Kara za brak OC motocykla – ile wynosi w 2024 roku?

Kary za brak OC motocykli mają zdyscyplinować ich właścicieli i skłonić do zakupu obowiązkowej polisy. Wychwytywanie nieubezpieczonych pojazdów, w tym motocykli, to działanie o charakterze prewencyjnym, które jest w interesie wszystkich użytkowników ruchu drogowego. Skutki kolizji spowodowanej przez nieubezpieczony motocykl mogą być przecież dotkliwe finansowo zarówno dla poszkodowanego, jak i sprawcy.

Zwykle bywa również tak, że ubezpieczenie OC jednośladu jest znacznie korzystniejsze cenowo niż późniejsza kara nałożona przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Warto wiedzieć, czym dokładnie grozi brak polisy - odwołanie się od kary jest możliwe niestety tylko w wyjątkowych i dobrze uzasadnionych przypadkach.

Ile wynoszą kary za brak OC motocykla w 2024 roku?

W 2024 r. kary za brak OC motocykla są jeszcze wyższe niż w latach poprzednich. - to zresztą tendencja wzrostowa wyraźnie odczuwalna z roku na rok i dotyczy także właścicieli samochodów osobowych czy ciężarowych. 

Od 1 lipca 2024 r. motocyklistów obowiązują zatem następujące stawki kar:

• brak OC motocykla do 3 dni – 290 zł,
• brak OC motocykla od 4 do 14 dni – 720 zł,
• brak OC motocykla powyżej 14 dni – 1430 zł.

Jeżeli w bieżącym roku nie ubezpieczysz motocykla, możesz spodziewać się nawet maksymalnej kary w wysokości 1430 zł. Jednak na wezwaniu może widnieć jeszcze wyższa kwota. Najczęściej będzie tak, gdy pojazd nie był ubezpieczony na przełomie roku.

Kontrole dotyczące ubezpieczenia pojazdów odbywają się w różnych terminach. Kara jest jednak zawsze nakładana za ten rok, w którym dokonano sprawdzenia. W praktyce oznacza to, że motocyklista może otrzymywać wezwania do zapłaty kary za brak OC motocykla przez kilka lat z rzędu, przy czym każde wezwanie będzie dotyczyć aktualnego roku.

Jak są liczone kary za brak OC motocykla?

Liczba dni, przez które motocykl pozostaje bez ubezpieczenia, ma wpływ na wysokość opłaty karnej. Jak liczona jest kara za brak OC? Odpowiedź znajduje się w Ustawie z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Podstawą do obliczenia wysokości kar za brak OC na motocykl jest obowiązujące w danym roku minimalne wynagrodzenie za pracę. Jak można przeczytać we wspomnianej ustawie, w przypadku motocykli wysokość opłaty stanowi równowartość jednej trzeciej minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 1 lipca 2024 r. pensja minimalna wynosi 4 300 zł, a zatem podstawą opłaty jest 1 433 zł.

Wysokość kary za brak OC motocykla wzrasta wraz z liczbą dni, przez które pozostaje on nieubezpieczony. Jeżeli motocykl nie ma OC przez okres:

• do 3 dni – wysokość kary wynosi 20% podstawy,
• od 4 do 14 dni – wysokość kary wynosi 50% podstawy,
• powyżej 14 dni – wysokość kary wynosi 100% podstawy,

Kto nalicza i pobiera kary za brak OC motocykla?

W Polsce do wystawiania kar za brak OC motocykla uprawniony jest tylko jeden podmiot – Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG). To właśnie na rachunek tej instytucji wpłacają pieniądze właściciele nieubezpieczonych motocykli. Kontrola właścicieli pojazdów pod kątem posiadania OC nie jest jednak jedynym zadaniem UFG.

Do kompetencji tej instytucji należą również:

• Zaspokajanie roszczeń na osobie, w mieniu oraz na osobie i mieniu – w zależności od klasyfikacji zdarzenia (kolizja, wypadek) i tego, czy sprawca jest znany.
• Zaspokajanie roszczeń osób poszkodowanych z polis sprawców – gdy doszło do upadłości firmy ubezpieczeniowej.

Każda osoba, która otrzymała wezwanie do zapłaty kary za brak OC motocykla, może za pośrednictwem strony internetowej UFG uzyskać dostęp do szczegółów sprawy. W tym celu należy wybrać zakładkę „Dostałem wezwanie” i następnie założyć konto albo wprowadzić numer sprawy oraz hasło (w przypadku posiadania konta).

expert_box type="try"  opinion_text="Kilkanaście lat temu nieubezpieczone pojazdy były wykrywane głównie podczas rutynowych kontroli drogowych. Dziś UFG korzysta z zaawansowanych systemów informatycznych, które przeszukują bazy danych, np. CEP. W konsekwencji nieużywanie nieubezpieczonego motocykla nie uchroni przed karą."]

