaściciel dokona takiej sprzedaży, to sąd najprawdopodobniej uzna transakcję za nieważną.
  5. Dopisanie współwłaściciela do samochodu to prosty sposób na obniżenie OC. Szczególnie jeśli jeden ze współwłaścicieli ma dobrą historię ubezpieczenia, a drugi dopiero od niedawna posiada prawo jazdy.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o umowę kupna-sprzedaży samochodu przez dwóch właścicieli

  1. Ilu współwłaścicieli może mieć pojazd?

    Przepisy nie określają maksymalnej liczny współwłaścicieli, więc teoretycznie może być ich nawet setki. W praktyce rzadko zdarza się, że jedno auto ma więcej niż 4 współwłaścicieli.

  2. Czy mogę napisać umowę kupna-sprzedaży ręcznie?

    Tak. Umowa może być spisana ręcznie. Ważne, aby zawierała wszystkie obowiązkowe elementy i była czytelna. Zachęcamy jednak do skorzystania z generatora umów kupna-sprzedaży samochodu, którego działanie opisaliśmy w artykule.

  3. Któremu ze współwłaścicieli zapłacić za samochód?

    Nie istnieją przepisy, które to precyzują. Należy to wspólnie ustalić i dokonać zapisu w umowie, że zapłata zostanie przekazana temu lub temu współwłaścicielowi.

  4. Co jeśli podczas transakcji jest obecny tylko jeden współwłaściciel?

    Jeżeli pojazd ma kilku właścicieli, a do sprzedaży przystępuje jeden, aby dokonać transakcji, właściciel musi mieć pisemne upoważnienie od pozostałych właścicieli pojazdu. W przypadku gdy go nie ma, możesz kupić tylko jego udziały w tym aucie. Sprawdź tożsamość tej osoby - może się okazać, że przed Tobą stoi nie właściciel, a oszust z umową połówkową. Jeśli cokolwiek wzbudza Twoje obawy, odstąp od transakcji .

  5. Co zrobić, jeśli jeden ze współwłaścicieli nie zgadza się na sprzedaż?

    Jeśli jeden ze współwłaścicieli nie zgadza się na sprzedaż, transakcja nie może zostać sfinalizowana. Wszystkie decyzje dotyczące sprzedaży samochodu muszą być podejmowane wspólnie przez wszystkich współwłaścicieli, chyba że jeden z nich udzieli pełnomocnictwa drugiemu.

  6. Jak działa umowa kupna-sprzedaży samochodu odziedziczonego w spadku?

    Jeśli samochód został odziedziczony, należy uregulować jego stan prawny. Kiedy już posiadamy notarialne bądź sądowe poświadczenie o nabyciu spadku (samochodu), trzeba przerejestrować go i dopiero zająć się sprzedażą.

  7. Jak zmienić współwłaściciela samochodu?

    Nie można usunąć współwłaściciela ze współwłasności bez zgody tego współwłaściciela. Może on przekazać w darowiźnie lub odsprzedać udziały drugiemu współwłaścicielowi lub osobie trzeciej. Wtedy dokonuje się standardowej procedury przerejestrowania samochodu w Wydziale Komunikacji.

  8. Czy współwłaściciele mogą podzielić między siebie kwotę uzyskaną ze sprzedaży samochodu?

    Tak, współwłaściciele mogą podzielić kwotę uzyskaną ze sprzedaży samochodu według ustalonych przez siebie udziałów. Podział ten powinien być jasno określony i najlepiej, aby został zapisany w umowie lub w dodatkowym porozumieniu między współwłaścicielami.