Ze statystyk Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji wynika, że w najczęstszym powodem zatrzymania prawo jazdy jest przekroczenie dozwolonej prędkości w terenie zabudowanym o 50 km/h. W rzeczywistości dokument ten można stracić też za inne przewinienia. Co zrobić, aby odzyskać dokument?
Zatrzymanie dokumentu prawa jazdy oznacza, że kierowca nie może prowadzić samochodu, co dla wielu okazuje się wyjątkowo dotkliwą karą. Dowiedz się, kiedy funkcjonariusz może zastosować taki środek i jak odzyskać zatrzymane prawo jazdy.
Kiedy może dojść do zatrzymania prawa jazdy?
Zatrzymanie prawa jazdy nie jest tożsame z jego utratą. Pojęcia te oznaczają inne sytuacje:
- zatrzymanie prawa jazdy – to krótkotrwały proces. Jeśli podczas kontroli drogowej funkcjonariusz stwierdzi konieczność zbadania sprawy, Twoje prawo jazdy zostanie zatrzymane na 7 dni. W tym czasie służby mogą skierować sprawę do sądu o odebranie uprawnień, ale nie muszą;
- utrata prawa jazdy – oznacza utratę uprawnień do kierowania pojazdami przez określony czas albo dożywotnio, w zależności od konkretnej sytuacji. Taką karę może nałożyć tylko sąd.
Poniżej prezentujemy najczęstsze powody utraty prawa jazdy na określony czas.
Zajrzyj także tutaj: Utrata prawa jazdy za prędkość - kiedy stracisz prawko?
Za co można stracić prawo jazdy na 3 miesiące?
Najczęstszym powodem zabrania prawa jazdy na 3 miesiące jest przekroczenie prędkości w terenie zabudowanym o 50 km/h. Jeśli w tym czasie sytuacja się powtórzy, czas ten zostanie wydłużony do 6 miesięcy. Przy trzecim zdarzeniu dojdzie natomiast do utraty prawa jazdy.
Taką samą karę otrzyma kierowca, który będzie przewozić samochodem więcej osób niż to dozwolone. Poza tym czekają go też inne konsekwencje: za każdą nadprogramową osobę otrzyma 300 zł mandatu i 1 punkt karny (maks. 3000 zł i 10 punktów karnych).
Za co można stracić prawo jazdy na rok?
W tej grupie znajdują się przede wszystkim kierowcy jeżdżący „na podwójnym gazie”. Jeśli stężenie alkoholu we krwi wynosi od 0,2 do 0,5 promila, jest to traktowane jako wykroczenie i może oznaczać utratę prawa jazdy na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Dla osób jeżdżących w stanie nietrzeźwości (od 0,5 promila alkoholu we krwi) przewidziano natomiast utratę prawa jazdy na czas od roku do 15 lat.
Za co można stracić prawo jazdy na 3 lata?
Również ucieczka z miejsca zdarzenia może słono kosztować. W takiej sytuacji musisz liczyć się z tym, że możesz stracić prawo jazdy na co najmniej 3 lata. Jeśli dodatkowo zostanie stwierdzone, że był w tym momencie pod wpływem alkoholu, uprawnienia do prowadzenia pojazdów zostaną zabrane dożywotnio.
Jak odzyskać zatrzymane prawo jazdy?
Jeżeli prawo jazdy zostało Ci odebrane na określony czas, musisz po prostu zaczekać. Nie wolno ci prowadzić pojazdu, ponieważ przy kontroli policyjnej kara będzie surowsza, czyli czas odzyskania uprawnień się wydłuży. Jeżeli twoje wykroczenie spowodowało utratę prawa jazdy i po upływie określonego czasu musisz przystąpić do egzaminu ponownie, trzeba udać się do wydziału komunikacji po skierowanie.
Z tym dokumentem należy wybrać się do Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego (WORD), ustalić termin egzaminu i go zdać. Dopiero wtedy będziesz mógł odzyskać prawo jazdy.
Odzyskanie prawa jazdy zatrzymanego na krócej niż rok
Jeśli odebrano Ci prawo jazdy na krócej niż rok, jego odzyskanie nie będzie trudne. Po upływie czasu utraty uprawnień do prowadzenia pojazdów, musisz spełnić kilka formalności. Krok po kroku:
Sprawdź ważność badań lekarskich i psychologicznych, jeśli były wykonywane w przeszłości.