Przypomnijmy, że do kontroli ważności polisy OC upoważnione są:

• policja,
• straż graniczna,
• Inspekcja Transportu Drogowego,
• Inspekcja Ochrony Środowiska,
• urzędy zajmujące się rejestracją pojazdów.

Po jakim czasie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wysyła informację o karze?

Jeśli UFG wykryje brak ubezpieczenia OC jakiegokolwiek pojazdu, przyjmie procedurę określoną w  art. 90 Ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych.

Wynika z tego, że do właściciela pojazdu zostanie wysłane stosowne zawiadomienie zobowiązujące do zapłaty kary w ciągu 30 dni od jego odebrania. Co ważne, UFG nie ma żadnego limitu czasowego, w którym powinien wysłać informację do kierowcy. List możesz otrzymać nawet po kilku miesiącach od wykrycia przerwy w ubezpieczeniu.

Kary za brak OC motocykla – co robić?

UFG wzywa Cię do zapłaty kary za brak OC motocykla i zastanawiasz się, co robić? Zdarza się, że wezwanie jest bezzasadne i dlatego w pierwszej kolejności sprawdź, czy na pewno musisz zapłacić karę.

Wezwanie do zapłaty kary za brak OC motocykla zawiera informację o wysokości opłaty karnej i numerze rachunku bankowego, na który trzeba ją wpłacić. Może się jednak zdarzyć, że nałożona kara jest wynikiem błędu. Właśnie dlatego UFG wzywa do przedstawienia dokumentów potwierdzających zawarcie umowy OC. 

Rozważmy dwa przypadki, w których otrzymałeś informację o nałożonej karze, ale:

• Twój motocykl jest ubezpieczony – najpewniej pracownik firmy ubezpieczeniowej popełnił błąd podczas przekazywania informacji o wykupionej polisie. Przedstaw umowę, a kara zostanie anulowana.
• Motocykl został sprzedany lub zezłomowany, a ubezpieczyciel o tym poinformowany – w tej sytuacji również wystarczy przedstawić stosowne dokumenty, aby UFG odstąpił od egzekwowania kary.

Gdy kara za brak OC motocykla jest słuszna, należy ją zapłacić. Możesz też spróbować rozłożyć ją na raty lub umorzyć. Niestety, większość właścicieli motocykli musi liczyć się z pierwszą opcją – kary za brak OC motocykla są po prostu nauczką na przyszłość.

Jeżeli właściciel motocykla bez OC po otrzymaniu wezwania nie zapłaci nałożonej na niego kary dobrowolnie, to zostanie ona wyegzekwowana przez urząd skarbowy na drodze przymusu. To oznacza dodatkowe koszty.

Czy możliwe jest umorzenie lub rozłożenie na raty kary za brak OC motocykla?

Umorzenie (w całości lub w części) kary za brak OC motocykla czy rozłożenie nałożonej opłaty karnej na raty jest możliwe – taka opcja została przewidziana w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych.

UFG opracował z kolei regulamin, w którym wskazał przykładowe kryteria brane pod uwagę podczas rozpatrywania takiego wniosku. Jest to możliwe:

• w przypadku trudnej sytuacji materialnej i majątkowej  – bezrobocie, zadłużenie (w tym alimentacyjne), wychowywanie małoletnich dzieci, niskie dochody,
• w przypadku trudnej sytuacji życiowej – stan zdrowia właściciela nieubezpieczonego motocykla, utrata dorobku w wyniku np. klęski żywiołowej.

Każda sprawa zarówno o umorzenie, jak i rozłożenie na raty kary za brak OC motocykla jest rozpatrywana indywidualnie. Wzór wniosku można znaleźć na stronie internetowej UFG.

Kiedy kara za brak OC się przedawnia?

Właściciele motocykli, którym nie udało się uzyskać umorzenia lub rozłożenia kary za brak OC, mogą upatrywać swojej szansy w instytucji przedawnienia.

Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych przewiduje, że roszczenia z tytułu kar za brak ważnego OC ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia kontroli, nie później jednak niż z upływem 3 lat od ostatniego dnia kalendarzowego, w którym właściciel motocykla nie wykupił polisy.

