Opony zimowe obowiązkowo w 2023? Kiedy zakładać opony zimowe?

Czy mam obowiązek zmiany opon na zimowe? To pytanie zadaje sobie wielu kierowców już w październiku i to właśnie wtedy wielu z nich decyduje się na zmianę ogumienia. To oczywiście możliwość, a nie nakaz. Zwolennicy opon zimowych dzielą się na kilka grup - tych, który ruszają do wulkanizatora z wyprzedzeniem, jeszcze na długo przed pierwszym śniegiem i tych, którzy bacznie obserwują pogodę. Od warunków atmosferycznych uzależniają moment zmiany opon na zimowe.

Którzy z nich mają rację? Podpowiadamy kiedy najlepiej opony letnie wymienić na zimowe i czego możemy w ten sposób uniknąć. Pamiętaj, że sama zmiana opon to nie wszystko. Liczy się także ich stan techniczny, który może zostać zbadany np. podczas kontroli drogowej.

Czy w Polsce mamy obowiązek zmiany opon na zimowe?

Powiedzieliśmy już, że polskie prawo nie przewiduje nakazu zmiany opon na zimowe. O tym, czy zmienić opony decyduje sam właściciel pojazdu. Powinien to robić, kierując się rozwagą, troską o bezpieczeństwo w ruchu drogowym, ale też zdrowym rozsądkiem. Wiele osób szykuje zimowe opony dopiero wtedy, gdy pojawi się ku temu dobry powód - np. pierwszy śnieg lub niskie temperatury.

Porównaj ceny OC i AC

Niektóre środowiska od lat postulują o to, aby obowiązek opon zimowych stał się faktem, np. Polski Związek Przemysłu Oponiarskiego. Miałoby to pozytywnie wpłynąć na ogólne bezpieczeństwo na drodze. Warto dodać, że ogumienie dobrane do panujących wokół warunków atmosferycznych pozwala także uniknąć problemów z ewentualnym odszkodowaniem, gdy dojdzie np. do kolizji czy wypadku.

Zasada jest zatem jedna: kierowca powinien zrobić wszystko co w jego mocy, aby takie bezpieczeństwo zapewnić sobie i innych uczestnikom ruchu drogowego. Stan ogumienia i jego rodzaj to jedne z aspektów, którym należy poświęcić uwagę.

Obowiązek wymiany opon w innych krajach

Jeśli chodzi o obowiązek zmiany opon na zimowe, na świecie ta kwestia kształtuje się bardzo różnie. W licznych krajach Europy należy obowiązkowo wymienić opony w chłodniejszych miesiącach. Jeśli więc podróżujemy zimą za granicę, powinniśmy to uwzględnić w naszych planach.

Na liście państw, w których zimowe opony to obowiązek znajdują się m.in.:

• Niemcy,
• Austria,
• Norwegia,
• Szwecja,
• Czechy (na specjalnie oznakowanych drogach),
• Słowacja,
• Litwa,
• Łotwa,
• Estonia,
• Rumunia,
• częściowo Turcja.

Jak widać, kraje do których najchętniej wybieramy się na narty, są obwarowane przepisem nakazującym zmianę opon.

Z kolei prawnego obowiązku zmiany opon nie ma w takich krajach europejskich jak:

• Holandia,
• Belgia,
• Dania,
• Wielka Brytania,
• Irlandia,
• Portugalia,
• Bułgaria,
• Macedonia,
• Albania,
• Grecja.

Jest jeszcze grupa krajów, w których obowiązek zmiany opon na zimowe jest traktowany specyficznie. Kierowcy muszą je zakładać obowiązkowo, jeśli zajdą konkretne warunki pogodowe. Przykładem są francuskie Alpy. W tamtym rejonie kraju wije się wiele dróg z oznaczeniami nakazującymi jazdę na ogumieniu zimowym. Poza Francją z przepisami dokładnie trzeba się zapoznać w:

• Hiszpanii,
• we Włoszech,
• Czarnogórze.

Czym różnią się opony zimowe od letnich?

Różnic między oponą zimową a letnią jest całkiem sporo, ale koncentrują się one głównie wokół ich budowy. Polscy kierowcy zwykle mają ich świadomość i sezonowa wymiana opon na te najlepiej dostosowane do warunków drogowych to dobra praktyka na naszych drogach.

Opony wytwarzane z myślą o zimowych warunkach produkowane są z mieszanek z krzemionką w składzie. To sprawia, że guma zachowuje na drodze wysoką elastyczność, a kierowcy zapewnia znakomite parametry jezdne nawet przy niskich temperaturach i oblodzonej nawierzchni.

Opony zimowe są odporne nawet na bardzo niskie wartości na termometrach. Z kolei opony letnie niemal automatycznie twardnieją, gdy temperatura spada poniżej 7°C. Brak elastyczności prowadzi z czasem do utraty przyczepności, a to niemal przeciwieństwo bezpiecznej jazdy. Producenci opon zimowych zakładają, że mają się one "wbijać w śnieg", ale zaraz potem sprawnie się z niego oczyszczać i gwarantować lepszą przyczepność. Dzięki temu powierzchnia styku gumy z nawierzchnią jest wystarczająca, aby móc sprawnie i bez niespodzianek prowadzić samochód.

Przyjrzyjmy się budowie bieżnika opony zimowej oraz letniej. Różnice są widoczne niemal gołym okiem. W tej pierwszej ma on liczne i głębokie nacięcia, z wyraźnie odznaczającymi się lamelami czy klockami. To one gwarantują kierowcy krótką drogę hamowania i znacznie zmniejszają ryzyko poślizgu.

Czy warto wprowadzić obowiązek zmiany opon letnich na zimowe?