Jeśli badania lekarskie są nieważne, wykonaj je ponownie i uzyskaj orzeczenie lekarskie.
Wypełnij wniosek o zwrot prawa jazdy.
Przelej opłatę w wysokości 100,50 zł za zwrot prawa jazdy lub ureguluj ją w kasie urzędu.
Złóż w urzędzie komplet dokumentów lub wyślij go elektronicznie za pomocą platformy ePUAP.
Odbierz prawo jazdy w urzędzie.
Odzyskanie prawa jazdy zatrzymanego na dłużej niż rok
Jeśli odebrano Ci prawo jazdy na dłużej niż rok, to niestety musisz ponownie podejść do państwowego egzaminu teoretycznego i praktycznego. Najpierw musisz udać się do wydziału komunikacji właściwego dla miejsca zamieszkania po skierowanie. Następnie z tym dokumentem udaj się do Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego.
Ustal terminy egzaminu teoretycznego i praktycznego, a następnie ukończ je z wynikiem pozytywnym. Jeśli ponownie zaliczysz kurs, będziesz mógł wykonać kolejne kroki w celu odzyskania uprawnień do prowadzenia pojazdów. Są one takie same, jak w przypadku opisanej powyżej sytuacji osób, którym odebrano prawo jazdy na krócej niż rok.
Czy można skrócić czas odzyskania zatrzymanego prawa jazdy?
Prawo jazdy zatrzymane na określony czas z powodu jazdy pod wpływem alkoholu możesz odzyskać. Jeżeli okres odebrania uprawnień jest krótszy niż rok, musisz złożyć wniosek do starostwa oraz uzyskać zaświadczenie od lekarza o braku przeciwwskazań do prowadzenia pojazdów. W przypadku kary dłuższej niż rok, oprócz ww. dokumentów musisz także zdać egzamin państwowy. Zarówno teoretyczny, jak i praktyczny. Dopiero wtedy możesz wnioskować o zwrot prawa jazdy.
Istnieje możliwość złagodzenia kary. Po upływie połowy okresu utraty prawa jazdy, możesz wnioskować do sądu o odzyskanie uprawnień. Sąd może rozpatrzyć wniosek pozytywnie dzięki tzw. blokadzie alkoholowej. Będziesz musiał zamontować to urządzenie w swoim samochodzie, które nie pozwoli na uruchomienie silnika, gdy będziesz pod wpływem alkoholu. Dzięki temu możesz wcześniej otrzymać ponownie prawo jazdy. Osoby, które straciły uprawnienia dożywotnio, mogą się o to ubiegać dopiero po 10 latach od wyroku.
Przykład
Czy można zrezygnować z OC po zatrzymaniu prawa jazdy?
Zgodnie z przepisami każdy pojazd mechaniczny zarejestrowany w Polsce musi mieć wykupione obowiązkowe ubezpieczenie OC komunikacyjne. Oznacza to, że musisz nadal mieć ważną polisę i opłacać składki, mimo że nie będziesz korzystał z samochodu. Za przerwę w ubezpieczeniu grozi wysoka kara finansowa ze strony UFG.
Jeśli przerwa w ubezpieczeniu OC wyniesie więcej niż 14 dni, kara może wynieść 8 600 zł! To znacznie więcej niż ochrona OC nawet w podstawowym zakresie.
Zgodnie z przepisami samochód osobowy można czasowo wyrejestrować na okres od 3 do 12 miesięcy tylko, jeśli jest poważnie uszkodzony. Niestety utrata prawa jazdy nie stanowi uzasadnienia do rezygnacji z opłacania składek OC.
Poza tym możesz wyrejestrować auto na stałe, jeżeli doszło do:
- przekazania pojazdu (w tym niekompletnego) do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów,
- kradzieży samochodu,
- udokumentowania trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności,
- wywozu auta z kraju, jeżeli pojazd został zarejestrowany za granicą lub zbyty za granicę,
- zniszczenia (kasacji) pojazdu za granicą.
Wypowiedź eksperta
Jeśli jednak zechcesz utrzymać samochód, ale nie przepłacać przy tym za polisę, atrakcyjnej oferty poszukaj w kalkulatorze OC i AC. Odpowiadając na kilka krótkich pytań, uzyskasz zestawienie propozycji od różnych ubezpieczycieli - zarówno jak chodzi o samo OC, jak i pakiet ubezpieczeń.
Co warto wiedzieć?
- Prawo jazdy może zostać zabrane na określony czas lub dożywotnio.