Mimo że teoretycznie przedawnienie kary za brak ubezpieczenia motocykla jest możliwe, to w praktyce dochodzi do tego rzadko

Powodem jest obszerny katalog czynności przerywających bieg przedawnienia – to:

• każda czynność, którą podjął organ mający kompetencje do dochodzenia należności w drodze przymusu,
• zawieszenie postępowania egzekucyjnego,
• wszczęcie postępowania przed sądem.

Przerwanie biegu przedawnienia ma miejsce również wówczas, gdy właściciel pojazdu uzna swój błąd, a zatem przyzna, że opłata nie została na niego nałożona bezzasadnie.

Czy kara za brak OC to jedyne zmartwienie właściciela nieubezpieczonego motocykla?

Brak ciągłości w ochronie ubezpieczeniowej motocykla może oznaczać znacznie poważniejsze konsekwencje finansowe niż wysokość kar za brak polisy.  Mowa tu o osobistej odpowiedzialności osoby, która korzystając z  motocykla bez ważnego ubezpieczenia, wyrządziła szkodę – np. uszkodziła płot, pojazd czy spowodowała śmierć innego uczestnika ruchu drogowego.

W przypadku spowodowania szkody, zwłaszcza tej ostatniej, kwota odszkodowania do zapłaty przez sprawcę może być liczona w milionach złotych. Jeśli nie zadbasz o polisę OC, w takich sytuacjach UFG wypłaca poszkodowanym środki, a następnie dochodzi ich od Ciebie jako sprawcy - to tzw. regres ubezpieczeniowy.

Wypowiedź eksperta

Motocykliści, którzy w sezonie letnim zwiedzają Europę motocyklem, powinni pamiętać, że w niektórych krajach OC kupione w Polsce nie jest uznawane. Mimo że lista takich państw jest coraz krótsza, to przed wyjazdem choćby do Mołdawii czy Białorusi należy wcześniej wyrobić Zieloną Kartę lub kupić ubezpieczenie graniczne. W przeciwnym razie motocyklista jest traktowany jako osoba bez OC i musi spodziewać się z tego tytułu przykrych konsekwencji.

Stefania Stuglik, Specjalista ds. ubezpieczeń komunikacyjnych

Obowiązek opłacenia kary za brak OC motocykla zawsze spoczywa na właścicielu pojazdu. Jednocześnie jeżeli właściciel pożyczy nieubezpieczony motocykl znajomemu, który spowoduje kolizję czy wypadek, to również będzie odpowiadał za spowodowane szkody – obowiązuje wówczas odpowiedzialność solidarna.

expert_box type="try"  opinion_text="Z danych UFG wynika, że średnia wartość regresu ubezpieczeniowego jest większa niż 20 tysięcy zł. Tylko w 2023 roku zarejestrowano ponad 18 tysięcy przypadków takiej procedury. Ich łączna kwota przekroczyła 360 mln zł. Najwyższy odnotowany w zeszłym roku regres jednostkowy wyniósł 2,3 mln zł zwrotu!"]

Czy OC na motocykl może być tańsze od kary za brak OC?

Jest jeszcze jeden powód, dla którego warto wykupić ubezpieczenie OC motocykla i dopełnić ustawowego obowiązku – mowa tu o cenie polisy. W zależności od historii ubezpieczenia motocyklisty, składka OC może być niższa niż najniższa kara za brak OC motocykla.

W ramach pierwszej propozycji młody motocyklista otrzyma również rekomendowane ubezpieczenie assistance. Jednocześnie roczna składka OC jest tańsza niż najwyższa kara za brak ważnej polisy OC w 2024 r.

W tym przypadku roczne ubezpieczenie motocykla jest tańsze o 170 zł od najniższej kary za brak OC motocykla obowiązującej od lipca 2024 r.

Już wiesz, że brak ważnej polisy OC motocykla może Cię sporo kosztować. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej możesz kupić w atrakcyjnej cenie dzięki porównaniu ofert od kilku, a nawet kilkunastu ubezpieczycieli. Służy do tego kalkulator OC i AC. Zakres ubezpieczenia OC jest zdefiniowany ustawowo, więc poszczególne oferty będą różnić się jedynie ceną, a nie zakresem.

Zobacz też: Ubezpieczenie Assistance motocykla - czy warto kupić?

Jeśli zależy Ci na szerszej ochronie, pomyśl o ubezpieczeniu assistance na wypadek awarii czy kolizji, a także autocasco na motocykl. Choć nie każdy zakład ubezpieczeń chętnie sprzedaje policy AC motocyklistom, a jeśli już, koszt ubezpieczenia jest dość wysoki, zdecydowanie się opłaca, biorąc pod uwagę wysokie ryzyko np. kradzieży motocykla.