Jak powiedzieliśmy, obowiązek zmiany opon to temat, który stale jest poruszany publicznie. Wielu sądzi, że zarówno późną jesienią, jak i zimą wymiana opon na zimowe zapobiegłaby wielu ryzykownym sytuacjom. Co ciekawe, są i tak odważni kierowcy, którzy decydują się na jazdę na oponach letnich zimą.

Z badań przeprowadzonych przez rankomat.pl w listopadzie 2023 roku wynika, że jest to 2% ankietowanych. Choć miejskie zimy w Polsce nie rozpieszczają nas w ostatnich latach obfitymi opadami śniegu, lepiej nie dać się zaskoczyć!

Wspomnieliśmy także o kwestii odszkodowań, np. z ubezpieczenia OC czy dobrowolnej polisy komunikacyjnej. Wcale nie tak rzadko zdarza się, że ubezpieczyciele odmawiają swoim klientom wypłaty rekompensaty za wypadki lub kolizje spowodowane w zimowych warunkach.

Wypowiedź eksperta

Towarzystwa powołują się przy tym na tzw. rażące zaniedbanie ubezpieczonego, czyli w tym wypadku niedostosowanie ogumienia do okoliczności. Trudno się z tym nie zgodzić - w końcu jazda na oponach letnich, gdy na drodze nietrudno o poślizg to pierwszy krok do problemów.

Stefania Stuglik, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Warto powołać się tu na policyjne statystyki z 2022 roku. Poinformowano w nich, że przez 12 miesięcy ponad 16% pojazdów uczestniczących w zdarzeniach drogowych nie było wyposażone w stosowne ogumienie.

Czy za brak opon zimowych grozi mandat?

Skoro w Polsce obowiązek opon zimowych nie istnieje, trudno też spodziewać się mandatu za ich brak. Inaczej sytuacja wygląda wtedy, gdy policjant stwierdzi, że opony (nieważne czy letnie czy zimowe) nie spełniają technicznych wymogów np. co do grubości bieżnika.

Kiedy więc ogumienie może przysporzyć Ci kłopotu? W samochodzie osobowym minimalna wysokość bieżnika opony wynosi 1,6 milimetra. Jeśli będzie inaczej, właściciel samochodu musi liczyć się z mandatem w wysokości 3000 zł. Policjant może również zatrzymać dowód rejestracyjny pojazdu.

Poza tym niedopuszczalna jest jazda na oponach:

• uszkodzonych,
• różnych w odniesieniu do jednej osi,
• wystających poza granice nadkoli.

Równie wysokie są kary za brak opon zimowych za granicą.

Najlepszy moment zmiany opon na zimowe

Kiedy zwolennicy sezonówek zjawiają się u wulkanizatora na wymianę opon? Powołajmy się ponownie na nasze tegoroczne badanie. Jazdę na oponach zimowych zadeklarowało 67% badanych przez nas kierowców. Aż 23% z nich decyduje się zmienić opony już w październiku.

Najczęściej jednak na ogumienie zimowe decydujemy się w listopadzie, gdy zaczynają się wyjątkowo trudne warunki drogowe i niskie temperatury - to aż 48% ankietowanych. Dla niektórych wyznacznikiem jest natomiast bieżąca pogoda:

• 6% kierowców zmienia opony na zimowe, gdy temperatura sięga 0 stopni Celsjusza,
• 9% gdy na termometrach widać wartości poniżej 7 stopni,
• 5% kierowców jako sygnał do zmiany opon na zimowe traktuje pierwsze opady śniegu.

Czy lepiej być zapobiegliwym, czy bacznie śledzić prognozę pogody? Jedno jest pewne - jeśli planujesz zmianę opon na zimowe, nie czekaj do momentu, w którym dojazd do wulkanizatora będzie się wiązał z dużym ryzykiem.

Letnie opony zimą? Zobacz, czym to grozi!

Czy jazda zimą na letnich oponach jest dopuszczalna? Nikt nie może Ci jej zabronić, jednak warto dokładniej przyjrzeć się argumentom "przeciw". Jednym z najważniejszych aspektów, dzięki którym możesz czuć się bezpiecznie na drodze, jest przyczepność samochodu do jej nawierzchni.

Mieszanki gumowe stosowane przy produkcji opon są przeznaczone do użytku w bardzo konkretnych warunkach - tylko wtedy będą spełniały swoje zadanie, a właściwości jezdne zostaną zachowane. W przypadku letniej opony na zimowej drodze droga hamownia znacznie się wydłuża, co w przypadku konieczności nagłego wciśnięcia pedału hamulca może doprowadzić do poważnego zdarzenia. 

Porównaj ceny OC i AC

Zesztywnienie letniej gumy powoduje, że koło zaczyna wibrować, a kierowca traci kontrolę nad samochodem. Przy rozwijaniu w takich okolicznościach wysokich prędkości może skończyć się wręcz tragicznie. Dla tych, którzy od sezonowej zmiany opon wolą stronić, optymalnym rozwiązaniem są gumy sezonowe do jazdy przez cały rok. Opony całoroczne stanowią połączenie mieszanki letniej i zimowej, dostosowując się do warunków wokół.

Wybierając to rozwiązanie pamiętaj jednak, że opony używane na okrągło zużywają się znacznie szybciej. Biorąc pod uwagę wysokość mandatu za niewłaściwy stan techniczny ogumienia w samochodzie, lepiej na bieżąco kontrolować jego kondycję. Unikniesz także problemów z ewentualna wypłatą odszkodowania w ramach OC. Będziesz mógł śmiało powiedzieć, że zrobiłeś wszystko co w swojej mocy, aby Twoje auto było maksymalnie sprawne i bezpieczne.