- Prawo jazdy może zostać zabrane po przekroczeniu limitu punktów karnych.
- Jeżeli okres utraty prawa jazdy jest krótszy niż rok, nie musisz zdawać ponownie egzaminu.
- Za jazdę pod wpływem alkoholu w przedziale od 0,2 do 0,5 promila, grozi utrata prawa jazdy od 6 miesięcy do 3 lat. Powyżej tej granicy można stracić uprawnienia do kierowania pojazdami na 15 lat.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o odzyskanie prawa jazdy
Czy zawsze po zabraniu prawa jazdy trzeba przystąpić ponownie do egzaminu?
Nie. Jeżeli okres utraty prawa jazdy jest krótszy niż rok, nie musisz zdawać egzaminu teoretycznego i praktycznego. Trzeba podejść do obu kursów ponownie po przymusowej przerwie w prowadzeniu pojazdów mechanicznych dłuższej niż rok.
Czy po upływie terminu odebrania trzeba zapłacić za zwrot zatrzymanego prawa jazdy?
To zależy. Jeśli w czasie odebrania kierowcy prawa jazdy dokument straci ważność, to trzeba wyrobić nowy. Wiąże się to z opłatą w wysokości 100,50 zł. Dodatkowo nie odzyskasz dokumentu natychmiast, tylko będziesz musiał czekać na zwrot nawet 7 dni.
Czy trzeba zdawać egzamin po odebraniu praw jazdy w kilku kategoriach?
To zależy. Jeśli uprawnienia do prowadzenia pojazdów mechanicznych odebrano Ci w różnych kategoriach na dłużej niż rok, to musisz osobno zdać egzamin teoretyczny i praktyczny odrębnie dla każdej z nich.
Czy trzeba podchodzić do egzaminu po odebraniu prawa jazdy na dokładnie 12 miesięcy?
Nie. Musiałbyś ponownie zdać egzamin teoretyczny i praktyczny tylko, gdyby odebrano ci prawo jazdy powyżej 12 miesięcy.
Czym różni się zatrzymanie od utraty prawa jazdy?
Zatrzymanie prawa jazdy obowiązuje przez określony czas i ma odwracalny charakter, więc nie trzeba ponownie zdawać egzaminu na prawo jazdy. To ograniczenie może zostać nałożone przez funkcjonariusza podczas kontroli drogowej na czas wyjaśnienia sprawy. Utrata prawa jazdy – jak sama nazwa wskazuje – oznacza stracenie go na określony czas i może zostać nałożone tylko przez sąd.
Ile punktów karnych grozi utratą prawa jazdy?
W 2024 roku limit punktów karnych dla kierowców wynosi zasadniczo 24 punkty. Przekroczenie liczby punktów karnych oznacza skierowanie na badania psychologiczne oraz ponowne sprawdzenie kwalifikacji do prowadzenia pojazdów – czyli musisz zdać egzamin teoretyczny i praktyczny na prawo jazdy. Jeśli Ci się to uda, odzyskasz swój dokument. Jeśli nie, uprawnienia zostają cofnięte, a w Twoim rejestrze pojawia się adnotacja o utracie prawa jazdy. Musisz zatem przejść całą procedurę starania się o ten dokument od podstaw. Pamiętaj też, że ponowne zatrzymanie prawa jazdy w ciągu 5 lat od tego momentu będzie skutkować jego dożywotnim zabraniem.
Warto mieć na uwadze, że dla kierowców mających prawo jazdy krócej niż rok ten limit jest niższy. Wynosi 20 punktów, a przekroczenie go grozi nie zatrzymaniem, lecz od razu utratą uprawnień.
Jaka kara grozi za prowadzenie pojazdu po utracie prawa jazdy?
Przyłapany na tym kierowca musi liczyć się z bardzo srogimi karami. Poza grzywną w wysokości od 1500 do 30000 zł może mu zostać odebrane prawo jazdy (na okres od 6 miesięcy do 3 lat), a nawet zasądzona kara więzienia.
Czy można dożywotnio stracić prawo jazdy?
Tak. Kara ta może spotkać kierowcę, który spowoduje wypadek ze skutkiem śmiertelnym, zbiegnie z miejsca zdarzenia bez udzielenia pomocy albo spowoduje katastrofę w ruchu drogowym. To samo czeka też kierowców, którzy zostaną na tym złapani drugi raz lub będą prowadzić samochód pomimo obowiązującego ich zakazu.